محققان دانشگاه علوم پزشکی شیراز، نانوذراتی سنتز کرده‌اند که می‌تواند جهت افزایش وضوح تصاویر MRI به کار گرفته شود. این نانوذرات در آزمایش‌های مدل حیوانی موفقیت خوبی داشته و به دلیل اندازه کوچک خود، امکان تشخیص زودهنگام سرطان‌ها و متاستازهای کوچک را نیز امکان پذیر خواهند کرد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری،با توجه به پیشرفت انواع بیماری‌ها، استفاده از یک عامل کنتراست که قادر به تشخیص زودهنگام سرطان‌ها و متاستازهای کوچک آن‌ها در تصاویر MRI باشد، اجتناب ناپذیر است. این امر می‌تواند نقش مؤثری در درمان سریع‌تر بیماری‌ها داشته باشد.
به گفته دکتر حسین هلی، هدف از انجام این طرح، سنتز و بررسی ویژگی‌های یک نانوذره با پوشش زیست سازگار بوده که بتواند در ایجاد کنتراست در تصاویر MRI تأثیرگذار باشد. بدین منظور نانوذرات فریت کبالت با پوشش دکسترین، به روش رسوب‌دهی شیمیایی سنتز شده و به عنوان عامل کنتراست منفی مورد بررسی قرار گرفته است.
هلی در ادامه افزود: «ذراتی که امروزه به عنوان عامل کنتراست منفی بصورت تجاری در سطح جهان وجود دارند، بسیار گران بوده و دسترسی به آن‌ها سخت است. نتایج مربوط به مطالعه بر روی موش‌ها، بیانگر توانایی نانوذرات سنتز شده در این طرح، در ایجاد کنتراست منفی در تصاویرMRI است. لذا استفاده از نتایج این تحقیقات امکان ساخت و در دسترس بودن این ذرات را در کشور با صرف هزینه کمتری ممکن می‌کند.»
از طرفی با توجه به اندازه کوچک این نانوذرات(حدود 4 نانومتر)، می‌توان از آن‌ها در تصویربرداری مولکولی استفاده کرد. به عبارتی امکان ورود ذرات با اندازه بسیار کوچک به نواحی مورد نظر ممکن خواهد شد.
به گفته این محقق، با توجه به توانایی این نانوذرات در ایجاد کنتراست قابل قبول و نیز اندازه کوچک این ذرات، می‌توان متاستازهای کوچک و حتی متاستازهای گره‌های لنفاوی را شناسایی کرد. بدین ترتیب تشخیص زودهنگام سرطان و در نتیجه افزایش کیفیت زندگی انسان‌ها امری دور از انتظار نیست.
هلی در توضیح دقیق تر موارد بررسی شده در آزمایش‌ها بیان کرد: «تعیین اندازه ذرات، ساختار بلورینگی، ویژگی مغناطیسی و بازده این ذرات در ایجاد کنتراست در بافت توموری القا شده در موش از ویژگی‌های بررسی شده در این کار است. برای این منظور از روش‌های مختلف مانند TEM، SEM، XRD، FTIR و VSM استفاده شده است. همچنین جهت بررسی تأثیر نانوذرات سنتز شده در ایجاد کنتراست در MRI، غلظت‌های مختلفی از نانو ذرات در محیط ژل آگارز 1% ساخته شدند. سپس با استفاده از MRI-1.5 T از نمونه‌ها تصاویر وزنیT2 و * T2گرفته و میزان آسایش این ذرات محاسبه شده است. در نهایت پس از القای تومور ملانوما بصورت زیر پوستی به موش، تصاویر وزنیT2 و *T2 گرفته شد و توانایی این ذرات در ایجاد کنتراست در MRI بصورت درون تنی مورد بررسی قرار گرفت.»
نتایج این تحقیقات در مجله Colloids and surfaces B: Biointerfaces (جلد 129، شماره 1، سال 2015، صفحات 15 تا 20) منتشر شده و حاصل تلاش دکتر حسین هلی- عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز- و همکارانش است.
