جلسه تبیین فرآیندهای جدید بنیاد و نقش دانشگاه‌ها در اجرای مقررات جدید اعطای جایزه تحصیلی با حضور دکتر غلامعلی منتظر؛ معاون پژوهش و برنامه‌ریزی بنیاد ملّی نخبگان و معاونان آموزشی دانشگاه‌های تهران در محل بنیاد برگزار شد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، در ابتدای این نشست، دکتر منتظر هدف از برگزاری این جلسه را ایجاد هماهنگی با دانشگاه‌های اصلی در اجرای برنامه‌های بنیاد اعلام کرد و گفت:  بنیاد ملّی نخبگان با هدف شناسایی، جذب، هدایت، توانمند کردن، به‌کارگیری و اثرگذاری صاحبان استعدادهای برتر و نخبگان در کشور تأسیس شده و به همین دلیل تلاش جدی می‌کند که در اجتماعات مختلف نخبگانی صاحبان استعدادهای برتر را شناسایی و توانمند کند.

وی ضمن اشاره به این نکته که  گسترة کار بنیاد فقط مربوط به دانشجویان و دانشگاهیان نمی‌شود بلکه بنیاد گسترة بزرگی را شامل می‌شود، گفت: لیکن یکی ازمهم‌ترین این اقشار، دانشجویانی هستند که در درون دانشگاه‌ها مشغول به تحصیل هستند. 

دکتر منتظر افزود: در روال قبل بنیاد هیچ کاری با دانشگاه‌ها نداشته و دانشگاه‌ها نیز هیچ رابطة مستقیمی با بنیاد نداشتند و خود فرد به واسطة افتخاری که کسب کرده بود در بنیاد پرونده تشکیل می­داد و مستقیم با بنیاد در ارتباط بود. در دورة جدید بنیاد تأمل خود را در چند حوزة دانشجویی، دانش‌آموختگان برتر و استادان سرآمد با دانشگاه بیشتر کرده است و قصد دارد اختیارات خود را به دانشگاه‌ها واگذار کند.

وی در ادامه به بیان نکات مهم آیین‌نامة «اعطای جایزه های تحصیلی به دانشجویان صاحب استعداد برتر» پرداخت و افزود: از سال 1386 بنیاد ملّی نخبگان جایزه تحصیلی خود را به تعدادی از دانشجویان که صاحب استعداد برتر بودند، اعطا می­‌کرد که اهم آن عبارتند از:

  • کمک هزینة ماهانة تحصیلی، از 500 هزار ریال تا 3/7 میلیون ریال که از دوره کارشناسی تا دکتری و در سه سطح مختلف به دانشجویان صاحب استعدادهای برتر پرداخت می‌شد. کمترین مبلغ پرداختی 50 هزار تومان و بیشترین مبلغ پرداختی 730 هزار تومان برای دانشجویان دوره دکتری بوده است.
  • کمک هزینه مسافرت‌های علمی برای سفرهای داخلی 2 میلیون و سفر خارجی 10 میلیون ریال
  • پژوهانه برای انجام پایان‌نامه برای دوره کارشناسی 7 میلیون ریال، برای کارشناسی ارشد 20 میلیون ریال و برای دوره دکتری 30 میلیون ریال
  • کمک هزینه فرصت مطالعاتی دورة دکتری برای دانشجویان مجرد 20 میلیون ریال و برای افراد متأهل 30 میلیون ریال.
  • کمک هزینه سفر عمره مفرده در صورت تمایل افراد.

دکتر منتظر ادامه داد: تمام افرادی که مشمول این جوایز بودند بین 1600 تا 1700 نفر بوده‌اند و این جوایز به صورت مستقیم از سوی بنیاد ملّی نخبگان به افراد پرداخت می‌شد.

وی با بیان این نکته که خرداد ماه سال 93، آیین‌نامة اعطای جایزة تحصیلی به دانشجویان بازنگری شده است، افزود: از اول مهر امسال (ابتدای سال تحصیلی جاری) آیین‌نامة جدید اعطای جایزه‌های تحصیلی به مرحلة اجرا در آمد.

