براساس تاکیدات و راهبردهای مسوولان و کارگزاران ارشد نظام، سال 93، نویدبخش روزهای شکوفایی برنامه اقتصاد دانش بنیان در کشور را می‌داد.


پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری: اینکه برای هر سال از سوی بالاترین مقام جمهوری اسلامی ایران نامی انتخاب می شود برای راهبرد و استراتژی آن سال، امری است تثبیت شده و بی بحث که خوشبختانه ثمرات و دستاوردهایی هم با خود به همراه داشته است. اما شاید بد نباشد برای سال گذشته هم براساس برجستگی ها و تلاش های صورت گرفته نیز نامی انتخاب شود در خور. حداقل اینکه هر یک از دستگاه ها می توانند براساس عملکرد خود طی سال قبل، نامی را انتخاب کنند که هم برای تاریخ بماند و هم چراغی برای آینده. شاید اگر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای سال گذشته مان در حوزه علم و فناوری نام «نهادینه شدن تفکر دانش بنیان» را برگزینیم، خطا نکرده باشیم. سال 93، سالی بود که از مسوولان ارشد نظام؛ از رهبر معظم انقلاب گرفته تا رییس جمهوری و وزرا و دیگر کارگزاران نظام، تاکیداتی جدی بر روی مقوله دانش بنیان برای رسیدن به برنامه های اقتصاد مقاومتی داشتند.

به عنوان مثال، «اقتصاد دانش بنیان در حین استفاده از تجربیات و مهارتهای فعالان صنعتی و کشاورزی»، تعبیری بود که رهبر فرزانه انقلاب برای افزایش درک عمومی از ویژگی های اقتصاد مقاومتی، در نخستین روز سال 93 و در اجتماع عظیم زائران و مجاوران حرم رضوی(ع) مورد استفاده قرار دادند.

رییس جمهوری هم در دیدار با خانواده شهدا و ایثارگران استان سیستان و بلوچستان به حمایت دولت از شرکت‌های دانش‌بنیان اشاره و اظهار امیدواری کرده بود با حرکت و پیشرفت این شرکت‌ها که از کمک ویژه دولت برخوردارند استان و کشور توسعه واقعی و همه جانبه را لمس کند. (26 فروردین)

از این رو می توان گفت که در ادبیات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورمان، واژه «دانش بنیان» حالا مولفه جاافتاده ای است و عضوی ثابت در ساختار و چارچوب آن.

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در سال عزم ملی و مدیریت جهادی، به همراه مدیران و مشاوران اش، عزم را جزم کرده بود تا مقوله اقتصاد دانش بنیان را با همیاری و همکاری دستگاه های مختلف به نتیجه برساند. از این رو در نخستین روزهای سال 93 از «برنامه ریزی برای ورود به مقوله اقتصاد دانش بنیان» (16 فروردین) خبر داد: «تدوین آئین‌نامه تشخیص شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان، تدوین آیین‌نامه انتخاب و فعالیت کارگزاران به منظور انجام فرآیند تشخیص صلاحیت شرکتها و موسسات دانش‌بنیان، قرارداد همکاری با دستگاههای متقاضی کارگزاری تشخیص صلاحیت شرکتها و موسسات دانش‌بنیان و پیوست‌های مربوط به آیین نامه تشخیص شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان نظیر «فهرست فعالیت‌های تحقیق و توسعه و نحوه محاسبه هزینه‌های آن»، «فهرست فعالیت‌های اصلی و پشتیبانی شرکت‌ها»، و «دستورالعمل بررسی سوء سابقه شرکت‌ها» در دستور کار قرار گرفته است.»

وی که با پایگاه اطلاع رسانی دولت صحبت می کرد، همچنین گفته بود: «بر همین مبنا معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری از طریق ساز و کارهای خود مانند ستادهای توسعه فناوری، طرح های کلان ملی و طرح های تجاری سازی، قصد عمق بخشیدن به نفوذ خود در این عرصه را دارد.»

ستاری در دیدار نوروزی با مدیران و کارکنان معاونت علمی هم با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری بر پیشبرد مقوله اقتصاد دانش بنیان در کشور، اظهار کرده بود که «فرآیند اعطای تسهیلات به شرکت‌های دانش بنیان در سال 1393 شتاب بیشتری می‌گیرد.» (17 فروردین)

بر همین اساس، حرف ها در حد شعار باقی نماند و بلافاصله معاون علمی و فناوری رییس جمهوری از «اجرایی شدن معافیت گمرکی شرکت های دانش‌بنیان در سال جاری» خبر داد (19 فروردین). وی در نشست مشترکی با مسعود کرباسیان معاون وزیر امور اقتصادی و دارائی و رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران همچنین بیان کرده بود: «در قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان موضوع معافیت گمرکی شرکت‌های دانش‌بنیان آمده بود که خوشبختانه در انتهای سال گذشته (92)، دستورالعمل لازم از سوی وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی امضاء و ابلاغ شد و باید تلاش کنیم که هرچه سریعتر اجرای این دستورالعمل در سال 1393 عملیاتی شود.»

بر اساس توافق انجام شده بین معاونت علمی و گمرک، اسامی شرکت‍‌‌های دانش‌بنیان و فهرست تجهیزات، ماشین‌آلات و کالاهای مورد نیاز برای تولید کالاها و خدمات دانش‌بنیان از سوی «کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و نظارت بر اجرا» برای گمرک ارسال و از این پس در تمامی مبادی گمرکی بر مبنای آن عمل خواهد شد.

از همین رو، طبق آنچه قدیمی ها گفته بودند «سالی که نکوست از بهارش پیداست»، سال 93، با بهاری آغشته به بوی دانش بنیان همراه بود و نوید سالی نکو را در حوزه علم و فناوری کشور می داد.