دکتر سید مهدی سیدی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری در مقاله‎ای به تحلیل و بررسی نکات برجسته گزارش ثبت اختراعات تا سال 2013 در معاهده همکاری ثبت پتنت پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.

به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی فناوری و نوآوری، در این مقاله که
دکتر سید مهدی سیدی، در اختیار پایگاه فناوری و نوآوری قرار داده، آمده است، معاهده همکاری ثبت پتنت، معاهده‌ای بین‌المللی است که توسط سازمان جهانی مالکیت فکری راهبری و مدیریت می‌شود و از وظایف آن می توان به یکسان سازی و استاندارد نمودن مراحل ثبت اختراعات در ابعاد ملی، منطقه ای و بین‌المللی و محافظت از آنها اشاره کرد. این معاهده، در واقع مسیری موازی با کنوانسیون پاریس در خصوص محافظت از حقوق مالکیت صنعتی را که از سال 1883 اجرایی شده، دنبال می‌کند. در سال 1978 که این معاهده اجرایی شد تنها 18 عضو داشت ولی تا پایان دسامبر 2012 این معاهده 146 کشور عضو دارد. از کشور هایی که این معاهده را امضا ویا اجرایی کرده‌اند میتوان به افغانستان، پاکستان، ایران، عربستان، یمن و سومالی اشاره داشت.

طبق مفاد این معاهده، درخواست کننده ثبت اختراع ابتدا در دفاتر ملی و یا منطقه ای به ثبت اقدام می کند. پس از گذشت دوازده ماه از ثبت ملی و یا منطقه ای، درخواست کننده می تواند درخواست ثبت بین المللی خود را از طریق این دفاتر ارسال نماید و این تاریخ در واقع شروع فاز بین المللی ثبت محسوب می شود. لازم به ذکر است که تنها شهروندان کشور های عضو و یا افراد مقیم این کشورها مجاز به تسلیم در خواست ثبت هستند. هر ساله سازمان مالکیت جهانی گزارشی از ثبت پتنت های ملی و بین المللی را ارائه می دهد که در اینجا نکات برجسته گزارش سال 2013 ارائه شده است.   

 

رشد 6 /6 در صدی در خواست های ثبت پتنت در سال 2012 نسبت به 2011 :

در حدود 194400 در خواست تبت پتنت در سال 2012 دریافت شده که رشدی مطابق با 6/6 درصد را نسبت به سال 2011 نشان می دهد. در واقع این سومین سال متوالی است که تعداد تقاضا های ثبت پتنت از رشد مثبت برخوردار شده است زیرا در سال  2009 تعداد تقاضا های  ثبت پتنت با رشد منفی روبرو شد. ولی با این حال آهنگ رشد سال 2012 نسبت به سال 2011 که رشدی 11 درصدی را نشان داد کند تر بوده است.

 

رتبه اول ایالت متحده آمریکا در درخواست های ثبت پتنت:

در سال 2012 تعداد درخواست های ثبت پتنت ایالات متحده به 51207 درخواست بالغ می شود که رشدی برابر 4/4 درصد را نسبت به سال 2011 نشان می دهد.  جالب است که تعداد درخواست های این کشور 3/26 درصد کل درخواست های جهان است.  بعد از آمریکا به ترتیب  ژاپن با 43660 درخواست و آلمان با 18855 در مقام های دوم و سوم قرار دارند.

آگاهان بر این باورند که در سال 2013 میلادی چین به رتبه سوم صعود خواهد کرد و جای آلمان را خواهد گرفت، زیرا سرعت رشد ثبت پتنت چینی ها در سالهای اخیر بسیار بیشتر از آلمانی ها بوده است. رشد درخواست های ثبت پتنت  در سال 2012  تا حدود زیادی به رشد درخواست های ژاپن نسبت داده می شود زیرا در سال 2012 تعداد 4386 درخواست بیش از سال 2011 تبت شده است. پس از ژاپن، چین با 2225 و آمریکا با 2147 در خواست بیش از سال 2011 در مقام های بعدی قرار دارند.

در بین کشورهای بزرگ با درآمد متوسط تعداد درخواست های ثبت پتنت در سال 2012 نسبت به سال 2011 کاهش نشان می دهد که از جمله میتوان به ترکیه با کاهش 3/16 درصدی، مکزیک با کاهش 6/15 درصدی، هند با کاهش 2/9 درصدی، آفریقای جنوبی با کاهش 3/5 درصدی و بالاخره روسیه با کاهش 4 درصدی اشاره کرد. چین با رشد 3/16 درصدی و برزیل با رشد  1/4 درصدی را می توان از معدود  استثنا ها در این گروه از کشور ها بشمار آورد.