دکتر منتظر سپس به تعریف نخبه از نگاه آیین‌نامه و ویژگی‌های آن پرداخت و ادامه داد: نکتة اول در آیین‌نامه جدید، تعریف نخبه است؛ طبق سند راهبردی کشور در امور نخبگان، نخبه، فردی برجسته و کارآمد با اثرگذاری بارز در خلق و گسترش علم، هنر، ادب، فرهنگ و مدیریت کشور در چارچوب ارزش‌های اسلامی است. با توجه به این تعریف ویژگی‌های نخبه عبارتند از: بهره‌مندی از هوش، خلاقیت و انگیزۀ ذاتی، دومین ویژگی دارا بودن خبرگی و تخصص در حوزه‌ای خاص و سومین ویژگی دارا بودن اثرگذاری بی‌بدیل یا کم‌بدیل در اجتماع تخصصی خود در چارچوب گفتمان نظام اسلامی.

وی دربارة افراد صاحب استعداد برتر گفت: با این تعریف، مستعد برتر کسی است که مستعد نخبه شدن است، اما در حال حاضر نخبه نیست؛ به عبارت بهتر صاحب استعداد برتر کسی است که مستعد نخبگی و مستلزم طی کردن فرآیند هدایت و توانمندسازی است.

با این تعریف نفر اول کنکور نخبه نیست بلکه استعداد برتری است که می‌تواند در مسیر توانمندسازی حرکت کند تا بتواند به درجه نخبگی نائل شود. به همین دلیل وظیفۀ نهادهایی مانند دانشگاه‌ها و بنیاد این است که مسیر توانمند شدن را برای آنان فراهم کند. علاوه بر این، مفهوم دیگری که در این آیین‌نامه موجود است، اجتماع نخبگانی است؛ افراد یا گروه‌هایی با توانمندی‌های بالقوه یا بالفعل در انجام فعالیت‌های نخبگانی را اجتماع نخبگانی می­گویند.

در این حوزه، موضوع گروه­های نخبگانی بسیار مهم است؛ در این اجتماعات فرد مدنظر نیست. بلکه گروه و تیم شدن آنها مهم است، در برخی موارد تعدادی دانشجو که شاید هیچکدام به صورت جداگانه صاحب استعداد برتر نباشند، در کنار یکدیگر فعالیتی را انجام می‌دهند که این فعالیت کم‌بدیل و یا حتی بی‌بدیل است.

 معاون پژوهش و برنامه‌ریزی بنیاد ملّی نخبگان با تعریف فعالیت نخبگانی گفت: فعالیتی که فرد نخبه و مستعد، و یا افراد در قالب اجتماع نخبگانی انجام می‌دهند فعالیت نخبگانی نام دارد. این فعالیت عبارتست از:

فعالیتی آگاهانه، خلاقانه و نوآورانه با اثرگذاری محسوس بر پیشرفت کشور در حوزه‌های مختلف از قبیل: علم، فنّاوری، هنر، ادب، فرهنگ و مدیریت با تاکید بر شناخت مسائل و مشکلات کشور و حوزه‌هایی که در این تعریف نام برده شد، که مصوبه شورای انقلاب فرهنگی است.

دکتر منتظر ادامه داد: با توجه به این تعریف برخی از رویکردهای اصلی که در این سند آمده است عبارتند از:

 

