بر اساس گزارش‌های ارسال شده، در دولت یازدهم با رشد 40 برابری تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان تایید صلاحیت شده روبرو هستیم.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، حالا همه می دانند که کلیدواژه امروز توسعه و پیشرفت کشور؛ «اقتصاد دانش بنیان» است. این برنامه مدرن و راهگشا، البته نیاز به بازوهایی توانمند، مغزهایی باهوش، چشم هایی تیزبین و قلب های پر از امید است که همه اینها در «شرکت های دانش بنیان» قابل جمع است. این شرکت ها با همراهی و همدلی فارغ التحصیلان، صنعت گران و سرآمدان ایده مند، گام استوار و ابتدایی پیشرفت است که کلید در دست، بن بست های بسیاری را به سمت راه های روان می گشاید. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری طی دو سال گذشته، با علم به این مهم، همه توان اش را صرف حمایت و شتابدهی شرکت های دانش بنیان کرده است.
بر اساس گزارش‌های ارسال شده، در دولت یازدهم با رشد 40 برابری تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان تایید صلاحیت شده روبرو هستیم که این رشد قابل توجه به دلایل مختلفی نظیر تدوین و اصلاح آیین‌نامه‌ها و دستورالعملها با هدف فعال سازی ظرفیت‌های قانون، برقراری سطح بالای تعامل با دستگاه‌ها و نهادهای ذیربط، اطلاعرسانی، شفافسازی و اعتمادسازی بخش خصوصی (نخبگان و پژوهشگران) کشور، تامین و تزریق بهنگام منابع مالی و ایجاد زیرساخت‌های عملیاتی دانست.
تصویب قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در سال 89، ظرفیت‌های حمایتی مناسبی برای توسعه این شرکت‌ها پیش بینی شد که به دلایل متعدد تا سال 92، اجرای جدی این قانون به تعویق افتاد.
رویکرد اجرایی و عملیاتی دولت یازدهم، بر اجراییسازی این قانون متمرکز شده است، به همین منظور در گام نخست؛ شناسایی و ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان در دستور کار قرار گرفت. تا پایان سال 92، تنها 52 شرکت تائید صلاحیت دانش‌بنیان را اخذ کرده بودند که با رشد 27 برابری در پایان سال 93 به حدود 1500 شرکت رسیدند و تا بهمن 94 تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان تائید صلاحیت شده بالغ بر 2 هزار و 100 واحد است. بیشترین سهم از شرکت‌های دانش‌بنیان مربوط به حوزه فناوری ارتباطات و اطلاعات، اپتیک و فوتونیک، سختافزارهای رایانه‌ای، مخابراتی، برق و کنترلی و الکترونیکی است.
نوپا بودن سایر حوزه‌ها نظیر؛ فناوری‌های همگرا (NBICS) موجب شده که به لحاظ تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان کمتر از سایر حوزه‌ها باشند، اما در سال‌های اخیر، در این حوزه‌ها نیز رشد چشمگیر و قابل توجهی داشتهایم و انتظار میرود تا 5 سال آینده بین تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در تمامی حوزه فناوری‌های همگرا توازن برقرار شود. با حمایت‌های صورت گرفته،شرکت‌های دانش‌بنیان تا کنون برای حدوداً 35 هزار نفر اشتغال مستقیم ایجاد کرده و با درآمدی بالغ بر 70 هزار میلیارد ریال، رشد قابل توجهی را تجربه کرده‌اند.
رشد 40 برابری تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان و عبور از مرز 2 هزار و 100 شرکت تایید صلاحیت شده، عبور از مرز 70هزار میلیارد ریال فروش شرکت‌های دانش‌بنیان، نهادینهسازی حمایت برای برخورداری از معافیت مالیاتی شرکت‌های دانش‌بنیان بارشدی 27 برابری و نهادینهسازی حمایت برای برخورداری از معافیت عوارض گمرکی شرکت‌های دانش‌بنیان از مهم ترین اتفاقات مهم در حوزه شرکت های دانش بنیان است.
