نیک‌عمل
با بیان اینکه طرح «دستیابی به مرجعیت علمی جهان» در معاونت علمی نشان
می‌دهد این معاونت بخوبی استانداردهای علمی را می‌شناسد، گفت: این طرح سبب
می‌شود در گام نخست با خروج تحقیقات علمی از حالت ایزوله، کیفیت و سپس کمیت
مقالات علمی افزایش یابد و پس از مدتی این مقالات نوشته شده روی کاغذ به
فناوری‌های روز دنیا تبدیل شوند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، مهدی نیک‌عمل؛ محقق‌سرآمد رشته نانوفیزیک
محاسباتی و استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی گفت: در گذشته علم در دو دسته تجربی و نظری
تقسیم‌بندی می‌شد که تجربی‌کارها در حوزه مشاهده پدیده و ثبت و ضبط آنها و
دانشمندان نظری در زمینه مطالعات تئوریک فعال بودند. وی افزود: با ظهور رایانه و توان محاسباتی
که در اختیار محققان و دانشمندان قرار می‌داد شاخه و نگرشی جدیدی به نام
شبیه‌سازی یا مدلسازی رایانه‌ای در علم بوجود آمد. این شاخه جدید در واقع
پل ارتباطی بین علوم تجربی و تئوری است و می‌تواند محاسباتی را که به دلیل
دقت اندازه‌گیری در آزمایشگاه قابل انجام نیستند، به انجام برساند. محقق‌سرآمد رشته نانوفیزیک محاسباتی با
بیان اینکه از ابتدای سال 80 و با ورود اساتید ایرانی غیرمقیم به کشور
آموزش شبیه‌سازی در کشور آغاز شد، پیرامون حوزه فعالیت‌های خود، اظهار
داشت: تحقیقات ما در حوزه گرافین (یکی از آلوتروپ‌های کربن) است و در حال
حاضر به دنبال طراحی و ارائه مدل برای خواص گرمایی و مکانیکی کربن و
سیلیکون هستیم. نیک‌عمل ادامه داد: در سال 2010 مقاله‌ای درباره گرافین (تک لایه دوبعدی کربن که خواص فلزی دارد) در مجله Science منتشر شد که امروزه جزء پراستنادترین مقالات علمی دنیا محسوب می‌شود. ما توانستیم از فاصله‌های بسیار پائین، کمتر از 10 نانومتر آن را شبیه‌سازی کنیم. استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
پیرامون جایگاه علمی کشور در نانومحاسباتی در منطقه، گفت: طبق گزارشات
رسمی، به لحاظ کیفی، ایران پس از عربستان و ترکیه در جایگاه سوم این علم
قرار دارد اما به لحاظ کمی، در صدر خاورمیانه هستیم. وی با اشاره به اینکه تحقیق و پژوهش در
حوزه محاسباتی به امکانات زیادی به لحاظ سخت‌افزاری نیاز ندارد، مهمترین
نیاز امروز این حوزه را گسترش دیپلماسی علمی عنوان کرد و ادامه داد: جهان
امروز، دنیای زمان نیوتن نیست که محقق و دانشمند بدون نیاز به دستاوردهای
دیگران بتواند به تنهایی قوانین علم را کشف کند. ارتباط با دانشمندان‌برتر
جهان یکی از نیازهای اولیه برای حرفه‌ای‌شدن در علم است. نباید شرایط به
نحوی تعریف شود که مسائل سیاسی و حتی اقتصادی روی مسائل علمی سایه
بی‌اندازد. به عنوان نمونه امروزه غالب نوبلیست‌ها (برندگان جایزه نوبل) در
انگلستان حضور دارند و دسترسی به آنان برای دانشمندان ایرانی امری سهل
نیست. در مجموع گسترش دیپلماسی علمی به حلقه‌های پیچ‌درپیچی تبدیل شده است
که رفع موانع آن نه وظیفه یک نهاد خاص است و نه در توان یک نهاد خاص. محقق‌سرآمد رشته نانوفیزیک محاسباتی در
ادامه تسهیلات معاونت علمیوفناوری رئیس‌جمهور را مشوق خوبی برای محققان و
پژوهشگران ارزیابی کرد و گفت: این معاونت امکان‌های خوبی برای افراد در
نظر گرفته است که علاوه بر افزایش انگیزه در آنان، سبب می‌شود فعالیت‌های
محققان از این پس به شکل ایزوله انجام نشود. نیک‌عمل با اشاره به «طرح مرجعیت علمی
جهان»، خاطرنشان کرد: علم استاندار شده است و اگر بخواهیم استاندار جدیدی
در علم تعریف کنیم، ناگزیریم زبان و نگاهمان را با مجامع علمی جهان یکسان
کنیم. پتنت و نوبل از این دست استانداردها هستند که متاسفانه ما در حصول
هیچ‌یک موفق نبوده‌ایم در حالیکه محققان بسیاری از کشورها حتی کشورهایی که
به لحاظ علمی در جایگاه پائین‌تری نسبت به ایران قرار دارند، موفق به
دریافت جایزه نوبل در «علوم با استاندارد جهانی» شده‌اند. طراحی مرجعیت
علمی جهان در معانت علمی نیز حاکی از اینست که معاونت بخوبی این
استانداردها را می‌شناسد به همین دلیل «طرح مرجعیت علمی جهان» طرحی
ارزشمندی است که سبب می‌شود در گام نخست کیفیت و سپس کمیت مقالات افزایش
یابد و پس از مدتی این مقالات نوشته شده روی کاغذ به فناوری‌های روز دنیا
تبدیل شوند. استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی در
پایان با بیان اینکه حتی در کشورهای پیشرفته نیز برخی مراکز علمی-تحقیقاتی و
دانشگاه‌ها به عنوان لیدر مطرح هستند، به طرح «باشگاه محققان سرآمد» اشاره
کرد و گفت: مسائل علمی باید در محافل علمی و توسط افراد علمی بررسی شوند.
این باشگاه موجب می‌شود محیط علمی بخوبی بوجود آید و در این بین هر محققی
که با کیفیت بیشتری فعالیت کرد بتواند از تسهیلات موجود بهره‌مند شود.
مطالب مرتبط: محقق سرآمد حوزه نانو الکترونیک محاسباتی: محقق‌سرآمد رشته شیمی‌فیزیک: محقق‌سرآمد رشته نانو: محقق سرآمد دانشگاه صنعتی اصفهان: محقق‌سرآمد دانشگاه دامغان: راه‌اندازی باشگاه «محققان‌سرآمد» اقدامی انرژی‌زا در جامعه علمی کشور است محقق‌سرآمد دانشگاه صنعتی اصفهان مطرح کرد
باشگاه محققان‌سرآمد؛ سبب تقویت فرهنگ کارگروهی می‌شود
طرح «دستیابی به مرجعیت علمی» سبب تحرک جامعه تحقیقاتی می‌شود
تلاش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نویدبخش آینده روشن کشور است
گسترش تعامل علمی با مراکز تحقیقاتی بزرگ دنیا ضرورت دارد
نقش مهم دانشجویان دوره پسادکتری در ارتقاء تحقیق و پژوهش