  • رویکرد تنوع استعداد در مقابل رویکرد یکسان‌نگری که در آن تلاش شده است بنیاد بستری را فراهم کند تا هر فرد بتواند استعداد خود را در هر زمینه‌ای که هست پرورش دهد.
  • رویکرد رشد باغچه‌ای در مقابل رویکرد نگه‌داشت گلخانه‌ای؛ یعنی فرد مستعد در جامعه پیرامون خود رشد کند نه اینکه او را از جامعه پیرامون خود دور کنیم. البته این اتفاق را در دانشگاه کمتر از آموزش و پرورش مشاهده می‌کنیم.
  • داشتن استعداد درخشان و توانمندی‌های ذاتی ویژه، نعمت‌های تعهدآور هستند نه مزیت‌هایی توقع‌آفرین؛ به این معنا که فرد باید بداند اگر هوش و یا توانمندی بیشتری نسبت به دیگران دارد، این یک نعمت الهی است که برای او تعهدآور است و باید تلاش و تعهد بیشتری در قبال جامعه داشته باشد. متأسفانه در قشر دانشجو در مواقعی با عکس این موضوع مواجهیم. برخی از صاحبان استعداد برتر اعتقاد دارند که الکل خالص هستند و بنیاد یا باید آنان را دریابد و یا آنان می‌پرند. این تصور غلطی است که باید اصلاح شود. باید توازن بین حق و تکلیف برقرار باشد.
  • تداوم فعالیت‌های نخبگانی شرط اصالت نخبگی؛ در آیین‌نامۀ جدید تداوم فعالیت نخبگانی شرط اصلی بهره‌مندی از جایزه‌هاست. به‌همین دلیل جایزه‌ها سالانه هستند و دانشجو باید فعالیت مداوم علمی داشته باشد و هر سال در مقایسه با سایر دانشجویان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و بر اساس آن مشمول جایزه می‎شود.
  • توجه به رویکرد نهاد محوری ( دانشگاه محوری): در این آیین‌نامه نقش دانشگاه‌ و استاد در تعیین مشمولان جایزه و نیز در فرایند اجرایی آیین‌نامه کاملاً لحاظ شده است. دیدگاه بنیاد این است که باید فرایند توانمندکردن دانشجویان در درون دانشگاه و با نظارت استاد راهنما و با کمک بنیاد صورت پذیرد.

دکتر منتظر ادامه داد: بر اساس نکاتی که گفته شد 4 جایزه مختلف برای 4 ساحت فعالیتی متفاوت در نظر گرفته شده است که به تفکیک عبارتند از:

  • جایزه آموزش: با هدف تسهیل مسیر آموزشی و توانمندسازی دانشجویان در زمینه آموزش
  • جایزه پژوهش: با هدف تسهیل مسیر پژوهشی و توانمندسازی دانشجویان در زمینه پژوهش
  • جایزه فنّاوری: با هدف تسهیل مسیر فنّاورانه و نوآورانه و توانمندسازی دانشجویان برای ورود به عرصه کارآفرینی
  • جایزه فرهنگ: با هدف ارتقای فرهنگ اسلامی-ایرانی، هویت بخشی ملّی و رفع نیازهای مادی و اجتماعی دانشجویان

وی با تأکید بر اینکه هدف از این جوایز این است که هر دانشجو در هر زمینه‌ای که استعداد دارد، تلاش کند، افزود: این 4 جایزه در هر سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد (و دورة دکتری حرفه‌ای پزشکی)و دکتری تخصصی و مجموعاً 12 جایزه در نظر گرفته شده است.

دکتر منتظر بیان کرد: در دورة کارشناسی از دانشجویان انتظار تعهدی نداریم به همین دلیل است که تسهیلات ارائه شده در این جوایز و در این سطح برای این افراد، بیشتر در جهت توانمندکردن آنان در حوزه‌های آموزشی، کارآفرینی، فنّاورانه و پژوهشی است.

معاون پژوهشی و برنامه‌ریزی بنیاد ملّی نخبگان پیرامون جایزه آموزش گفت: جایزه آموزش1، ویژه دانشجویان دورة کارشناسی یک اعتبار توان‌مندی آموزشی به مبلغ 4،000،000 ریال در نظر گرفته‌شده است که تسهیلات آن پس از بارگذاری مدارک مثبته مبنی بر شرکت دانشجویان مشمول در دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی ( مانند کلاس رایانه، کلاس آموزشی زبان و ...) در سامانة ثریا به دانشجویان صاحب استعداد برتر، اعطا خواهد شد. اعتبار این جایزه در مقطع کارشناسی‌ارشد برابر 5،000،000 ریال و در مقطع دکتری برابر 6،000،00 ریال است.