همچنین علیرغم محدویتهای مالی دولت در تامین منابع، تخصیص 500 میلیارد دلار به صندوق نوآوری وشکوفایی در راستای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، عبورازمرز 35.000 نفر اشتغال مستقیم در شرکت‌های دانش‌بنیان علیرغم رکود در فعالیت واحدهای صنعتی وخدماتی، تکمیل آییننامههای قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان وزمینه‌سازی برای حضور جدی شرکت‌های متوسط و بزرگ صنعتی در حوزه دانش‌بنیان، تدوین و اجراییسازی آئین‌نامه تسهیلات نظام وظیفه تخصصی برای افراد فعال در شرکت‌های دانش‌بنیان و نهادسازی و مشارکت جدی بخش خصوصی در فرآیند ارزیابی و ارتقای توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان از دیگر اتفاقات مهم در حوزه شرکت های دانش بنیان محسوب می شود.
شتابدهی شکل‌گیری شرکت های دانش‌بنیان با راه‌اندازی مرکز نوآوری و خدمات فناوری
با هدف ارتقای کسب و کار شرکت‌های دانش‌بنیان و تشویق دانشجویان به راه‌اندازی کسب و کار مبتنی بر فناوری، معاونت علمی و فناوری اقدام به حمایت از راه‌اندازی مراکز نوآوری و خدمات فناوری در دانشگاه‌ها و پارک‌ها کرده است. این حمایت‌ها به صورت کمک بلاعوض و یا تسهیلات قرض‌الحسنه بوده که از سال 93تاکنون، 18 مرکز نوآوری با حمایت 209 میلیارد ریال تاسیس شده‌اند. همچنین از ابتدای سال 93 تاکنون به منظور حمایت از زیرساخت، تعداد 8 پارک، مرکز رشد و دانشگاه به میزان 73 میلیارد ریال مورد حمایت قرار گرفته‌اند.
طراحی الگوی سرمایهگذاری شرکت‌های دانش‌بنیان
از عناصر کلیدی زیستبوم کارآفرینى، شرکت‌هاى سرمایه‌گذارى جسورانه یا خطرپذیرهستند. سرمایه‌گذارى جسورانه یک روش تامین مالى نوین ویژه شرکت‌هایى است که در دوران خطرناکی از چرخه عمر خود به سر می‌برند. این روش در سراسر جهان به عنوان یکى از کارآمدترین روش‌هاى تامین مالى براى طرحها و شرکت‌هاى نوآور شناخته شده و با موفقیت‌هاى چشمگیرى که به دست آورده، چهره دنیا را در برخى حوزههاى فناورانه تغییر داده است. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در اقدامی مشارکتی و تعاملی الگوى بومى براى توسعه صنعت سرمایه‌گذارى جسورانه در کشور را طراحی کرد.
نشست هم‌اندیشی فعالان اقتصاد دانش‌بنیان و نوآوری
معاونت علمی و فناوری به منظور فرهنگ‌سازی و ترویج علم و فناوری در جامعه از طریق تولید برنامه‌های مشترک در حمایت از محصولات و خدمات دانش‌بنیان ساخت داخل و در نظر گرفتن تخفیف فرهنگی در تبلیغ و معرفی این محصولات، تفاهم‌نامه همکاری با صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران منعقد شد. همچنین در راستای فرهنگ سازی و ترویج موضوع اقتصاد دانش‌بنیان و معرفی کسب‌و‌کارهای نوین و شرکت‌های نوآور، نخستین نشست هم‌اندیشی فعالان اقتصاد دانش‌بنیان و نوآوری، به همت ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و با حضور رئیس جمهوری در سال جاری برگزار شد. در حاشیه این نشست، بازدید از نمایشگاه تعدادی از شرکت‌های دانش‌بنیان نیز فراهم شده بود.
همچنین دومین نشست از سلسله نشست های فعالان اقتصاد دانش بنیان و با موضوع معافیات های مالیاتی در اسفندماه 1394 و با حضور تعداد قابل توجهی از مدیران شرکت های دانش بنیان، فناوران و تنی چند از مسوولان سازمان امور مالیاتی کشور برگزار شد.
