به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، رسول کدخدایی امروز در نشست خبری با اشاره به اقداماتی که پژوهشکده علوم و صنایع غذایی در خصوص بهره گیری از فناوری ها در امنیت محصولات غذایی طراحی و تولید کرده است، گفت: این پژوهشکده متولی پژوهش های کاربردی و تقاضامحور است که با توسعه فناوری و شکل گیری اقتصاد مقاومتی و نیز امنیت و ایمنی غذایی پایدار در کشور بخشی از نیاز کشور در این زمینه را برطرف می کند.
وی با اشاره به توافقنامه سه جانبه میان این پژوهشکده، وزارت علوم و مرکز اطلاع رسانی و تحقیقات اتاق اسلامی سازمان همکاری های اقتصادی، گفت: با اجرای این توافقنامه قرار است مرکز تحقیقات غذای حلال در کشور شکل گیرد.
کدخدایی با تاکید بر اینکه این مرکز تحقیقات در غرب و جنوب کشور فعالیت خواهد داشت، گفت: در این راستا قرار است در حوزه غذای حلال و پژوهش و تحقیق در زمینه آن خدمت رسانی مناسبی در کشور صورت گیرد.
رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی با بیان اینکه هم اکنون در حوزه غذای حلال هیچ ارگان دولتی و مجاز به فعالیت وجود ندارد، افزود: تاکنون نیز هیچ قانونی برای توسعه بازار غذای حلال در کشور تصویب نشده است.
وی گردش مالی بازار غذای حلال در دنیا را چند ده بیلیون دلار عنوان کرد که در اختیار غیر مسلمانها قرار دارد و گفت: بخش کمی از این بازار هم اکنون در اختیار ترکیه، مالزی و اندونزی است و کشور تایلند تنها با 4 درصد مسلمان به شدت وارد این بازار شده است.
کدخدایی با تاکید بر اینکه ایران سهمی از بازار غذای حلال دنیا ندارد، گفت: محصولاتی که هم اکنون وارد کشور می شود حتی به حلال بودن آن نیز توجه نمی شود.
به گفته وی، برخی از افزوده های غذایی و دارویی که وارد کشور می شوند حلال نیست برای مثال آنزیمی که در پنیرسازی مورد استفاده قرار می گیرد ممکن است محیط کشت آن میکروارگانیزم های اجزای خوک باشد که وارد زنجیره مواد غذایی ما می شود.
ضریب خودکفایی پایین ایران در تولید محصولات غذایی استراتژیک
رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی با اشاره به نبود متولی لازم در حوزه پژوهش بخش غذایی کشور و سهم کم تولید دانش در این عرصه گفت: بحث امنیت غذایی از جمله موارد استراتژیکی است که باید به آن توجه بیشتری شود تا بتوانیم شعار استقلال در وابستگی غذایی را محقق کنیم اما هم اکنون شاهد آن هستیم که در برخی محصولات استراتژیک غذایی ضریب خودکفایی بسیار پایین است.
وی ضریب خودکفایی دانه های روغنی را در کشور حدود 7 درصد عنوان کرد و گفت: بیش از 90 درصد این محصول به رغم وجود اقلیم گسترده، خاک حاصلخیز و دانش انجام آن به صورت وارداتی مورد استفاده قرار می گیرد.
کدخدایی گفت: هم اکنون 50 درصد نیاز گندم، قند و شکر در کشور به صورت وارداتی تامین می شود و این در حالی است که فارغ التحصیلان کشاورزی بیکار هستند.
وی با بیان اینکه ضایعات غذایی در کشور بیداد می کند، گفت: این ضایعات در میوه جات، صیفی جات و سبزیجات به 50 درصد می رسند و در بحث خشکبار و گندم نیز این رقم به 15 درصد می رسد.
وی با بیان اینکه علاوه بر بحث ضایعات قضایی با مصرف بی رویه سموم دفع آفات و کودهای کشاورزی است نیز روبرو هستیم افزود: تمامی این موارد تهدید جدی امنیت غذایی را به همراه دارد.
در همین حال بحث تقلبات مواد غذایی نیز به این چرخه افزوده شده است و دستگاه های نظارتی نظارت لازم را در حوزه این تقلبات ندارند.
لزوم تغییر متولی شورای عالی امنیت مواد غذایی
کدخدایی با بیان اینکه در برنامه چهارم توسعه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی راه اندازی شد گفت: براساس این برنامه وزارت بهداشت متولی این شورا شد اما هم اکنون شاهد آن هستیم که این وزارتخانه نمی تواند متولی مناسبی در این حوزه باشند چراکه وظیفه وزارت بهداشت پیشگیری بر درمان بیماری هاست و می تواند تنها متولی سیاست گذاری های غذایی باشد اما بحث امنیت غذایی متفاوت از ایمنی غذایی است و در این زمینه باید نهادهای دیگری مانند وزارت کشاورزی و وزارت صنعت مداخله کند. بر این اساس خواستار بازنگری در این حوزه هستیم تا راهکارها و قوانینی برای برون رفت از مشکلات تحقیق و توسعه در حوزه محصولات غذایی صورت گیرد.