وی افزود: در دوره کارشناسی ارشد اعتبار آموزش‌یاری به میزان 5،000،000 ریال نیز اضافه شده است . این اعتبار به‌صورت ماهانه برای ایفای نقش دستیار آموزشی استاد است. مبلغ پرداختی به دانشجو از محل اعتبارات بنیاد تامین می‌شود و دانشگاه در این مورد متحمل هزینه‌ای نمی‌شود.

برای اخذ این جایزه، دانشجو باید دستیار آموزشی یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه محل تحصیل خود باشد، در این‌صورت پس از بارگذاری مدارک مثبته (قرارداد بین دانشگاه و دانشجو) مبنی بر پذیرش دانشجو از سوی اعضای هیئت علمی دانشگاه متبوع به‌عنوان دستیار آموزشی در سامانة ثریا، مبلغ مذکور به دانشجو پرداخت می‌شود. مبلغ این جایزه در دورة دکتری برابر 9،000،000 ریال است. و هدف این است که اگر بتوان به یک دانشجوی کارشناسی‌ارشد و دکتری کمک کرد که برخی از مشکلات زندگی خود را از طریق این جایزه حل کند می‌توان انتظار داشت دانشجو تمام وقت در درون دانشگاه باشد و به کار آموزش و تحصیل خود بپردازد.

وی ادامه داد: در دوره‌های دکتری حرفه‌ای، چهار سال اول دوره معادل دورة کارشناسی و سال پنجم و ششم و هفتم معادل دروة کارشناسی ارشد در نظر گرفته شده است.

دکتر منتظر دربارۀ جایزه پژوهش نیز گفت: در حوزه پژوهش و در دوره کارشناسی انتظار خاصی از دانشجویان نداریم بلکه می‌خواهیم دانشجو را در حوزة پژوهش توانمند کنیم به همین دلیل جایزه پژوهش 1 در دورة کارشناسی شامل دو بخش است:

  • اعتبار ارتباطات علمی: مبلغ 3،000،000 ریال که پس از بارگذاری مدارک مثبته مبنی بر اشتراک نشریات علمی داخلی و خارجی، عضویت در انجمن‌های علمی و تسهیلات خرید کتاب در سامانة ثریا، به دانشجو پرداخت می‌شود .مبلغ این اعتبار در مقطع کارشناسی‌ارشد برابر 5،000،000 ریال و در مقطع دکتری 7،000،000 ریال است.
  • اعتبار اجرای پایان‌نامه کارشناسی: مبلغ 7،000،000 ریال است که پس از اخذ درس رساله و بارگذاری مدرک تصویب موضوع رساله در سامانة ثریا، 70% و پس از ثبت نمرة درس و بارگذاری مدرک آن در سامانة ثریا، 30% باقی ماندة اعتبار به دانشجو اعطا می‌شود. مبلغ این اعتبار در دورة کارشناسی‌ارشد برابر 20،000،000 ریال و در مقطع دکتری معادل 40،000،000 ریال است.

در دورة کارشناسی ارشد این جایزه مفصل‌تر می‌شود و علاوه بر تسهیلات فوق، موارد زیر را نیز در بر می‌گیرد:

 

  • اعتبار پژوهش‌یاری: ماهانه مبلغ 5،000،000 ریال به دانشجویان مقطع کارشناسی‌ارشد و 9،000،000 ریال به دانشجویان مقطع دکتری پرداخت می‌شود. برای اخذ این جایزه، دانشجو باید دستیار پژوهشی یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه محل تحصیل خود باشد، در این‌صورت پس از بارگذاری مدارک مثبته ( قرارداد بین دانشگاه و دانشجو) مبنی بر همکاری دانشجو در طرح‌های پژوهشی مصوّب اعضای هیئت علمی دانشگاه متبوع به‌عنوان دستیار پژوهشی در سامانة ثریا، مبلغ مذکور به دانشجو پرداخت می‌شود.

