محققان کشور با توسعه صفحه کلید بریل توانستند نسل سوم این دستگاه را ارائه کنند؛ از طریق این صفحه کلید متنی که در نمایشگر بینایی مشاهده میشود، عینا بر روی مانیتور بریل میآید و افراد نابینا از طریق لمس بر روی نمایشگر بریل میتوانند متن را بخوانند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، مهندس سعید صادقپور مجری طرح با تاکید بر این نکته که برای افراد نابینا بریل و صوت سرعت بالاتری برای دسترسی به محتوا دارد، گفت: از این رو تلاش کردیم تا با تلفیق این دو قابلیت، دستگاهی برای نابینایان طراحی کنیم که به سهولت بتوانند از طریق کامپیوتر به محتوا دسترسی داشته باشند.
وی طراحی و ساخت نمایشگر و صفحه کلید بریل (دستگاه برجسته نگار) را از دستاوردهای شرکت خود در زمینه دسترسی نابینایان به محتوا نام برد و افزود: نابینایان از این دستگاه برای دریافت اطلاعات از کامپیوتر و ورود اطلاعات به آن بهره میگیرند که اولین نسل از این دستگاه با عنوان برجستهنگار 1.8 عرضه شد.
وی با تاکید بر اینکه برجستهنگار بریل به همراه خروجی صوتی و برنامههای جانبی، تنها ابزار ارتباطی نابینایان با کامپیوتر است، اظهار کرد: اولین نسل از برجسته نگارها از پشتیبانی نرمافزاری کامل به ویژه برای استفاده در محیطهای فارسی برخوردار است.
صادقپور، این صفحه کلید را شامل 16 کلید با وزن هزار و 500 کیلوگرم دانست و یادآور شد: نسل اول نمایشگرها برای استفاده در اماکن عمومی چون سازمان بهزیستی، مدارس نابینایان و دانشگاهها کاربرد دارد.
وی نسل دوم این نمایشگرها را برجستهنگار 2 برای استفاده در مراکز عمومی ذکر کرد و یادآور شد: این نمایشگر دارای 40 کاراکتر بریل با وزن یک کیلو و 400 گرم است.
مجری طرح، نسل سوم این نمایشگرها را برجستهنگار 3 با حجم، وزن و قیمت ارزانتر نسبت به نمایشگرهای نسل دوم دانست و ادامه داد: این نمایشگر برخلاف نسلهای پیشین برای کاربریهای انفرادی و شخصی نابینایان طراحی شده است.
وی به نحوه استفاده از این نمایشگرها اشاره کرد و یادآور شد: متنی که در نمایشگر بینایی مشاهده میشود، عینا بر روی مانیتور بریل میآید و افراد نابینا از طریق لمس بر روی نمایشگر بریل، متن را میخوانند.
به گفته وی، تمام این نمایشگرها از طریق کابل USB به کامپیوتر متصل میشود، ضمن اینکه با همه نرمافزارها سازگاری دارد.
صادقپور، برجستهنگار را شامل دو بخش دانست و گفت: در مانیتور بریل، زمانی که متن در مانیتور بینایی تغییر میکند، متن بر روی برجستهنگار، خط به خط به صورت بریل قابل خواندن است. در بخش بالایی این دستگاه، صفحه کلید بریل قرار دارد و علاوه بر آن بر روی این دستگاه کلیدهایی برای حرکت در متن قرار داده شده است.
وی تجهیز دستگاههای برجستهنگار به سلولهای برجسته از نوع پیزوالکتریک را از مزایای این دستگاهها نام برد و خاطرنشان کرد: پیزوالکتریک در صنعت به فلز «حافظهدار» معروف است و با اعمال ولتاژ به آن، تغییر طول در آن ایجاد میشود و ما از این خاصیت بهره بردیم و از آن در زیر پینهای برجستهنگار استفاده کردیم.
مجری طرح با تاکید بر اینکه در زیر هر نقطه بریل دو تیغه پیروالکتریک و هر کاراکتر بریل 8 تایی، 16 تیغه پیزوالکتریک نصب شده است، اضافه کرد: زمانی که تیغه پیزوالکتریک در این دستگاه فعال میشود، این فلز حرکت میکند و این امر موجب هدایت پین به سمت بالا خواهد شد؛ به این ترتیب روی بریل بر روی دستگاه برجسته میشود و کاربر میتواند متن را بخواند.
وی فناوری قدیمی استفاده شده در این دستگاه را سیم پیچی دانست که جریان زیادی را مصرف میکرد. از این رو پس از مدتی داغ میشد و سوخت و سوز در آنها بالا بود.
صادقپور با بیان این که پیزوالکتریک دارای عمر مفید بسیار بالایی است، یادآور شد: اما این فلز گران قیمت است و به این علت قیمت دستگاه برجستهنگار تولیدشده گران میشود.
این محقق با بیان اینکه مانیتورهای پیزوالکتریک تنها در 13 شرکت دنیا تولید میشود، خاطرنشان کرد: به دلیل محدودیت مصرف این دستگاهها، تعداد کمی در دنیا تولید میشود و در ایران نیز تنها ما تولید کننده این مانیتورها هستیم.
وی با تاکید بر اینکه در برخی موارد نابینایان از طریق بریل بسیار بهتر قادر به ایجاد ارتباط هستند، توضیح داد: بریل، کد تمام کاراکترهای مختلف از جمله نتهای موسیقی است؛ چراکه نت دارای موارد مختلفی است که صرفا از طریق نرمافزارهای صوتی، قابل ارائه نیست. همچنین نابینایان برای استفاده از متون ریاضیات، از طریق بریل بهتر میتوانند آموزش ببینند.
صادقپور ادامه داد: برای آموزش ساده کردن یک کسر مرکب از طریق صوت، بسیار مشکل است؛ ولی بریل آموزش این مباحث را آسانتر میکند.
این محقق دستگاههای برجستهنگار را در راستای بهرهگیری نابینایان از خط بریل به جای محتوای خط بینایی ذکر و تصریح کرد: این دستگاهها تاکنون توسعه زیادی یافته است و برای سال جاری نیز طرحهایی برای توسعه آنها داریم.