خام فروشی زعفران و واردات مجدد ترکیبات آن به کشور
رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی با تاکید بر اینکه هم اکنون محصولات غذایی استراتژیک مورد توجه در کشور قرار نمی گیرد گفت: چنانچه محصولاتی مانند زعفران و گیاهان دارویی مورد توجه در امر صادرات قرار گیرند شاهد تحقق درآمدهای غیر نفتی و صادرات محصولات دانش بنیان خواهیم بود.
وی گفت: هم اکنون در مورد زعفران خام فروشی می کنیم و آن را به صورت فله ای به دیگر کشورها می فروشیم و پس از آن این گیاه را از خارج از کشور به شکل غذا دارو و ترکیبات زیست فعال به چند برابر قیمت خریداری کرده وبه کشور وارد می کنیم.
وی با اشاره به مکمل های غذایی که هم اکنون از گیاهان دارویی تولید می شود گفت: دنیا در حال توسعه صنعت غذا دارو است و برای پیشگیری از ابتلا بیماری ها از مکمل های غذایی بهره می برد. این در حالی است که ما پتانسیل تولید گیاهان دارویی در کشور را داریم اما از آن استفاده نکرده و مجبور به واردات این مکمل های غذایی از خارج هستیم.
قرارداد تحقیقاتی با بیش از 10 کشور دنیا در حوزه غذا
کدخدایی از امضای قرار داد تحقیقاتی با بیش از 10 کشور دنیا در حوزه غذا خبر داد و گفت: برای تزریق دانش فنی و توسعه این فناوری از محققان خارجی استفاده کرده و تبادل دانش می کنیم.
وی با اشاره به روز جهانی غذا در مهرماه امسال گفت: قرار است کنفرانس بین المللی صمغ های بومی و کاربرد آن در صنعت غذا 30 مهرماه در مشهد برگزار شود که رویکرد آن توجه به منابع داخلی و علمی کشور است چراکه بخش اعظمی از نیاز ما در این حوزه هم اکنون وارداتی است و برای رفع این مشکل نیازمند هم اندیشی هستیم.
تولید نانوکپسول های فرآورده های ادویه ای
رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی از استفاده از فناوری نانو در ترکیبات برخی محصولات غذایی خبر داد و گفت: هم اکنون با تولید نانوکپسول های فرآورده های ادویه ای و زعفران محصولی با ارزش افزوده تولید کرده ایم.
وی گفت: در این محصول رنگ زعفران و عطر آن به صورت نانوکپسول با ماندگاری بالا برای مصارف غذایی و درمانی مورد استفاده قرار می گیرد همچنین عصاره فلفل قرمز نیز به ماده روغنی تبدیل شده و در داخل مواد غذایی توزیع می شود این روش باعث تولید یکنواخت این محصولات در شرایط محیطی و ماده غذایی می شود.
تبدیل آب غیر آشامیدنی به آشامیدنی با نانوفیلتر
کدخدایی با اشاره به استفاده از نانوفیلترها در زنجیره محصولات غذایی گفت: برای رفع بوی نامطبوع و ذرات سمی معلق در هوا و جداسازی آن از محیط بر روی نانوفیلترها کار کرده ایم که یکی از کاربردهای آن تصویه آب غیر قابل آشامیدن و تبدیل آن به آب آشامیدنی خواهد بود.
رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی ادامه داد: همچنین با تولید نانوساختارها راهکاری به وجود آورده ایم که اجزای موثر دارویی و غذایی را در خود جای داده و رسانش آن را کنترل می کند به این معنی که با این ساختار متناسب با نیاز بدن ماده مورد نظر در بدن مورد استفاده قرار می گیرد.
وی گفت: برای مثال با استفاده از این محصول ساختاری برای تزریق قند خون برای درمان بیماران دیابتی از گل خارمریم ایجاد شده است. همچنین این فناوری در شیر نیز قابل استفاده خواهد بود و برای افرادی که آنزیم لاکتوز شیر را نمی توانند تحمل کنند کاربرد دارد که به صورت نانوکپسول می تواند در این مواد غذایی به کار گرفته شود که این فناوری با همکاری دانشگاه هواوی چین در حال تولید است.
کدخدایی اضافه کرد: در همین حال از این سامانه برای افرادی که دچار کم خونی و فقر آهن هستند نیز استفاده شده است.
وی گفت: برای حفاظت فیزیکی میوه جات نیز از پوشش نانوکمپوزیتی بهره گرفته ایم که باعث افزایش سلامت میوه و سرعت تنفس آن و جلوگیری از ترکیبات ضد میکروبی برای رشد میکروارگانیسم ها شده ایم. این فناوری در محصولاتی مانند گیلاس و توت فرنگی که به دلیل خرابی سریع امکان صادرات آن وجود ندارد مورد استفاده قرار می گیرد.
رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی از تولید ماده محرک حفظ هوشیاری که به صورت خوراکی و مکمل غذایی مورد استفاده قرار می گیرد نیز به عنوان دیگر پروژه این پژوهشکده نام برد.