 

  • اعتبار هسته پژوهشی (گروه پژوهشی دانشجویی): مبلغ این جایزه برای مقطع کارشناسی‌ارشد برابر70،000،000 ریال و برای مقطع دکتری 100،000،000 ریال است. پس از بارگذاری مدارک مبنی بر تشکیل و فعالیت گروه پژوهشی دانشجویی مطابق مقررات مؤسسة متبوع، در سامانة ثریا مبلغ این اعتبار پرداخت خواهدشد. هدف بنیاد از پرداخت این اعتبار این است که به سمتی حرکت کنند که دانشجویان یاد بگیرند باهم کار کنند.
  • کمک هزینة شرکت در همایش‌های علمی: مبلغ پرداختی این جایزه در مقطع تحصیلات تکمیلی حداکثر 2،500،00 ریال برای هربار شرکت در همایش‌ داخلی (همراه با مقاله) و حداکثر20،000،000ریال برای همایش خارجی (همراه با مقاله) یا کارگاه آموزشی است. که پس از بارگذاری مدارک مثبته مبنی بر شرکت دانشجوی مشمول در همایش‌های علمی در سامانة ثریا، مبلغ مذکور به دانشجو پرداخت می‌شود. یادآور می‌شود این جایزه برای همایش‌های علمی داخلی دوبار و برای همایش‌های علمی خارجی یک‌بار در سال مشمولیت اعطا می‌شود.
  • اعتبار فرصت مطالعاتی خارجی (برای دانشجویان دکتری): مبلغ این اعتبار برای دانشجویان مجرد برابر 1000 دلار و دانشجویان متأهل 1400 دلار است. این جایزه برای حداکثر یک سال ( از زمان آغاز فرصت)، پس از بارگذاری مدارک مثبته، شامل تصویب درخواست دانشجو توسط دانشگاه محل تحصیل و پذیرش فرصت مطالعاتی از یکی از مؤسسه‌های علمی خارج از کشور در سامانة ثریا و پس از بررسی و تأیید بنیاد، به دانشجو اعطا می‌شود.
  • اعتبار فرصت مطالعاتی داخلی (برای دانشجویان دکتری): مبلغ این اعتبار برای دانشجویان مجرد برابر 12،000،000 ریال و دانشجویان متأهل 16،000،000ریال است. این جایزه برای حداکثر یک سال ( از زمان آغاز فرصت)، پس از بارگذاری مدارک مثبته، شامل تصویب درخواست دانشجو توسط دانشگاه محل تحصیل و پذیرش فرصت مطالعاتی از یکی از مؤسسه‌های داخلِ کشور در سامانة ثریا و پس از بررسی و تأیید بنیاد، به دانشجو اعطا می‌شود.

 

معاون پژوهشی و برنامه‌ریزی بنیاد ملّی نخبگان افزود: جایزة فنّاوری به منظور ورود دانشجویان به فضای کارآفرینی و آشنا شدن آنان با بازار کار و فنّاوری در نظر گرفته شده است.

وی در ادامه گفت: در جایزه فنّاوری 1 ویژة دوره کارشناسی اعتبار توانمندی در دوره‌های آموزشی کارآفرینی (راه‌اندازی کسب و کار، تجاری سازی، حقوق مالکیت فکری و ...) به مبلغ 4،000،000 ریال، پس از بارگذاری مدارک مثبته مبنی بر شرکت دانشجوی مشمول در دوره‌های آموزشیِ فنّاوری و کارآفرینی در سامانة ثریا به دانشجو پرداخت می‌شود. مبلغ این اعتبار در مقطع کارشناسی‌ارشد برابر 5،000،000 ریال و در مقطع دکتری برابر 6،000،000 ریال است.

