محققان دانشگاه صنعتی شریف موفق شدند با استفاده از ربات‌های انسان نما، روند درمانی کودکان سرطانی را بهبود بخشند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، نتایج این پروژه که به تازگی در قالب یک مقاله با عنوان " تأثیر یک ربات اجتماعی انسان نما به عنوان دستیار درمانگر درفرایند درمان کودکان مبتلا به سرطان" به ششمین همایش بین المللی ربات های اجتماعی در شهر سیدنی استرالیا ارائه شده بود، جایزه بهترین مقاله این همایش را از آن خود کرد.

کودکان مبتلا به سرطان در زمان شیمی درمانی دچار استرس زیاد، اشتهای کم، خشم زیاد و افسردگی می شوند و به همین دلیل مرگ و میر در میان کودکان بالا است. در حالیکه این مشکل، روانشناسان را با چالش‌های جدی مواجه کرده است، محققان قطب علمی طراحی رباتیک و اتوماسیون دانشگاه صنعتی شریف موفق شدند با برنامه‌ریزی مناسب ربات‌های انسان‌نما راه حل موثر و جدیدی را برای آرام کردن کودکان سرطانی حین فرآیند درمان به جهانیان معرفی کنند.

مینو عالمی - پژوهشگر پسا دکترا قطب طراحی رباتیک و اتوماسیون در دانشگاه شریف می‌گوید: طی مدتی که به بیمارستان‌های دارای بخش کودکان سرطانی مراجعه می‌کردم در روز چندین بار کد ۹۹ را از بلندگو می‌شنیدم که نشان می‌داد یک کودک سرطانی دیگر جان خود را از دست داد، همان جا بود که ایده این کار به ذهنم رسید که چطور می توان به این افراد کمک کرد و حس کردم که حتی اگر دو کودک را هم بتوانیم نجات دهیم در این راه موفق بوده ایم.

استفاده از ربات‌های انسان نما که یکی از معمولترین انواع ربات‌های اجتماعی هستند ایده‌ای بود که دکتر عالمی با همکاری دکتر علی مقداری - رئیس قطب طراحی رباتیک و اتوماسیون و گروهی بین رشته ای متشکل از متخصصان علم رباتیک، زبان شناسی کاربردی، و روانشناسی شامل پژوهشگران، اشکان قنبرزاده، لیلا جعفری مقدم و انوشه قنبرزاده آن را با انجام یک پروژه شش ماهه ویژه کودکان سرطانی در دو مرکز طبی کودکان و بیمارستان محک دنبال کردند.

نتایج پروژه انجام شده به صورت مقاله‌ای در ششمین همایش بین المللی ربات های اجتماعی که در تاریخ ۲۷ تا ۲۹ اکتبر معادل با ۵ تا ۷ آبان ماه ۹۳ در دانشگاه تکنولوژی سیدنی استرالیا ارائه شد که مورد استقبال داوران قرار گرفت و جایزه بهترین مقاله این همایش را از آن خود کرد. این نتایج نشان داد استفاده از ربات‌های انسان نما در بحث کمک درمان، کاهش اضطراب، کاهش عصبانیت، افزایش اشتهای کودکان در غذا خوردن و غیره به طرز شگفت‌انگیزی موثر و مفید است. دکتر مقداری درباره این مقاله می‌گوید: مسئولین همایش به ما اعلام کردند استفاده از رباتهای انسان نما برای کاهش استرس و درمان بچه های سرطانی برای اولین بار در دنیا اتفاق افتاده است.

جزئیات پروژه

وی جزئیات پروژه انجام شده را اینگونه تشریح می‌کند: سناریوهایی که ما طراحی کردیم ترکیبی از روانشناس و کار آموزشی است. وی می‌افزاید: پس از خریداری ربات‌ با برنامه ریزی مجدد به آن شخصیت دادیم و ربات را با بچه ها دوست کردیم، یکی از قسمت های کار ما ربات ماکارونی است، بچه ها به علت تزریق هایی که انجام می دهند درد بسیار زیادی هم دارد، ما به بچه ها آموزش دادیم چگونه بدن خودشان را هنگام تزریق آماده نگه دارند که درد کمتری را احساس کنند و بعد به گفته پزشکان و پرستاران، بچه هایی که آموزش دیده بودند بسیار در این راه همکاری می کردند.

دکتر عالمی در ادامه به سناریو‌های دیگری که اجرا شده اشاره کرده و می‌گوید: در مورد غذا خوردن این بچه ها هم سناریوی دیگری در نظر گرفته شد، اینکه به کودکان آموزش دهیم چه چیزی بخورند، کی بخورند و چگونه بخورند، در واقع سراسر کار ما آموزش است. قبلا هم به این موضوع اشاره کردم که در کشور ما به علت تعداد بالای بیماران، معمولا پزشکان و پرستاران وقت یا حوصله اینکه به بیماران آموزش دهند را ندارند، اما ربات ما این کار را بدون کوچکترین مشکلی انجام می دهد، یکی از بارزترین خصوصیات این ربات تکرار زیاد آموزشها برای کودکان است و در کودکان انگیزه زندگی ایجاد می کند.

همچنین علی مقداری با اشاره به اهمیت تفاوت‌های فرهنگی در پروژه استفاده از رباتهای انسان نما برای بهبود روند درمان کودکان سرطانی، تجاری شدن این پروژه را افقی دانست که نیاز به تحقیقات و فعالیت‌های بیشتری دارد. وی در این باره می‌گوید: این تحقیقات با وجود نتایج بسیار خوب اولیه هنوز به صورت یک ایده است و قابلیت تجاری شدن را ندارد؛ در حال حاضر در حال الگوبرداری هستیم و سعی داریم که این رباتها را بومی سازی کنیم، چرا که از سرتاسر ایران کودکانی برای درمان داریم که باید به فرهنگ آنها توجه شود.