 

شرکت ZTE چین مقام اول در جهان را در تعداد درخواست ثبت:

 شرکت ZTE چین در سال 2012 نیز مقام اول خود را با ارسال 3906 درخواست ثبت پتنت حفظ کرد. جالب است که این شرکت 1000 در خواست بیشتر از رقیب خود یعنی شرکت پاناسونیک ژاپن که مقام دوم را حراز کرده  ارسال داشته است. در واقع هر دو شرکت رشدی معنی را در سال 2012 داشته اند به نحوی که  شرکت ZTE چین با ارسال 1080 درخواست و شرکت پاناسونیک با ارسال 488 درخواست بیش از سال 2011 مقام های اول ودوم را کسب کرده اند.

از میان دانشگاه ها، دانشگاه کالیفرنیا با ارسال 351 درخواست ثبت پتنت در سال 2012 نیز مقام اول خود راحفظ کرد و پس از آن انستیتوی تکنولوژی ماساچوست (MIT ) با 168 و دانشگاه هاروارد با 146 درخواست قرار دارد. جالب است که هر سه موسسه در آمریکا قرار دارند.

از میان موسسات تحقیقاتی و موسسات دولتی موسسه فرانسوی Commissariet a LEngergie Atomique et aux Energies Alternatives با ارسال 391 درخواست در سال 2012 ، مقام اول را به خود اختصاص داد و پس از آن سازمان تحقیقاتی Fraunhofer-Gesellschaft zur Forderung der angewandten Forschung E.V.  آلمان با 264 درخواست قرار دارد. مقام سوم را نیز Centre National de la Recherche Scientifique را از فرانسه با ارسال 197 درخواست ثبت پتنت به خود اختصاص داده است.

 

پیشی گرفتن تعداد درخواست های ثبت پتنت در حوزه ماشین های الکترونیکی از حوزه ارتباطات دیجیتال در سال 2012:

جالب است که در سال 2012، حوزه ماشین های الکترونیکی با 13239 درخواست ثبت پتنت بیشترین تعداد درخواست را در حوزه تکنولوژی به خود اختصاص داد و حوزه ارتباطات دیجیتال را با 12616 درخواست به رتبه دوم نزول داد و حوزه فناوری کامپیوتر با 12391 درخواست  ثبت پتنت رتبه سوم را اخذ کرد. این برای اولین بار است که رتبه های اول و دوم و سوم از حوزه کلان مهندسی الکترونیک هستند. از میان کل تعداد درخواست های چین، 8/31 درصد به این حوزه تعلق دارد و بترتیب کره جنوبی با 8/23 درصد، سوئد با 6/23 درصد، ژاپن با 4/20 درصد و آمریکا با 5/17 درصد در رتبه هاب بعدی قرار دارند.

 

تعداد درخواست های ملی به بیش از نیم میلیون ر سید:

درخواست های ثبت پتنت در حوزه بین المللی کشور های عضو می بایستی ابتدا در حوزه ملی ثبت و پس از یک سال برای ثبت بین المللی اقدام شود. تعداد درخواست های  ثبت پتنت در حوزه ملی کشور های عضو در سال 2011 به 507400 رسید که رشدی 2/4 درصدی را نسبت سال 2010 نشان میدهد. در این میان تعداد درخواست های ثبت پتنت در حوزه ملی در آمریکا 144466 مقام اول، ژاپن با 69069 درخواست مقام دوم، و آلمان با 57769 درخواست مقام سوم را به خود اختصاص داده اند. جالب است که هر سه کشور بترتیب با رشدی برابر 4/0 درصد، 3/5 درصد، و 3/3 درصدی نسبت به سال 2010 روبرو بوده اند.

در میان 10 کشور اول با درآمد متوسط، همه بجز روسیه که با کاهش 8/6 درصدی روبرو بوده، از رشد دو رقمی برخوردار بوده اند. در این میان می توان به مالزی با رشد 9/92 درصدی، چین با رشد 67 درصدی، آفریقای جنوبی با رشد 4/22 درصدی و برزیل با رشد 1/17 درصدی اشاره کرد. شایان ذکر است که چین با توجه به رشد سال 2011 از رتبه دوازدهم در سال 2011 به رتبه نهم در سال 2012 صعود کرد.