به
گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری،
دکتر محمدعلی شکرگزار، مسئول کمیته فنـــــاوری ستــــــاد توسعه علوم و
فناوری های سلول های بنیادی معاونت علمی و رییس بانک سلولی ایران با اشاره
به لزوم حمایت از بانک سلولی ایران از سوی نهادهای دولتی اظهار کرد: در
تمام دنیا زیر ساخت هایی از جمله بانک های سلولی توسط دولت حمایت می شوند و
ما نیز همین انتظار را داریم زیرا هزینه های این بانک تنها از فروش سلول
فراهم نمی شود.
وی ضمن اشاره به مشکلات بانک سلولی ایران از جمله کمبود
فضا و تجهیزات گفت:با توجه به مقدار فضای فیزیکی و نبود تجهیزات و امکانات
به روز بانک سلولی ایران با مشکلات بسیاری مواجه بوده و سلول ها نیز به
دلیل مسایل امنیتی در معرض خطر قرار دارند ما از ستاد توسعه علوم و فناوری
های سلول های بنیادی در معاونت علمی و فناوری برای توسعه فضا و توسعه
زیرساخت ها از جمله تجهیزات، استاندارد سازی فضاهای آزمایشگاهی و تهیه
شناسنامه های دقیق از رده های سلولی تقاضای حمایت داریم.
طرح شناسنامه دقیق رده های سلولی ایران
مسئول کمیته فنـــــاوری ستــــــاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی معاونت علمی به ارائه طرح شناسنامه دقیق رده های سلولی ایران اشاره کرد و گفت: این طرح را می توان در سه فاز اجرایی کرد تا به طور دقیق هویت سلول ها بررسی و شناسنامه آنها مشخص شود که این حرکت جدید در بانک سلولی ایران خواهد بود و این امکان را فراهم می کند تا ما با اطمینان سلول ها را به مشتری های خود ارائه کنیم.
دکتر شکرگزار با بیان اینکه بانک سلولی
مجموعه بزرگی از نیازهای محققان را در زمینه تامین سلول پوشش می دهد گفت:
در حال حاضر ما به حدود 130 مرکز تحقیقاتی و دانشگاهی سلول ارائه می کنیم و
در سال بین 600 تا 700 رده سلولی را برای محققان تامین می کنیم.
وی
افزود: حجم سرویس دهی ما در حال حاضر بسیار بالا رفته است اما در صورت
تامین بودجه و تقویت ما، میزان خدمات دهی بزرگ ترین بانک سلولی ایران
افزایش می یابد.
وجود 400 رده سلولی
رییس بانک سلولی ایران اظهار کرد: در حال حاضر بیش از 400 رده سلولی در این بانک داریم که در حدود 15 درصد آن را خودمان تولید کرده ایم و بیشتر رده های سلولی هم فیبرو بلاستی است.
به گفته وی تعداد دیگری از رده های
سلولی را از بانک های کشورهای دیگر خریده بودیم و تعداد دیگری از آنها را
نیز محققان کشورمان از کشورهای دیگر آورده بودند که البته این امر نیز هم
اکنون ممنوع شده است.
مسئول کمیته فنـــــاوری ستــــــاد توسعه علوم و
فناوری های سلول های بنیادی معاونت علمی خاطر نشان کرد: درصورتی که شخصی
سلول جدیدی را همراه با مشخصات آن به بانک سلولی ایران ارائه دهد و مشخصات
سلول در یک مقاله معتبر چاپ شده باشد ما می توانیم آن را به صورت شناسنامه
تهیه کرده واز آن نگهداری کنیم و درصورت تمایل شخص آن را به همه ارائه
دهیم.
شکرگزار در ادامه بیان کرد: ما در صورت نیاز می توانیم همان سلول
را به شخص بدهیم و یک سری مسایل تشویقی از جمله ارائه رایگان برخی دیگر
سلول ها برای یک نوبت را برای آن در نظر بگیریم.
تولید 500 گرم کلاژن در سال
وی درباره تولید کلاژن نوع یک از پوست گاو و کلاژن نوع دو از ماهی گفت:کلاژن ماده ای است در مهندسی بافت و در رشته بیو مواد که در تهیه داربست ها از آن بسیار استفاده می شود به خصوص داربست های غضروف که قیمت آن بسیار هم گران قیمت است.
مسئول کمیته فنـــــاوری ستــــــاد توسعه علوم و فناوری های
سلول های بنیادی معاونت علمی درباره تولید کلاژن ها گفت: سالانه بین 200
تا 500 گرم کلاژن برای تحقیقات داربست سلولی در این مرکز و مراکز تحقیقاتی
مرتبط به سلول تولید و استفاده می شود که هزینه هر گرم این ماده بین 4 تا 6
میلیون تومان است اما درصورت تولید خودمان در کشور هزینه هر گرم آن با
همان کیفیت به حدود 5/1 میلیون می شود.
حاصل تحریم ها
شکرگزار درباره تشکیل بانک سلولی ایران گفت: با توجه به اینکه آمریکا دارای بزرگترین بانک سلولی دنیا به نام ATCC با بیش از چهار هزار نوع سلول است و پس از انقلاب ما را تحریم کردند مشکلات بسیاری کشور ما را تهدید می کرد البته که بانک های دیگری در کشورهای اروپایی از جمله بانک ECACC در انگلیس به عنوان دومین بانک بزرگ دنیا و DSMZ در آلمان با ما همکاری داشتند اما چندی طول نکشید که انها نیز ما را تحریم کردند.
