معاون علمی و فناوری رییس جمهوری گفت: امروز فرصت بزرگ و استثنایی برای تحقق اقتصاد دانش بنیان و کنار گذاشتن رویکرد اقتصاد نفتی و بچه‌پولداری در پژوهش شکل گرفته و به وجود آمده است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، دکتر سورنا ستاری
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در اختتامیه سومین دوره جایزه ملی مدیریت
فناوری و نوآوری که با حضور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رییس سازمان
انرژی اتمی برگزار شد، با اشاره به رخدادهای قابل توجهی که طی سال های اخیر
در حوزه علم و فناوری کشور صورت گرفته است، اظهار کرد: پیش تر مفاهیمی
همچون اقتصاد دانش بنیان، شرکت های دانش بنیان، تجاری سازی و برندسازی برای
ما روشن نبود اما اکنون حوزه فناوری کشور به سمت رسیدن به این مفاهیم حرکت
می کند.
تغییر رفتار اتکا به اقتصاد نفتی و بچه پولداری ملی به عزم جدی بنگاه ها بستگی دارد
وی با طرح این سوال که تفاوت پژوهش و فناوری چیست؟ ابراز کرد: امروز لازم است که جهت گیری های قدیمی در حوزه پژوهش تغییر کند؛ جهت گیری ای که نفت برای ما ایجاد کرده و فضای پژوهش کشور ما دچار همان سیستم بچه پولداری شده است. تغییر رفتار اتکا به اقتصاد نفتی و بچه پولداری ملی به عزم جدی در عرصه نوآوری بنگاه های ایرانی بستگی دارد. تکیه صرف به درآمدهای نفتی در عرصه پژوهش و فناوری منجر به ایجاد زیرساخت های لوکس اما ناکارآمد شده است. پس باید از فرهنگ اقتصاد نفتی عبور کنیم.
رییس بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه دانشگاه، فارغ التحصیل تربیت کند و بعد این فارغ التحصیل، استخدام دولت شود، ادامه داد: برای استخدام دولتی هم تنها یک برگه مدرک کافی است. این ساختار به ما یاد می دهد که وقتی یکی را در خیابان دیدیم به این فکر کنیم چه چیزی در جیب دارد. به خودرو، مسکن و سایر داشته های فیزیکی او توجه کنیم. اما به مغز، دانش و مهارت انسانی اش اهمیت نمی دهیم. فیزیک صنعت برای ما مهم شده است و ما سعی نداشته ایم که فناوری تولید کنیم بلکه آن را خریداری کرده ایم.
دانشگاه، زایشگاه استارتاپ است
ستاری با بیان اینکه کشوری که فناوری می خرد چه احتیاجی به نخبه دارد؟ تاکید کرد: مگر می توانیم با این وضعیت بگوییم جوانان با استعداد ما در ایران بمانند؟ دانشگاه، زایشگاه استارتاپ و شرکت های دانش بنیان است. نطفه اولیه شرکت های استارتاپی و دانش بنیان در مراکز نوآوری و رشد بسته می شود. نوآوری در شرکت های کوچک اتفاق می افتد. اما بازار در دست شرکت های بزرگ و برند است.
دبیر هیئت امنای صندوق نوآوری و شکوفایی، به عدم وجود معیار برای ارزیابی دانش در جامعه اشاره کرد و گفت: برای مثال اگر به بانک های بگویید که شرکت های بزرگ و معروفی همچون گوگل را قیمت گذاری کنند، نمی توانند از عهده این کار برآیند. بانک ها هم یاد گرفته اند برای ضمانت، تنها به داشته های فیزیکی افراد توجه کنند.
وی با تاکید بر اینکه شالوده اصلی اقتصاد دانش بنیان و شرکت های دانش بنیان، نیروی انسانی متخصص و ماهر است، ابراز کرد: امروز فرصت بزرگ و استثنایی برای تحقق اقتصاد دانش بنیان و کنار گذاشتن رویکرد اقتصاد نفتی و بچه‌پولداری در پژوهش پیش آمده است. زمان به سرعت در حال گذر است. اتفاقات خوبی در این زمینه رخ داده و جهت گیری ها در حال عوض شدن است.
مجله های خارجی صاحب پژوهش ها هستند
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری با بیان اینکه به نظر شخص من، بزرگ ترین مشکل پژوهش کشور این است که پژوهش ها مشتری ندارند، ادامه داد: به خودمان اجازه می دهیم ظرف بیست دقیقه برای دانشجوی ارشد یا دکترا پروژه تعریف کنیم بدون اینکه بررسی کنیم مشتری آن پروژه چه کسی است. با این کار چند سال از زمان دانشجو را می گیریم تا فقط یک مقاله از آن در بیاید و در جلسه ای فرضی، پروژه او دفاع شود، به این علت که مقاله تحقیق دانشجو را باید یک مجله خارجی تایید کند. اگر این اتفاق صورت نگیرد دانشجو اجازه دفاع ندارد. پس صاحب پژوهش آن مجله خارجی است.
ستاری پروسه پژوهش را نیازمند مکانیزم ویژه و با رویکرد به سمت بخش خصوصی عنوان کرد و گفت: همین یک تا سه درصد بودجه پژوهشی که خوشبختانه سال گذشته حذف شد بزرگ ترین خیانت به پژوهش بود. این بودجه باعث شده است تا ارگان های دولتی ساختمان ها و آزمایشگاه های صرفا زیبا بسازند که از آن استفاده ای نمی شود. چقدر از این آزمایشگاه ها چرخ های اقتصاد ما را می چرخاند؟
وی ادامه داد: قرار بوده که پژوهشکده ها مشکلات صنعت را حل کنند نه اینکه فقط پتنت از آنها خارج شود. این در حالی است که کار تجاری در قالب تسهیلات محقق می شودو ما باید از طریق شرکت ها برای حاصل کار محققین پژوهشکده ها فناوری بسازیم. آنگاه فناوری تولید شده باید بفروشد. درصدی از درآمد دانشگاه ها و مراکز پژوهشی باید از این طریق تامین شود. دانشگاهها نباید منتظر بودجه باشند.
حضور موثر صندوق نوآوری و شکوفایی و حمایت ویژه مجلس
دبیر هیئت امنای صندوق نوآوری و شکوفایی با اشاره به فعالیت های این صندوق ابراز کرد: امروز فرصت خوبی در راه تجاری سازی فناوری ایجاد شده است که از آن جمله فعالیت خوب صندوق نوآوری و شکوفایی است. همچنین مجلس شورای اسلامی نیز در این راه همکاری بسیار خوبی با ما داشت که طی آن در هفته گذشته ، بودجه صندوق نوآوری و شکوفایی با رای قاطع نمایندگان محترم و با رقم بالایی به تصویب رسید. با تصویب بودجه مناسب برای صندوق نوآوری و شکوفایی، سال آینده سال جهش کسب و کار دانش بنیان در کشور خواهد بود.
براساس این گزارش، در ادامه مراسم اختتامیه سومین دوره جایزه ملی مدیریت فناوری و نوآوری که با حضور معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزیر علوم تحقیقات و فناوری، رئیس سازمان انرژی اتمی، رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی، معاونان وزارتخانه‌ای مرتبط با فناوری و نوآوری با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در مرکز همایش‌های بین‌المللی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برگزار شد؛ جایزه ملی مدیریت فناوری و نوآوری ایران اعطا شد و شرکت های دانش بنیان و فناور برگزیده این جایزه، معرفی و تقدیر شدند.
