پژوهشگران
دانشگاه تهران موفق به ساخت نانوجاذبی شدهاند که قادر است مقادیر کم
فلزات سنگین را در نمونه‌های آب و مواد غذایی اندازه‌گیری کند. این
نانوجاذب خاصیت مغناطیسی داشته و قابلیت استفاده مجدد را برای کاربر امکان
پذیر می‌کند. از نتایج این تحقیقات می‌توان در صنایع غذایی و یا تصفیه ی
آب بهره برد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، فلزات سنگین سمی، مانند سرب و کادمیوم، می‌توانند به
تدریج در بدن انسان (عمدتاً در کبد و کلیه) تجمع یافته و به سلامت او آسیب
برساند. نوزادان، به دلیل سیستم‌های کلیوی نابالغ خود، نسبت به این عناصر
آسیب پذیرتر بوده و تحمل کمتری در برابر این عناصر غیر ضروری از خود نشان
می‌دهند. یکی از راه‌های ورود این فلزات به بدن انسان از طریق مصرف
روزانه‌ی آب و غذاست. بنابراین، نظارت بر غلظت سرب و کادمیوم در نمونه‌های
آب و غذا بسیار مهم است.
هدف این پژوهش که با حمایت تشویقی ستاد توسعه
فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صورت گرفته است، تهیه
نانوجاذب مغناطیسی با پوشش مناسب و بررسی کاربرد آن در پیش تغلیظ و
اندازه‌گیری مقادیر بسیار اندک فلزات در نمونه‌های مختلف آب و نمونه‌های
غذایی بوده است.
دکتر ملیحه داودآبادی فراهانی، مجری این طرح، در خصوص
مزیت‌های نانوجاذب سنتز شده عنوان کرد: «فرایند استخراج با جاذب‌های
مغناطیسی قابلیت جداسازی‌های نمونه‌ها را، حتی به صورت گزینشی، فراهم
می‌آورند. از طرفی عدم نیاز به فرایند زمان بر سانتریفوژ و صاف‌کردن محلول و
سرعت و ضریب تغلیظ بالا از دیگر فواید بکارگیری این نانوجاذب‌هاست. ضمن
اینکه این ذرات پس از جمع‌آوری و اصلاح (در صورت لزوم) قابلیت استفاده‌ی
مجدد را خواهند داشت.»
وی در ادامه افزود: «جداسازی به کمک نانوجاذب‌ها
دارای دقت و حساسیت بالایی بوده و می‌تواند برای اندازه‌گیری فلزات مختلف
درنمونه‌ها با حجم بالا و حاوی مقادیر ناچیز از این گونه‌ها بکار رود. از
این روش می‌توان در صنایع تصفیه‌ی آب و یا برای پیش تغلیظ و اندازه‌گیری
فلزات مختلف در ماتریس‌های متفاوت استفاده نمود.»
به گفته‌ی این محقق،
در این کار نانوذرات مغناطیسی آهن توسط سیلیکا و سورفکتانت آنیونی سدیم
دودسیل سولفات پوشش داده شدهاند. این نانوجاذب‌ها برای پیش تغلیظ و
اندازه‌گیری همزمان مقادیر بسیار کوچک کادمیوم و سرب در نمونه‌های مختلف آب
و شیر خشک، با روش استخراج فاز جامد به کار رفته‌اند. میزان فلزات جذب شده
با دستگاه جذب اتمی تعیین شده است. تأثیرpH محیط، نوع و حجم شوینده، مقدار
جاذب، زمان استخراج، شرایط واجذب و ظرفیت جاذب از موارد بررسی و بهینه شده
در این کار است.
این تحقیقات از همکاری دکتر ملیحه داودآبادی فراهانی-
دانش آموخته‌ی دانشگاه تهران- و دکتر فرزانه شمیرانی- عضو هیأت علمی
دانشگاه تهران- به دست آمده و نتایج آن در مجله‌ی Journal of AOAC
International (جلد 97، شماره 6، سال 2014، صفحات 1682 تا 1688) چاپ شده
است.
پایان پیام/