مسئول کمیته فنـــــاوری
ستــــــاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی معاونت علمی افزود:
با توجه به مشکلات تحریم و این که بحث سلول جزو موضوعات "های تک " است و
دیگر سلول به ما نمی دهند، در سال 1372 دکتر فاضل شکری از استادان دانشکده
بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، با امکانات بسیار جزئی یعنی یک آزمایشگاه
کشت سلول، یک کارشناس، یک تانک نگهداری سلول و یک تانک ذخیره ازت مایع،
بانک سلولی ایران را در انستیتو پاستور ایران بنیان گذاری کردند و مرکزی
ملی جهت تهیه، ذخیره سازی و ارائه کلکسیون های سلولی مورد نیاز محققان در
دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی کشور ایجاد شود.
وی با اشاره به موضوع تهیه
و نگهداری متمرکز رده های سلولی انسانی و حیوانی به عنوان یکی از اهداف
این بانک گفت: تولید رده های سلولی مورد نیاز، طبقه بندی و تهیه لیست
کامپیوتری از رده های سلولی ذخیره شده(شناسنامه دقیق سلول)و ارائه آن به
مراکز آموزشی و پژوهشی سراسر کشور، کنترل کیفی و تعیین هویت سلول های ذخیره
شده، تهیه و تأمین نیاز سلولی کلیه مراکز آموزشی، تحقیقاتی و درمانی کشورو
ثبت قانونی سلول هایی که در داخل کشور تولید می شوند از جمله اهداف و
وظایف بانک سلولی ایران است.
شکرگزار درادامه بیان کرد: ارائه راهنمایی و
مشاوره علمی به مراکز تحقیقاتی، انجام پروژه های تحقیقاتی جهت رده های
سلولی مورد نیاز،تعیین ویژگی سلول های تولید شده و استفاده در پروژه های
مختلف تحقیقاتی از جمله مهندسی بافت از دیگر اهداف و وظایف این بانک است.
وجود آزمایشگاه های متعدد
مسئول کمیته فنـــــاوری ستــــــاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی معاونت علمی خاطر نشان کرد: آزمایشگاه های متعددی برای دستیابی به اهداف و وظایف بانک سلولی به تدریج و با توجه به محدودیت بودجه و امکانات ایجاد و راه اندازی شده است که آزمایشگاه روتین کشت سلول و تولید رده های سلولی تجاری، ازمایشگاه های تحقیقاتی کشت سلول، آزمایشگاه قرنطینه و آزمایشگاه آنتی ژن - آنتی بادی از جمله این آزمایشگاه ها است.
وی درباره
آزمایشگاه های بانک سلولی ایران ابراز کرد: آزمایشگاه کنترل کیفی میکروبی،
آزمایشگاه DNA typing، آزمایشگاه سیتوژنتیک و ایمونوفنوتاییینگ، آزمایشگاه
مهندسی بافت، آزمایشگاه تحقیقات سلول های بنیادی، آزمایشگاه نانو بیو
تکنولوژی و آزمایشگاه بیو مواد از دیگر عناوین آزمایشگاه های بانک سلولی
ایران است.
دکتر شگرگزار ادامه داد: در همین راستا در 6 سال گذشته بانک
سلولی ایران در قالب فعالیت های تیمی با چندین مرکز تحقیقاتی در
دانشگاههای کشور از جمله دانشگاه صنعتی شریف (گروه های شیمی، بیومواد و
بیوتکنولوژی)، دانشگاه صنعتی امیرکبیر (دانشکده مهندسی پزشکی،گروه های
بیومکانیک و بیومواد)، دانشگاه علم و صنعت ایران(دانشکده مواد)، پژوهشگاه
پلیمر و پتروشیمی ایران، دانشگاه تهران (دانشکده دامپزشکی)، دانشگاه علوم
پزشکی تهران (دانشکده پزشکی و دانشکده فناوری های نوین - مرکز تحقیقات
نانوفناوری) و دانشگاه شهید بهشتی (دانشکده دندانپزشکی- مرکزتحقیقات
دندانپزشکی) همکاری داشته که در نتیجه این فعالیت تا کنون چندین پروژه،
پایان نامه و مقاله به صورت مشترک به انجام رسیده است. همچنین چندین
دستاورد تولیدی در سطح آزمایشگاهی نیز به ثمر رسیده است که هم اکنون اخذ
تائیدیه های مربوطه جهت ارائه آنها به فرمت تجاری دردست اقدام است.
تولید هفت دستگاه برای نفوذ سلول به داربست غضروفی
مسئول کمیته فنـــــاوری ستــــــاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی معاونت علمی خاطر نشان کرد: تاکنون هفت دستگاه شامل دستگاه کشش سیکلی تک محوره، دستگاه کشش سیکلی چند محوره، دستگاه اعمال کننده فشار هیدروستاتیک، دستگاه القاء جریان های الکترومغناطیس، دستگاه بارگذاری همزمان نیروی کششی و برشی، بیو راکتور شبیه ساز موج فشار خون انسان (جهت تمایز سلول های بنیادی به سلول های هدف از جمله سلول های عضله صاف، اسکلتی، قلبی، سلول اندوتلیال و غضروفی با اعمال بار مکانیکی و فشار هیدرو ستاتیک) و بیوراکتور تزریقی جهت نفوذ سلول به داربست ساخته و ارزیابی شد.
رییس بانک سلولی ایران
خاطر نشان کرد: رشته مهندسی بافت ترکیبی از رشته های مختلف از جمله بیو
مواد، سلول و فرآورده های مرتبط با آن، فاکتورهای رشد و تمایز و برخی از
بیوراکتورها و بیو سیستم ها که در آرایشی مهندسی بافت موثر هستند.
شکرگزار
در پایان گفت: در مهندسی بافت ما داربستی را درست می کنیم که به شکل یک
بافت خاص طراحی شود و بتواند بدون آنکه اثر تاکسیک داشته باشد سلول ها را
در خودش جا دهد و باعث رشد، تاثیر و تمایز آنها شود.
