چیزی که بسیاری از مردم متوجه آن نمی‌شوند این است که مهاجران ایرانی تا چه حد نیروی مؤثری در اقتصاد ایالات متحده و به خصوص بخش فناوری بوده‌اند!
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، مقاله زیر به قلم الیزابت مکبریت در تاریخ ۲۹ اکتبر ۲۰۱۵ در سایت forbes منتشر شده است. نویسنده در این مقاله به توافق هسته ای ایران پرداخته و با اشاره به اهمیت مهاجران ایرانی فعال در حوزه فناوری در ایالات متحده، و همچنین آثار رفع موانع روابط بین ایران و آمریکا، تبادل سرمایه و استعدادهای علمی بین این دو کشور را با تمرکز بر دانشگاه شریف بررسی می کند.
اگر ایران از توافق هسته‌ای که مستلزم انجام بازرسی‌ها و کاهش زیرساخت‌های هسته‌ای این کشور است پیروی کند، تحریم‌های اقتصادی موجود که پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ وضع شده‌اند ممکن است از اوایل سال آتی به تدریج برداشته شوند.
با این حال، چیزی که بسیاری از مردم متوجه آن نمی‌شوند این است که مهاجران ایرانی تا چه حد نیروی مؤثری در اقتصاد ایالات متحده و به خصوص بخش فناوری بوده‌اند. چند هفته پیش، درباره‌ی یک کارآفرین ایرانی حوزه‌ی فناوری که یک ساعت هوشمند ماژولار می‌سازد تا با ساعت اپل رقابت کند مطالبی را نوشتم. از آن زمان به بعد، Blocks ۱.۱ میلیون دلار در کیک‌استارتر کمک جمع کرده است.
علیرضا طهماسب، که شریک او سرگی دیدنکو است، یک کارآفرین است؛ کارآفرینان، سرمایه‌گذاران و مدیران بسیار زیاد دیگری هم در صنعت فناوری وجود دارند که ریشه‌های ایرانی دارند. اگر همان طور که انتظار می‌رود، عرصه‌ی شرکت‌های نوپای ایرانی گسترده شود، مجرای آماده‌ای برای ورود و خروج پول و استعداد به (و از) ایالات متحده وجود خواهد داشت.
برای نمونه، سازمانی به نام Persian Tech Entrepreneurs (کارآفرینان فناوری پارس) را در نظر بگیرید که رویدادهای بسیاری را در نیویورک، واشنگتن و سانفرانسیسکو برگزار می‌کند و هر کدام از آنها صدها تن را به خود جذب می‌کنند. طبق اعلام یکی از مؤسسین این شرکت به نام شبیر شبیری که جزء نسل نخست ایرانی آمریکایی‌هایی است که در زمینه‌ی توسعه‌ی کسب و کار در Pebble Tech کار می‌کند، میزان عضویت آنها از ۲۵۰۰ تن در سال ۲۰۱۴ به شدت افزایش پیدا کرده و در این سه ماهه به ۷۵۰۰ تن رسیده است. جولیا رسولی، مدیرعامل شرکت پزشکی PuraCath، مؤسس دیگر این شرکت است.
این رشد نشان‌دهنده‌ی اشتیاق جامعه‌ی ایرانیان خارج از کشور برای دیده شدن است. شبیری که معتقد است برخی از ایرانی آمریکایی‌ها پس از انقلاب و نیز پس از ۱۱ سپتامبر با احتیاط بیشتری صحبت می‌کنند اظهار داشت که «مردم تمایل بیشتری دارند».
بنا به گفته‌ی شبیری، افراد زیر در میان سخنرانان کنفرانس‌های شرکت وی بوده‌اند: امین ذوفنون، معاون توسعه‌ی شرکتی فیسبوک؛ فرهاد محیط، از مؤسسین فلیپوگرام؛ نوشین هاشمی، از مؤسسین بنیاد HAND و معاون پیشین بازاریابی و توسعه‌ی کسب و کار در اوراکل؛ و کامرون گرگوین‌پور، مدیر نوآوری تحولی در نیروی هوایی ایالات متحده.
همانند بسیاری از جوامع مهاجر در ایالات متحده، پیوندهای بین دانشگاه‌های ایران و ایالات متحده نوعی رابطه‌ی غیر رسمی و سیال را بین این دو کشور به وجود آورده است و این در شرایطی است که روابط رسمی فعال نبوده‌اند.