نهادینه ساختن جریان تجاریسازی در فعالیت‌های توسعه فناوری
حمایت از بیش از 50 طرح کلان ملی، حمایت از بیش از 250 طرح تجاریسازی، برگزاری دو دوره نمایشگاه تجهیزات آزمایشگاهی ساخت ایران با حضور بیش از 800 شرکت و بیش از 100میلیارد تومان فروش برای شرکت‌ها، حمایت از دانشگاه‌ها برای ورود به نسل سوم (دانشگاه‌های فن‌آفرین) با طراحی جایزه تجاریسازی، ایجاد مراکز نوآوری و شتابدهی فناوری دردانشگاه‌ها (18 مرکز)، راه‌اندازی بازار دارایی فکری با مشارکت سازمان بورس و ارائه 79 طرح، اختراع و نشان تجاری و انجام دو معامله (یک طرح صنعتی و یک اختراع)، برگزاری جشنواره علم تا عمل با حضور بیش از 600 شرکت و ایجاد تعامل سه جانبه بین بهره‌بردار، مجری و سیستم ارزیابی، نظارت و جذب 900 میلیارد ریال اعتبار از طرف بهره‌برداران مهم ترین اقدامات کلیدی در حوزه بازارسازی و تجاری سازی محصولات دانش بنیان است.
طرح کلان ملی موتور محرک توسعه تجاریسازی و کارآفرینی فناورانه
طرح کلان ملی، طرح دانشبنیانی است که با سطوح بالای آمادگی فناوری و دارای ارزش افزوده اقتصادی بالا که از نظر اهمیت، حیطه کار و پیچیدگی نیازمند تلاش مشارکتی همه جانبه و هماهنگ بین عناصر و بازیگران مختلف است و سبب رفع نیازهای اساسی و راهبردی کشور به محصولات و خدمات مبتنی بر فناوری و نوآوری می‌شود. ازسال 87 تا 92 حدود 100 طرح کلان ملی فناوری و نوآوری با اعتباری درحدود 2 هزار 200 میلیارد ریال و در دولت یازدهم بیش از50 طرح با اعتباری بالغ بر یک هزار و 500 میلیارد ریال در حوزه‌های مختلف؛ سلامت و درمان، کشاورزی، هوافضا، حمل‌و‌نقل، علوم وفنون هسته‌ای و صنایع تولیدی دیگر در معاونت مصوب شده و در حال اجرا و پیگیری است.
دستاوردهایی که برای نخستین بار در کشور به بهره‌برداری رسیده است شامل؛ مواردی ازقبیل؛ تولید برخی از رادیوداروها، داروهای وارداتی و تجهیزات پزشکی پیشرفته، راه‌اندازی شبکه ملی پایش و پیشبینی دریایی کشور، راه‌اندازی سامانه پرتودهی صنعتی چند منظوره گاما، تولید تخم مرغSPF، راه‌اندازی مراکز هوانوردی عمومی، تولید میگویSPF، تولید ماشینآلات و تجهیزات پیشرفته کشاورزی، راه‌اندازی سامانه تونل باد عمودی، طراحی و ساخت هواپیمای دریایی دوزیست و دستاوردهای ارزنده دیگری است که تا کنون در گزارش‌های تحلیلی به آنها اشاره شده است.
نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران تجلی توان ایرانی
به منظور بازارسازی و حمایت از سازندگان تجهیزات پزشکی پیشرفته و اعطای آن به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی کشور در راستای کمک به طرح تحول نظام سلامت کشور آیئن‌نامه پیش‌خرید تجهیزات پزشکی ساخت داخل تدوین، تصویب و اجرا شد و پس از برگزاری جلسات متعدد و بررسی و ارزیابی طرحهای واصله به کمیته اجرایی آئین‌نامه مذکور، دو طرح مورد تأیید قرار گرفته و یک طرح با اعتباری بالغ بر 4/18 میلیارد ریال به تصویب رسیده است.
سومین دوره نمایشگاه در سال 94 با حضور 400 شرکت و معرفی 8000 محصول برگزار شد که منجر به 700 میلیارد ریال خرید ازشرکت‌های دانش‌بنیان شد. در این دوره برای خریداران بخش خصوصی تسهیلات لیزینگ 9 درصدی تا سقف 5 میلیارد ریال قرار داده شده است.
جایزه تجاریسازی فناوری به دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی
از اصلیترین مولفههاى زیست بوم کارآفرینى، دانشگاههایى است که تنها به بودجه دولتى متکى نباشند و با تجاری‌سازى نتایج پژوهشها، علاوه بر ایجاد اشتغال براى دانشآموختگان، بتوانند منبع درآمدى براى پوشش هزینههاى پژوهش و سایر هزینهها خلق کنند و از این طریق در اقتصاد دانش بنیان سهم داشته باشند.