در جایزه فنّاوری در دوره‌های تحصیلات تکمیلی علاوه بر اعتبار فوق، موارد زیر نیز به دانشجویان پرداخت می شود:

  • اعتبار هسته فنّاوری و کارآفرینی: اعتبار این جایزه در مقطع کارشناسی‌ارشد برابر 70،000،000 ریال و در مقطع دکتری برابر 100،000،00 ریال است. اگر دانشجویان بتوانند شرکت زایشی از مؤسسة متبوع مطابق مقررات مؤسسه تشکیل دهند، می‌توانند از این تسهیلات استفاده کنند.
  • اعتبار فن‌یاری (دستیار فناورانه در شرکت زایشی): اعتبار این جایزه در مقطع کارشناسی‌ارشد برابر 5،000،000 ریال و در مقطع دکتری برابر 9،000،000 ریال است که به‌طور ماهانه به دانشجو پرداخت می‌شود. برای اخذ این جایزه، دانشجو باید دستیار فنّاورانه در یکی از شرکت‌های زایشی دانشگاه محل تحصیل خود باشد، در این‌صورت پس از بارگذاری مدارک مثبته ( قرارداد بین دانشگاه و دانشجو) مبنی بر پذیرش دانشجوی مشمول در یکی از شرکت‌های زایشی دانشگاه متبوع به عنوان دستیار فنّاورانه در سامانة ثریا، مبلغ مذکور به دانشجو پرداخت می‌شود.

دکتر منتظر با بیان این نکته که جایزۀ دیگری که در این آیین­نامه در نظر گرفته شده است، جایزۀ فرهنگ است، ادامه داد: در دورة کارشناسی به دلیل انتظارات کمی که از دانشجویان است، بنیاد پرداخت زیادی در سه جایزۀ دیگر به این افراد ندارد این کاستی در جایزۀ فرهنگی جبران شده است. بخش­هایی که در این جایزه در نظر گرفته شده است برای هر سه دورة کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری یکسان، ولی با ارزش مالی متفاوتی روبرو است. بخش‌های جایزه فرهنگی به شرح زیر است:

  • راتبة سالانه: مبلغ این اعتبار برای دانشجویان مجرد در مقطع کارشناسی برابر 1،500،000 ریال و برای دانشجویان متأهل برابر 2،500،000 ریال است؛در مقطع کارشناسی‌ارشد برای دانشجویان مجرد برابر 1،000،000 و برای دانشجویان متأهل برابر 1،800،000 ریال است؛ در مقطع دکتری برای دانشجویان مجرد برابر 800،000 و برای دانشجویان متأهل برابر 1،600،000 ریال است.

دانشجویان مشمول مقطع کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری به ترتیب باید در‌ ازای دریافت این اعتبار، ماهانه 12،20 و 8 ساعت کاردانشجویی در دانشگاه محل تحصیل خود داشته باشند و دانشگاه گزارش آن را هر سه ماه یک بار در سامانة ثریا بارگذاری کند.

  • ودیعة اجارة مسکن: مبلغ این اعتبار در هرسه مقطع برای دانشجویان تهران 250،000،000 ریال و برای دانشجویان شهرستان‌ها برابر 150،000،000ریال است. دانشجویان می‌توانند از زمان دریافت (در دورة مشمولیت دانشجو) تا پایان دورة تحصیل در آن مقطع از این اعتبار بهره‌مند شوند.

معاون پژوهش و برنامه‎ریزی بنیاد ملی نخبگان در ادامه افزود: بنیاد هرساله اسامی دانشجویان مشمول را حسب مورد به صندوق‌های رفاه دانشجویی در وزارت علوم/ وزارت بهداشت، ارسال و هماهنگی لازم را با آنان انجام می دهد. بنابراین لازم است اسناد اجارةخانه مطابق مقررات صندوق رفاه در سامانة ثریا بارگذاری شود.

  • هدیه ازدواج: مبلغ این جایزه برابر بیست میلیون20،000،000 ریال برای هر سه مقطع است و همزمان با عقد ازدواج دانشجو(درسال مشمولیت دانشجو) و پس از بارگذاری اسناد عقد ازدواج درسامانة ثریا، از طریق بنیاد به دانشجوی مشمول پرداخت می‌شود.