دو دانشگاه در تهران وجود دارند که شنیده‌ام دانشجویان (و کارآفرینان آینده) را به ایالات متحده می‌فرستند: دانشگاه شریف (که برخی اوقات مردم آن را ام‌آی‌تی ایران می‌نامند) و دانشگاه تهران (دانشگاهی که طهماسب در آن تحصیل کرده است). بر اساس وب سایت دانشگاه شریف، این دانشگاه در مجموع ۳۰۰ عضو هیئت علمی تمام وقت، حدود ۴۳۰ عضو هیئت علمی پاره وقت و مجموعه‌ی دانشجویی حدود ۱۲۰۰۰ نفری دارد.
شایان زاده، یکی از مؤسسان و مدیرعامل کنونی یک شرکت نوپای پنهان در زمینه‌ی فناوری به نام Gear Zero، سرمقاله‌ای را درباره‌ی سفر خود از دانشگاه شریف در وال استریت ژورنال نوشته است.
پس از اخذ مدرک لیسانس از دانشگاه شریف، وی و شریک تجاری‌اش یعنی الکس مهر، در مقطع دکتری دانشگاه مریلند پذیرفته شدند:
تنها یک مانع وجود داشت: برای ورود به دانشکده‌ای که به سختی برای پذیرفته شدن در آن تلاش کرده بودیم، باید ویزای F1 می‌گرفتیم.
در کشورهای دیگر، شاید این کار به سادگی رفتن به سفارت آمریکا باشد، اما ایالات متحده در ایران سفارت ندارد. نزدیکترین سفارت در ترکیه بود اما در آن زمان به خاطر تنش‌های سیاسی هیچ پروازی به ترکیه وجود نداشت. به همین خاطر، اتوبوس گرفتیم، پیاده‌روی کردیم و از خودروهای گذری کمک خواستیم تا به آنکارا برسیم و ویزا بگیریم. در مقام مقایسه می‌توان گفت که همین کارها باعث شد فرایند پذیرش گرفتن در دانشگاه به یک نبرد واقعی تبدیل شود.
این دو راه خود را ادامه دادند تا سایت دوست‌یابی آنلاین Zoosk را تأسیس کردند و آن را تا استخدام ۱۵۰ کارمند گسترش دادند (اوایل امسال و هنگامی که کِلی استکلبرگ مدیرعامل شد، آنها کناره‌گیری کردند).
نیما اصغربیگی در سال ۲۰۰۲ از دانشگاه شریف فارغ‌التحصیل شد، برای مقطع کارشناسی ارشد به استنفورد رفت و سپس به یکی از مؤسسین Clever Sense (خالق موتور توصیه‌گر آلفرد) تبدیل شد. این شرکت توسط گوگل خریداری شد؛ اصغربیگی در حال حاضر در گوگل مدیر ارشد فناوری است.
دانشگاه‌هایی مانند شریف و تهران در اکوسیستم فناوری داخلی جزء عوامل کلیدی محسوب می‌شوند. جاش لِرنِر، پرفسور دانشکده‌ی کسب و کار هاروارد که مطالبی را درباره‌ی نحوه‌ی شکل‌گیری اکوسیستم فناوری در کشورهای بازارهای نوظهور نوشته است، چند ماه پیش به من گفت که مؤسسات پژوهشی برای حفظ اکوسیستم فناوری حیاتی هستند. اقتصادهای نوظهوری که این مراکز آموزشی و پژوهشی را ندارند با چالش ساخت آنها مواجه می‌شوند؛ ایران از قبل آنها را دارد.
محسن ملایری، یکی از مؤسسین شتاب‌دهنده‌ی آواتک، اظهار داشت که «دانشگاه شریف نقش استعدادآفرینی را ایفا می‌کند. آنها قبلاً مرکز پرورش و کارآفرینی ساخته‌اند و اخیراً یک شتاب‌دهنده‌ی غیر انتفاعی راه‌اندازی کرده‌اند. با این حال، آنها دانشگاه برتری هستند که بیشترین فرار مغزها را دارند. این گرایش در میان افراد مستعد وجود دارد که کشور را برای تحصیلات تکمیلی ترک می‌کنند و اغلب آنها پس از آن به کشور باز نمی‌گردند».
اگر همان طور که اغلب تحلیلگران انتظار دارند، مانع بین ایران و ایالات متحده پس از توافق هسته‌ای برداشته شود، به راحتی می‌توان حدس زد که این جریان پول و استعداد چه تغییری خواهد کرد. اما تمام بذرهای گرده‌افشانی متقابل نیز در آنجا قرار دارند.
منبع: عیارآنلاین
