یک محقق ایرانی موفق به طراحی و ساخت پیستون و گژن پین، نخستین موتور نصب شده بر روی یدک کشهای عملیاتی آتشخوار شده است که برای عملیات پهلودهی و جداسازی بزرگترین نفتکش­های جهان در جزیره خارک بکارگرفته می شود، این موتور یدک­کش در صنایع دریایی به میزان قابل توجهی صرفه جویی ارزی به همراه داشته است.


به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، پیام حیدری مجری این طرح پژوهشی با اشاره به مشخصات فنی موتور یدک­کش دریایی بیان کرد: این موتور دارای  قدرت 2350 اسب بخار است و نسبت به نمونه خارجی با ٨٠ درصد صرفه جویی ارزی ساخته شده و با بهره‌برداری از این موتور، امیدواری به اجرای ماموریت های مهم شرکت پایانه های نفتی ایران در حوزه خدمات دریایی به نفتکش های غول پیکر و صادرات نفت خام و میعانات گازی افزایش یافته است.

وی در ادامه با تاکید بر کسب اعتماد مشتریان داخلی در کشور اظهار کرد: این شرکت توانایی طراحی و تولید انواع پیستون مورد نیاز موتورهای دریایی داخل کشور را دارا است و در صورت  کسب اعتماد مشتریان داخلی که عمدتا شرکت های دولتی هستند، شاهد صرفه جویی ارزی نزدیک به هشتاد میلیارد تومان در سال صرفا برای متقاضیان داخلی خواهیم بود.
 
پیستون و گژن پین از جمله قطعات تاثیر گذار و حساس در موتور
حیدری در خصوص محصول تولیدی شرکت اظهار کرد: پیستون و گژن پین که به عنوان قلب موتور است، از جمله قطعات بسیار حساس و تاثیر گذار در موتور و دارای دقت ابعادی در حد میکرون میلیمتر است، پیستون ساخته شده توسط این شرکت به قطر 275 میلیمتر و طول 390 میلیمتر است و از شاخص ترین ویژگی های آن می توان به دانش فنی طراحی کانال خنک کاری در داخل پیستون برای اولین بار در ایران، دانش فنی آلیاژ سازی و قالب سازی جهت ریخته گری بدون ترک و مک، دانش فنی ماشین کاری فرم بدنه و اوالیته(بیضویت) بدنه پیستون با دقت 2 میکرون میلیمتر برای اولین بار در کشور و دانش فنی ماشین کاری سوراخ گژن پین با دقت 1 میکرون میلیمتر اشاره کرد.

این محقق ایرانی تصرح کرد: تاکنون تنها تولید کننده معتبر پیستون موتورهای دریایی و صنایع سنگین با حجم بالا و با ابعاد بزرگ در جهان کشور ژاپن بود که پس از اعمال تحریم های غرب علیه شرکت نفت جمهوری اسلامی ایران، این کشور نیز از فروش قطعات یدکی حساس موتورهای دریایی به شرکت پایانه های نفتی ایران خودداری کرد.
 
حیدری فناوری های موجود در زمینه صنایع دریایی کشور را کارساز در اقتصاد کشور خواند و گفت: کشور ایران با دارا بودن 5000 کیلومتر خط ساحلی از پتانسیل خوبی در حمل و نقل دریایی برخوردار است، از سویی با توجه به اهمیت موضوع در سند جامع توسعه دریایی کشور ابلاغی از طرف رهبر معظم انقلاب تاکید ویژه ای برای حمایت موثر ازخلاقیت و نوآوری درتوسعه صنایع دریایی و اولویت بخشی بر دانش فنی و بومی سازی فناور،  ساخت قطعات و تعمیر شناورهای دریایی در نظر گرفته شده است.

این فعال حوزه فناوری با اشاره به دلایل اصلی رونق صنعت تعمیرات کشتی و تامین قطعات یدکی موتورکشتی در جهان اظهار کرد: بحران اقتصادی جهانی، افزایش قیمت سوخت، فشار بر مالکان شناورهای دریایی از طرف موسسات رده بندی دریایی جهت اخذ مجوزهای مربوطه وکاهش نرخ حمل و نقل دریاییاز جمله دلایل شاخص رونق صنعت کشتی رانی در کشور است که میتوان به آن اشاره کرد.

وی در ادامه افزود: از طرفی ظرفیت کارخانجات تعمیر کشتی در ایران 578 فروند در سال است که  قابل توجه بوده و در صورت تحرک صنایع جانبی مانند صنایع قطعه سازی (مخصوصا قطعات تحریمی) زمینه درآمدزایی و موفقیت صنایع دریایی فراهم خواهد شد.


سهم کشور از جذب شناورها و نبود تامین کننده داخلی،  برای تعمیرات ناچیز است
حیدری با اشاره به آمار ارایه شده توسط سازمان بنادر وکشتیرانی ایرانبیان کرد:  جمع کل شناور های ثبت شده در ایران حدودا 28000 فروند است و با توجه به اینکه شناورهای فلزی ملزم به انجام تعمیرات در هر دوره زمانی 30 ماهه هستند (که در مجموع بازاری معادل  5000 میلیارد ریال را شامل می شود) وعلاوه بر بازار داخل، منطقه خلیج فارس نیز سالانه شاهد حضور و تردد   32000 فروند شناور است، ولی سهم کشور از جذب این شناورها برای تعمیرات به دلیل تحریم ها و عدم امکان خرید قطعات خاص موتور مانند پیستون و نبود تامین کننده داخلی ناچیز بوده است.

سازنده نخستین موتور یدک کش ایران توسعه فناوری های مورد نیاز صنایع دریایی را مهم برشمرد و گفت: توسعه فناوری های مورد نیاز صنایع دریایی در داخل کشور می تواند موجبات توسعه حوزه تعمیرات صنایع دریایی و رونق صنعت تعمیرات کشتی و شکوفایی صنعت حمل و نقل دریایی و رشد اقتصاد کشور را فراهم آورد.

وی ضمن اشاره به تولیدات سالانه این شرکت دانش بنیان بیان کرد:  آرتا سام توانایی تولید 2000 عدد پیستون قدرتی و سنگین در سال را دارد و در حال بررسی بازار کشورهای منطقه جهت صادرات محصولات شرکت است، که با توجه با اینکه پیستون موتوردریایی فوجی از جمله کالاهای تحریمی بوده و نیازمند اعلام مشخصات مصرف کننده نهایی(end user) است در پنج ساله گذشته وارداتی صورت نگرفته است.

حیدری ضمن قدر دانی از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بیان کرد: زحمات ارزشمند جناب آقای دکتر ستاری و همکاران ایشان در معاونت علمی و فناوری در فرهنگسازی و ترویج فرهنگ شکل گیری شرکت های دانش بنیان در بطن دانشگاه ها و توسعه مراکز علمی و تحقیقاتی  و اجرایی کردن  قوانین شرکت های دانش بنیان و تسهیل شرایط اخذ تسهیلات ستودنی است.