وی افزود: آیین‌نامه در دوره‌های تحصیلات تکمیلی، مبلغ راتبۀ سالانه را کم کرده است؛ چراکه معتقد هستیم این دسته از دانشجویان باید به جای دریافت مبلغی بی­تعهد و بی‎تکلف به سمتی بروند که با فعالیت علمی بتوانند علاوه بر برخورداری از تسهیلات بهتر و بیشتر، در مسیر توانمندسازی نیز حرکت کند. این کاهش مبلغ در واقع برای تشویق افراد به سمت فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و فنّاورانه است.

دکتر منتظر ادامه داد: سه ماهة اول اعتبار راتبة سالانه به حساب دانشجویانی که اسامی آنها با دانشگاه­های مربوطه نهایی شده، واریز شده است و برای پرداخت باقی‌ماندة این اعتبار لازم است کارشناسان هر دانشگاه براساس کاربری که بنیاد برای آنان در سامانة ثریا تعریف کرده است هر سه ماه یک‌بار گزارش فعالیت‌ دانشجویان را در سامانه بارگذاری کنند تا بنیاد بتواند اقساط بعدی اعتبار را به حساب دانشجو واریز کند.

دکتر منتظر با تأکید بر این نکته که دانشجو برای بهره‌مندی از تسهیلات بنیاد ملّی باید شرایط لازم و کافی را کسب کند این شرایط را به شرح زیر بیان کردند:  

شرط لازم:

  • دارندگان نشان المپیاد دانش‌آموزی وکشوری و جهانی
  • برگزیدگان آزمون سراسری
  • رتبه‌های برتر المپیادهای ملی دانشجویی
  • برگزیدگان آزمون‌های جامع، پیش‌کارورزی، دستیاری و...
  • دانشجویان نمونه کشوری
  • دانشجویان ممتاز مؤسسه: اختیار انتخاب این دانشجویان در اختیار دانشگاه است و هر دانشگاه مطابق ضوابط خاص آن دانشگاه انتخاب می‌شود.
  • برگزیدگان جشنواره‌ها و مسابقات مورد تایید بنیاد

همچنین کسب بیشترین امتیاز فعالیت‌نخبگانی در قیاس با سایر دانشجویان شرط کافی آیین­نامه است.

وی افزود: برخی نکاتی که در این آیین‌نامه به آن توجه شده به شرح زیر است:

  • اعتبارهای ریالی، مربوط به سال تحصیلی 1393-94 ( از 1/7/1393 تا 1/7/1394) است و مبلغ آن در هر سال تحصیلی اصلاح می‌شود.
  • جایزه‌ها برای یک سال تحصیلی به دانشجویان برگزیده اعطا می‌شوند.
  • هرساله مشمولان جدید براساس ارزیابی فعالیت‌های نخبگانی دانشجویان، برگزیده می‌شوند.
  • هر دانشجو مجاز است از میان پنج اعتبار «آموزش‌یاری»، «پژوهش‌یاری»، «فن‌یاری»، « هستة پژوهشی» و « هستة فنّاوری و کارآفرینی»، در هر سال حداکثر یک جایزه را دریافت کند.

وی تصریح کرد: با اجرای آیین­نامة جایزه‌های تحصیلی تعدادی از ضوابط پیشین بنیاد به شرح زیر فاقد اعتبار شدند:

آیین‌نامة «اعطای جوایز تحصیلی بنیاد به دانشجویان نخبه و استعداد برتر» (مصوبة کمیسیون دائمی هیئت امنا در تاریخ 28/1/88)

شیوه‌نامة «اعطای پژوهانه بنیاد به دانشجویان نخبه و استعدادهای برتر» (مصوبة شورای معاونین بنیاد در تاریخ 25/3/91)

ماده واحدة «اعطای ودیعه مسکن بنیاد به استعدادهای برتر و نخبگان» (مصوبة هیئت امنای بنیاد در تاریخ 12/7/90)

دستورالعمل «پرداخت کمک هزینه‌های مسافرتی بنیاد» ( مصوبة رئیس بنیاد در تاریخ 20/9/86)

بندهای مربوط به دانشجویان درشیوه‌نامة «ارائة تسهیلات بنیاد ملّی نخبگان در سال 1393» (مصوبة رئیس بنیاد در تاریخ 23/12/1392)