درراستای سومین رویکرد، باهدف ترویج، شبکه‌سازی و حمایت از فعالیت‌های فناورانه رویداد اعطای جایزه تجاریسازی فناوری به دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی بر اساس آیین‌نامه تجاریسازی نتایج تحقیقات دانشگاهی طرح ریزی و اجرا شد. این جایزه با هدف تقویت کارآفرینى دانشگاهى و گسترش پژوهشهاى کاربردى شکل گرفته است. بر اساس این آیین‌نامه اگر دانش فنی حاصل شده توسط اساتید دانشگاهی در قالب یک شرکت دانش‌بنیان به محصول تبدیل شود و به بازار هدف عرضه شود، معادل 5 درصد فروش شرکت‌های دانش‌بنیان مذکور به دانشگاه‌های متبوع به عنوان جایزه تجاریسازی پرداخت می‌شود. که در نهایت بر اساس موافقت‌نامه های همکاری بین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و رؤسای 30 دانشگاه، جایزه تجاریسازی برای سال مالی 1393 محاسبه و پرداخت شد.
حمایت از راه‌اندازی بازار دارایی فکری
از مشکلات و معضلات بسیاری از صاحبان ایده و تفکر، جذب سرمایهگذار است و چه بسیار ایدهها و طرحهای نوآورانه‌ای که به واسطه عدم امکان جذب سرمایهگذار در زمان مناسب، به دست فراموشی سپرده شده‌اند. از این رو در دولت یازدهم، معاونت در راستای توسعه بازار، بازار دارایی فکری را با تعامل شرکت فرابورس و پارک فناوری پردیس راه‌اندازی کرد که تاکنون 76 اختراع، دو طرح صنعتی و یک نشان تجاری در فهرست عرضه بازار دارایی فکری درج شده و دو طرح (یک طرح صنعتی و یک اختراع) به ارزشی بالغ بر 5/2 میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفته که منجر به تولید انبوه شده است. در همین راستا به منظور حمایت از بازار دارایی فکری و تقویت تقاضای بازار بسته حمایتی طراحی شد که بر اساس آن، 80 درصد مبلغ ارزشگذاری طرح تا سقف پنج میلیارد ریال به خریدار طرح یا اختراعات بازار دارایی فکری به صورت وام پرداخت می‌شود.
جشنواره و نمایشگاه ملی علم تا عمل
جشنواره و نمایشگاه ملی علم تا عمل محملی برای تبلور تجاریسازی فناوری و به تصویر کشیدن ظرفیت استان‌های سراسر کشور در جریان توسعه فناوری است که یکی از اهداف آن تمهید ابزارها و سیاست‌های حمایتی مناسب برای ارتقای فناوری صنعت ساز درکشوراست
برگزاری سه دوره جشنواره و نمایشگاه ملی علم تا عمل تجارب و دیدگاه خوبی را برای معاونت ایجاد کرد که حاصل آن اعمال تغییرات چشمگیر در روند اجرای نمایشگاه است. نمایشگاه ملى علم تا عمل که پنجمین دوره آن در اسفندماه93 برگزار شد، طرحهاى موفق در حوزه تجاری‌سازى فناورى را از استانهاى سراسر کشور به معرض نمایش و داورى می‌گذارد.
کانون پتنت ایران
این دفتر با موافقت معاونت علمی‌و‌فناوری ریاست جمهوری، در قالب «کانون پتنت ایران» امور مرتبط با حوزه مالکیت فکری و به شکل ویژه، ثبت اختراع را در تمامی رشته‌های علمی و فنی عهده‌دار است. این کانون اقداماتی را نیز در زمینه ترویج و فرهنگ‌سازی مباحث مالکیت فکری از قبیل طراحی و انتشار بنر، تدوین و انتشار کتاب، کاتالوگ، پوستر و اینفوگرافیک آموزشی و ترویجی، تهیه خبر، مقالات آموزشی و تحلیلی و تولید فیلم معرفی کانون پتنت ایران انجام داده است.
تاکنون ثبت 5 علامت تجاری داخل کشور و 5 علامت تجاری خارج از کشور را مورد حمایت قرار داده است. همچنین این کانون تا کنون 16 وام قرض‌الحسنه 50 میلیون تومانی به شرکت‌های دارای پتنت اعطا کرده است. حمایت تشویقی از دانشگاه‌های دارای پتنت در دفاتر ثبت اختراع معتبر دنیا و همچنین تحلیل اختراع و رصد فناوری از دیگر فعالیت‌های این کانون است.
ادامه دارد...
