قربان‌زاده مقدم با تأکید بر لزوم جهت‌دهی تحقیقات در راستای رفع نیازهای جاری کشور، طرح «باشگاه محققان‌سرآمد» را از اقدامات مناسب معاونت علمی‌وفناوری رئیس‌جمهور در راستای هم‌افزایی سازمان‌یافته محققان و هم‌سو شدن تحقیقات دانست.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، علی قربان‌زاده مقدم؛ محقق‌سرآمد رشته فیزیک نانو ماده چگال و استاد دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان با بیان اینکه غایت فیزیک درک و شناخت قوانین حاکم بر دنیا است، گفت: درک رفتار مواد و کشف قوانین حاکم بر فعل و انفعلات آنها مانند چرایی فلز بودن و یا ابررسانا شدن اصلی‌ترین زمینه تحقیقاتی در فیزیک نانو ماده چگال است.

وی با اشاره به اینکه در بسیاری موارد خروجی‌ تحقیقات فیزیک قابل لمس نیست، افزود: کاربردی کردن قوانین موجود در دنیا و ورودی دادن به رشته‌های مهندسی برای ساخت مواد در مقیاس بزرگ ازجمله اهداف فیزیکدانان است.

استاد دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان با تأکید بر اینکه رشته‌های علوم‌پایه به حمایت‌های معنوی بیشتری نیاز دارند، خاطرنشان کرد: آنچه در رشته‌های مهندسی به عنوان اختراع و یا فناوری شناخته می‌شود، تا حد زیادی حاصل تحقیقاتی است که محققان علوم‌بنیادین مانند شیمی، فیزیک و ریاضی در 50 سال گذشته انجام داده‌اند؛ نباید فراموش کرد نتایج برخی تحقیقات و پژوهش‌ها در بازه زمانی کوتاه مشخص نمی‌شود.

قربان‌زاده مقدم اضافه کرد: دستاوردهای کنونی در رشته فیزیک نانو تا چند سال پیش رویاء بود چراکه بسیاری مواد وقتی در مقیاس‌های کوچک مانند نانو مورد برسی قرار می‌گیرند دچار تغییرات گسترده‌ای حتی در قوانین بنیادین خود می‌شوند.

محقق‌سرآمد رشته فیزیک نانو ماده چگال با اشاره به زمینه‌های پژوهشی خود اظهار داشت: در حال حاضر روی لایه‌های اتم به عنوان کوچکترین مواد دو بُعدی موجود متمرکز هستم. البته تحقیقاتی نیز در حوزه ابررساناها که در صد سال اخیر مورد توجه غالب فیزیکدانان بوده است، انجام داده‌ام.

قربان‌زاده مقدم وجود ابررایانه‌های محاسباتی را مهمترین نیاز رشته فیزیک نانو عنوان کرو و ادامه داد: در کشورهای توسعه‌یافته حداقل 10 ابررایانه محاسبایت وجود دارد و این درحالیست که محققان ایرانی از داشتن چنین ابزاری محروم هستند. با توجه به نیروی انسانی متخصص، در صورت برطرف شدن این نقصیه در مدتی کم شاهد رشد دستاوردهای تحقیقاتی در این حوزه خواهد بود؛ البته در این بین نباید از مجهز کردن آزمایشگاه‌های محققانی که در حوزه تجربی فعال هستند غافل شد.

استاد دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان با اشاره به لزوم جهت‌دهی به پژوهش‌های محققان، یادآور شد: تحقیقات باید در وهله اول به سمت رفع نیازهای جاری کشور باشد و نهادهای ذی‌ربط مانند معاونت علمی‌وفناوری نیز باید حمایت از این تحقیقات‌ را در اولویت تسهیلات خود در این حوزه قرار دهند، حتی در مورد تحقیقات بنیادین نیز باید این جهت‌دهی در نظر گرفته شود. به عنوان نمونه کره‌جنوبی بخش زیادی از بودجه پژوهشی خود را در 20 سال اخیر در حوزه پژوهش‌های زودبازده و پولساز هزینه کرده است و به همین دلیل در کمترین زمان ممکن در تکنولوژی به جایگاه بالایی رسید؛ البته این کشور به لحظ علمی به مراتب در جایگاه پائین‌تری از ایران قرار دارد ولی با روند کنونی در آینده‌ای نزدیک در این حوزه نیز به پیشرفت‌های شگرفی خواهد رسید.

وی در ادامه با مثبت ارزیابی‌کردن طرح مرجعیت علمی، این طرح را از اقدامات مناسب معاونت علمی‌وفناوری در راستای هم‌افزایی محققان و هم‌سو شدن تحقیقات دانست و گفت: پیش از این دانشمندان و محققان کشور ارتباطات خوبی با هم داشتند اما با این طرح معاونت علمی این تعاملات در چارچوب‌های مشخص به صورت سازماندهی شده بین محققانی که همگی از استانداردهای بین‌المللی برخوردار هستند، انجام خواهد شد که این مهم گامی بلند به سمت توسعه خواهد بود؛ البته در نحوه اجرا انتقاداتی وارد است که با توجه به زمان کوتاهی که از اجرا شدن این طرح می‌گذرد امید است در آینده‌ای نزدیک و با بکارگیری سازوگار مناسب خروجی‌های بیشتر و بهتری حاصل شود.

محقق‌سرآمد رشته فیزیک نانو ماده چگال با اشاره به نقش مهم دیپلماسی علمی در پیشرفت تحقیقات، خاطرنشان کرد: در حوزه علم بخصوص علوم بنیادین چالش‌های سیاسی و امنیتی وجود ندارد به همین دلیل تعامل و ارتباط با دانشمندان و محققان بین‌المللی در فضایی عاری از تنش‌های سیاسی انجام می‌شود. تاکنون این ارتباطات بیشتر یک‌طرفه بوده است و ایرانی‌ها در فرصت‌های مطالعاتی و کنفرانس‌های خارجی شرکت کرده‌اند که با توجه به ضرورت حضور دانشمندان برجسته و ترازاول جهان امیدواریم در آینده‌ نزدیک زمینه‌های لازم برای حضور طولانی‌مدت این افراد در کشور فراهم شود البته نیل به این مهم نیازمند رعایت برخی شاخص‌ها و استانداردهای بین‌المللی است.

وی در پایان با بیان اینکه در حوزه علوم پروپوزال کلان نداریم، پیشنهاد کرد: می‌توان مسیر را به سمتی جهت داد که محققان رشته‌های مختلف علم مانند شیمی، فیزیک و ریاضی با همکاری یکدیگر پروپوزال‌های کلانی در سطح ملی تعریف و ارائه کنند و اگر مورد قبول نهادهای ذی‌ربط خاصه معاونت علمی‌وفناوری قرار گرفت، با حمایت‌ها لازم و اعطای تسهیلات کافی بتوان در راه اجرایی‌‎سازی آنها گام برداشت.