دکتر منتظر دربارة ظرفیت دانشگاه‌های مشمول بیان کردند: سابقة 5 سال گذشتة دانشجویان در بنیاد بررسی شد و براساس آن ظرفیت هریک از دانشگاه‌ها تعیین شد. براساس ظرفیت به دست آمده در مقطع کارشناسی به همان میزان ظرفیت برای سال تحصیلی جاری آن دانشگاه در نظر گرفته شد. در مقطع کارشناسی‌ارشد و دکتری به دلیل توجة ویژه‌ای که بنیاد به دورة تحصیلات تکمیلی داشته است ظرفیت‌ها دوبرابر میزان مشخص شده تعیین شده است.

معاون پژوهش و برنامه‎ریزی بنیاد ملی نخبگان افزود: روش این بوده که سهمیه به دانشگاه‌ها اعلام شده و دانشگاه براساس شاخص‌هایی که بنیاد در اختیار آنان قرار داده است دانشجویان را به بنیاد معرفی کردند و بنیاد آن را با بانک اطلاعاتی که در اختیار دارد مقایسه کرده و اسامی که با فهرست ارسالی از سوی دانشگاه ها مشترک بوده­اند را نهایی کرده است و به دانشگاه‌هایی از قبیل صنعتی شریف، امیرکبیر، علوم پزشکی تهران و ... اعلام کرده است واسامی که در بانک اطلاعاتی بنیاد وجود داشت و در فهرست دانشگاه‌ها نبود نیز برای دانشگاه‌ها ارسال شد و از آنان خواسته شد تا آن اسامی را بررسی کنند و نظرات نهایی خود را اعلام کنند.

وی دربارة پرداخت اعتبار مربوط به هریک از تسهیلات گفت: ما آمادگی این را داریم که با هر دانشگاه به فراخور اقتضائات آن دانشگاه برخورد کنیم. برای مثال ممکن است دانشگاه به دلیل وجود برخی مشکلات در درون دانشگاه، تمایلی به دریافت اعتبار تسهیلات نداشته باشد. بنابراین گزارش دانشجویان را به بنیاد ارسال می‌کند تا بنیاد مستقیم اعتبار را به دانشجوپرداخت کند؛ اگر دانشگاه بخواهد می‌تواند تفاهم‌نامه‌ای با بنیاد منعقد کند و اعتبار را به دانشجویان پرداخت کند و در پایان با ارائة گزارش به بنیاد مبلغ اعتبار را از بنیاد دریافت کند. همچنین ممکن است دانشگاهی بخواهد تفاهم‌نامه‌ای با بنیاد منعقد و در ابتدا، سرجمع اعتبارات را دریافت کند و از طریق دانشگاه پول به حساب دانشجو واریز شود و در پایان گزارش هزینه‌کرد آن را برای بنیاد ارسال کند.

دکتر منتظر به حرکت تدریجی برای واگذاری اختیارات به دانشگاه‌ها اشاره کرد؛ این به دلیل آن است که بنیاد به دانشگاه نگاه و اعتقاد ویژه‌ای دارد. سعی بر این است که طی یک مسیر تدریجی و ظرف سه سال، تمام اختیارات جایزه‌های تحصیلی به دانشگاه واگذار شود و بنیاد فقط نقش حمایتی و نظارتی در این امر داشته باشد.

وی افزود: ما به دنبال این مکانیزم هستیم که بتوانیم تعداد دانشجویان بیشتری را تحت حمایت قرار دهیم که محدودیت‌های مالی که در بنیاد وجود دارد اجازة این کار را نمی‌دهد. به همین منظور تدابیری در این زمینه اندیشده شده و بنیاد قصد دارد با همکاری وزارت‌خانه‌هایی از قبیل وزارت نفت، صنعت، ارتباطات و ... یا حمایت اشخاص خیّر و در قالب این چهارچوب، دانشجویان بیشتری را تحت حمایت قرار دهد و این اجتماع را به سمت دورة تحصیلات تکمیلی بالاتر هدایت کند.