به‌نژاد «دستیابی
به مرجعیت علمی جهان» را گامی محکم در رسیدن به توسعه‌پایدار دانست و گفت:
با راه‌اندازی «باشگاه محققان سرآمد» موازی‌کاری و تکرارکاری از بین
می‌رود و تحقیقات به سمت رفع نیازهای کشور جهت‌گیری می‌کنند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، حسن
به‌نژاد؛ محقق‌سرآمد رشته شیمی‌فیزیک و عضو هیأت‌علمی دانشگاه تهران در
گفت‌وگو با بیان اینکه شیمی‌فیزیک؛
یعنی استفاده از قوانین فیزیک برای توجیه پدیده‌‌های شیمی، گفت: در این
رشته با استفاده از اصول فیزیک مشاهدات شیمی مواد توصیف و قانونمند می‌شود. وی افزود: دراین رشته دو نگرش وجود دارد،
اول نگاه میکروسکوپی؛ که در آن پژوهش از مولکول شروع می‌شود و پس از
استخراج قوانین مولکولی، رفتارها و خصوصیات یک سیستم بزرگ توجیه می‌شود و
سپس نگاه ماکروسکوپی که توجهی به مولکول ندارد و سیستم را به صورت باز
بررسی می‌کند و تئوری آن را می‌سازد. به عنوان نمونه مکانیک کوانتومی،
میکروسکوپی و مکانیک کلاسیک، ماکروسکوپی است. به‌نژاد با اشاره به حوزه تخصصی خود،
اضافه کرد: ترمودینامیک آماری در واقع پل ارتباطی بین این دو رشته است که
با استفاده از اطلاعات میکروسکوپی رفتار سیستم در حالت ماکروسکوپی را بررسی
و پیش‌بینی می‌کند. در فضای ترمودینامیک T،Vها و T،Pهای مختلف سیال حتی در
نقطه بحرانی که نقطه‌ای خاص با شرایطی متمایز است، مورد بررسی قرار
می‌گیرد. محقق‌سرآمد رشته شیمی‌فیزیک در ادامه با
بیان اینکه بالاترین ترنور واقعی مالی دنیا متعلق به صنایع شیمیایی است،
تصریح کرد: اگر جامعه هدف، نیازهای واقعی جوامع امروزی باشد، ترنور مالی
صنایع شیمیایی از تمام صنایع موجود حتی خودروسازی نیز بالاتر است. عضو هیأت‌علمی دانشگاه تهران با اشاره به
وجود منابع غنی نفت و گاز در کشور، خاطرنشان کرد: ایران در زمینه علوم شیمی
نه به لحاظ نیروی انسانی متخصص و نه به لحاظ منابع طبیعی هیچ کمبودی ندارد
و می‌تواند همانگونه که تاکنون در این علم به دستاوردهای بسیاری دست‌یافته
است، به قطب اول دنیا تبدیل شود. با ظرفیت و امکانات موجود براحتی
می‌توانیم در مرز دانش شیمی حرکت کنیم. هرگونه هزینه در زمینه شیمیایی در
واقع سرمایه‌گذاری پرسودی است. به‌نژاد امکانات موجود در دانشگاه‌های
کشور در حوزه شیمی را قابل قبول ارزیابی کرد و ادامه داد: نخبگان خود را با
امکانات موجود در کشور سازگار می‌کنند و اگر کمبودی در امکانات آزمایشگاهی
احساس کنند، تلاش می‌کنند مسیر علمی دیگری برای رسیدن به هدف ترسیم کنند. وی با بیان اینکه کشور نیز باید برای
تبدیل تحقیقات علمی به فناوری‌های کاربردی هزینه کند، اظهار داشت: حرکت به
سمت تولید تکنولوژی و دانش‌فنی نیازمند صرف هزینه مالی و افزایش امکانات
سخت‌افزاری است. رشد نظری علم دردی از کشور دوا نمی‌کند و فقط جنبه آماری
دارد. خوشبختانه ایران امروز در جایی ایستاده است که می‌تواند در صورت
فراهم شدن امکانات لازم آنچه را در علم تئوری فراگرفته است به فناوری تبدیل
کند. محقق‌سرآمد رشته شیمی‌فیزیک طرح «دستیابی
