همسایگی با کشورهای محصور در خشکی باعث شده تا تنها راه توسعه تجارت این کشورها ترانزیت بار از مسیر ایران باشد لذا واگذاری ساخت و بهره‌برداری از راه آهن چابهار ـ سرخس به بخش غیر دولتی و ارائه تسهیلات از صندوق توسعه ملی باعث توسعه روابط با کشورهای همسایه خواهد شد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، وزیر اقتصاد قزاقستان در دیدار با همتای ایرانی خود از ایران به عنوان امن ترین راه دسترسی قزاقستان به آب های آزاد یاد کرد. وی در دیدار با طیب نیا گفت: قزاقستان یک کشور محصور در خشکی است و بهترین و امن ترین مسیر به آب های آزاد را جمهوری اسلامی ایران می داند. این دومین بار در یک ماه گذشته است که مقامات این کشور آسیای میانه بر اهمیت موقعیت جغرافیایی ایران برای دسترسی کشورهای آسیای میانه به آب های آزاد و توسعه تجارت این کشورها تاکید می کند.

آسیای میانه

پیش از این وزیر نفت قزاقستان به تمایل کشورش برای ترانزیت نفت خام از خاک ایران اشاره کرده بود. موقعیت ممتاز جغرافیایی ایران به عنوان تنها مسیر دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه و افغانستان باعث شده تا مسوولین این کشورها تمایل زیادی برای ترانزیت بار خود از ایران داشته باشند و به عبارت دیگر پتانسیل بالایی برای ترانزیت بار از مسیر ایران وجود داشته باشد. پروژه ی ترانزیتی راه آهن چابهار ـ سرخس یکی از طرح هایی است که در ایران برای بالفعل شدن این پتانسیل تصویب شده است. با این حال طول بیش از هزار کیلومتری این مسیر در کنار هزینه های بالای احداث زیرساخت های ریلی باعث شده تا تامین مالی این پروژه دشوار باشد و درحالیکه عملیات اجرایی احداث این مسیر در سال ۸۹ آغاز شده است، در حال حاضر عملا پیشرفت خاصی نداشته باشد.

با توجه به اینکه قرارداد احداث بخش اول این راه آهن از چابهار تا زاهدان با بخش غیردولتی منعقد شده است، درصورتیکه این قرارداد از حالت پیمانکاری به مدل ساخت، بهره برداری و انتقال (BOT) تبدیل شود این امکان فراهم می شود تا با ارائه تسهیلات ارزان قیمت و بدون نیاز به بودجه های دولتی هر دوبخش این راه آهن را با استفاده از توان بخش غیردولتی اجرا و بهره برداری کرد.

بادرنظر گرفتن این موضوع که مقادیر قابل توجهی از درآمد کشور از محل فروش نفت خام به هند در این کشور مسدود شده است و با توجه به مزایای قابل توجه احداث این مسیر ریلی برای تسهیا دسترسی هند به بازارهای آسیای میانه و افغانستان، ضروری است تا تسهیلات مورد نیاز برای اقتصادی شدن ساخت و بهره برداری از راه آهن چابهار ـ سرخس از محل منابع صندوق توسعه ملی که در هند مسدود شده است تامین شود. به عبارت دیگر منابع صندوق توسعه ملی کلید تامین مالی احداث راه آهن چابهار ـ سرخس و توسعه روابط با کشورهای منطقه و همسایه است.