به مرجعیت علمی جهان» را گامی محکم در رسیدن به توسعه‌پایدار عنوان کرد و
گفت: ارائه و اجرای این طرح برای شروع حرکت بسیار خوب است اما باید تلاش
کرد در ادامه تعداد بیشتری از محققان (هر فرد به فراخور توان و تلاش خود)
در این دایره قرار بگیرند و بتوانند از تسهیلات آن برخوردار شوند. از سوی
دیگر با راه‌اندازی «باشگاه محققان سرآمد» نیز موازی‌کاری و تکرارکاری از
بین می‌رود و تحقیقات به سمت رفع نیازهای کشور جهت‌گیری می‌کنند. به‌نژاد ادامه داد: در تمام کشورهای دنیا،
حتی کشورهای پیشرفته، افراد و یا گروه‌هایی به عنوان لیدر فعالیت می‌کنند
که در واقع فعالیت دیگران را هندل می‌کنند. این لیدرها غالباً همان افراد و
یا گروه‌هایی هستند که پروژه‌های بزرگ تحقیقاتی و عملیاتی را اجرا
می‌کنند. باشگاه محققان نیز می‌تواند این روند را در پیش بگیرد و به عنوان
لیدر حرکت کند چراکه در محیط ایزوله و به‌تنهایی نمی‌توان پروژه‌های بزرگ
را به سرانجام رساند. عضو هیأت‌علمی دانشگاه تهران افزود:
می‌توان برای بهبود طرح‌های معاونت علمی‌وفناوری، ساختارهای دیگر کشورها را
بررسی کرد و از تجارب آنان استفاده کرد و در صورت تأیید آن را با فرهنگ و
تمدن ایرانی خود، هم‌خوان کنیم. وی گسترش دیپلماسی علمی را اقدامی مهم در
تثبیت جایگاه علمی ایران در مجامع بین‌المللی علم دانست و تصریح کرد: ایران
امروز در زمینه علم حرفهای بسیاری برای گفتن دارد. افزایش چشمگیر
دانشجویان خارجی مقطع تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌های کشور و تعداد بالای
مقالات علمی بهترین دلیل برای اثبات این حرف است. محقق‌سرآمد رشته شیمی‌فیزیک در پایان با
بیان اینکه گسترش دیپلماسی علمی در حوزه شیمی، ارتباطی دوسویه بین ایران و
جهان است، گفت: در علم شیمی ایران نه تنها مصرف‌کننده نیست که در بسیاری
موارد تولید‌کننده است. امروزه کمتر شیمیست و دانشجوی شیمی ایرانی وجود
دارد که نتواند از دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی بین‌المللی بورس
تحقیقاتی-علمی بگیرد. حضور در کنفرانس‌ها و سمینارها بین‌المللی، حضور
دانشمندان و محققان برجسته جهان در ایران و همچنین تسهیل در پذیرش دانشجوی
خارجی در مقاطع تحصیلات تکمیلی و پسادکتری از مهمترین اقداماتی است که
می‌تواند کیفیت دیپلماسی علمی کشور را بیش از پیش ارتقاء دهد. مطالب مرتبط: محقق سرآمد حوزه نانو الکترونیک محاسباتی: محقق‌سرآمد رشته شیمی‌فیزیک: محقق‌سرآمد رشته نانو: محقق سرآمد دانشگاه صنعتی اصفهان: محقق‌سرآمد دانشگاه دامغان: راه‌اندازی باشگاه «محققان‌سرآمد» اقدامی انرژی‌زا در جامعه علمی کشور است محقق‌سرآمد دانشگاه صنعتی اصفهان مطرح کرد
باشگاه محققان‌سرآمد؛ سبب تقویت فرهنگ کارگروهی می‌شود
طرح «دستیابی به مرجعیت علمی» سبب تحرک جامعه تحقیقاتی می‌شود
تلاش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نویدبخش آینده روشن کشور است
گسترش تعامل علمی با مراکز تحقیقاتی بزرگ دنیا ضرورت دارد
نقش مهم دانشجویان دوره پسادکتری در ارتقاء تحقیق و پژوهش
