پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری

بکارگیری شهروندان در خدمات عمومی (شعار: می­ خواهیم راه­‌های جدیدی برای کمک کردن مردم به دیگران پیدا کنیم): هر شغلیا نقشی در اجتماع می ­تواند در نوع خود به مردم و افراد در جامعه کمک کند، مانند اعضای انجمن ­های مدارسیا افسرهای ویژه پلیس. ولی، یک فرد بیش از این هم می­ تواند به جامعه خود خدمت کند. موقعیت ­هایی مانند حمایت و نگهداری از بیماران خاص یا کمک به افراد بیکار جهت تقویت مهارت ­هایشان و بازگشت به کار که می­ توان با بکارگیری افراد جامعه و درگیر کردن آنها در چنین مسائلی، خدمات عمومی را در جامعه تقویت کرد. به بیانی ساده­ تر، هدف نستا از فعالیت در این زمینه به ­جای ارائه خدمات عمومی به مردم، ارائه­ خدمات عمومی توسط مردم می­ باشد.

رسانه و هنرهای دیجیتالی (شعار: می ­خواهیم راه‌­های جدیدی جهت کمک به شکوفایی صنایع خلاق خود پیدا کنیم): هنر و فعالیت ­های هنری نقش بسیار مهمی در رشد و رونق اقتصادی بریتانیا ایفا می ­کنند. در سال­ های اخیر نهادهای هنری جو، نسبتاً، آرامی را به همراه میزان ثابت تقاضا از سوی مشتریان و سرمایه گذاری عمومی، نسبتاً، محفوظی تجربه کرده­‌اند که البته، این رویه رو به تغییر و تحول است. انقلاب دیجیتالی عصر حاضر، تنگناهای بودجه‌­ای و متقاضیانی که در حال تغییر، نستا را بر آن داشت که در چنین شرایطی به دنبال راه‌های جدیدی برای دوام و رونق نهادهای فرهنگی و هنری باشد.

آینده­ نگری (شعار: می­خواهیم به افراد ایده و انگیزه شکل دادن به آینده را بدهیم): ایده­ هایی که امروز شکل می­ گیرند در سال ­ها و دهه ­های آتی دنیا را متحول خواهند کرد. ولی، اغلب اوقات، صحبت از آینده به گیر کردن در افق ­هایی محدود می ­انجامد. نستا با فعالیت در این زمینه قصد الهام بخشیدن به افراد جهت کمک به شکل­ گیری دنیایی بهتر را دارد. کارهایی که در این زمینه صورت می­ گیرند ایده ­هایی ناب و متعالی را در تکنولوژی متبادر می­ سازند که می ­توانند کیفیت زندگی را تا حدود زیادی ارتقاء بخشند.

نوآوری دولت (شعار: جهت حفظ کیفیت و مرتبط بودن خدمات عمومی خود نیاز به ایده­‌های جدید داریم): دولت­ های ملی و محلی در برخی از نوآوری ­های عظیم اجتماعیِ عصر حاضر پیشتاز بوده‌­اند. ولی با وجود چنین تغییرات و پیشرفت ­های شگرفی، قابلیت ­ها و ایده ­های نو و بدیع برای حل مشکلات و مسائل مورد نیاز است. هنگامی­که جمعیت افزایش یافته و منابع بودجه هم محدودتر گردند، خدمات عمومی به نقطه­ بحران نزدیک می ­شوند. نستا به­ دنبال کشف راه ­های جدیدی است که دولت، خدمات خود را از محوریت اختیار مردمبه سمت فناوری ­های دیجیتالی سوق دهد.

کهنسالی و سلامت (شعار: می­ خواهیم خدمات سلامت خود را مردم-­­محور کنیم): خدمات سلامت بریتانیا در شرایط بحران قرار دارد. نظام کشور در تلاش برای دست و پنجه نرم کردن با تقاضاهای جمعیت سالخورده و افزایش شمار بیماران خاص می­ باشد. در این راستا، هدف نستا تأثیر بر سیستم سلامت جهت رسیدگی به این تقاضاها می ­باشد. چنین سیستمی درست زمانی­که مردم بدان نیاز دارند به کمک آنها می­ شتابد و افرادی را که تجربه­ های مشابه در این زمینه دارند را با هم پیوند می­ دهد تا به یکدیگر کمک کنند.

سرمایه ­گذاری اثربخش (شعار: می ­خواهیم در سازمان­ هایی سرمایه­گذاری کنیم که در کنار بازگشت سرمایه­‌ای که دارند، تأثیر اجتماعی مثبتی نیز برجای می­ گذارند): قدرت ابتکار و نوآوری باید در جهت خدمت به آحاد جامعه و با هدف حل مشکلات اجتماعی مهار گردد. نستا با سرمایه ­گذاری در فعالیت ­ها و مشارکت ­های اجتماعی و نوآوری­ های فراگیر و جامعی که کارآفرینان برجسته انجام می­ دهند، به این امر کمک می­ کند. همچنین، با تمرکز روی سه بخش اصلی آموزش، کهنسالی و جوامع پایدار، و با مطالعات و حمایت­ هایی که در این زمینه می­ نماید در ایجاد بخشِ پویای سرمایه­ گذاری اثربخش در بریتانیا نقش مثبتی را ایفا می ­نماید.

سیاست ابتکار (شعار: می ­خواهیم بریتانیا را به مکان بهتری تبدیل کنیم): اهمیت نوآوری و ابتکار بر کسی پوشیده نیست. سال­ ها پژوهش نشان داده است که ابتکارو نوآوری مهم­ترین انگیزه و محرک رونق و شکوفایی بلندمدت است و از مشاغل بهتر گرفته تا خدمات و زیرساخت پیشرفته­ تر، مزایای بی شماری دارد. ولی بسیاری از سیستم­ هایی که از نوآوری حمایت می ­نمایند، درست عمل نمی­ کنند. افرادی که ایده ­های بدیع و تحول­ آفرین دارند با موانع بی­ شماری مواجه خواهند شد. نستا با فعالیت خود در زمینه سیاست ابتکار و نوآوری، به بیان روش­های مواجهه و رفع این موانع می پردازد.

الگوهای جدید برای رشد اقتصادی فراگیر (شعار: می­ خواهیم اقتصاد آینده را شکل دهیم): جهان توسعه یافته­ امروز با چالش اقتصادی مضاعفی روبرو است. میزان رشد اقتصادی پایین و در عین حال، نابرابری ­های اجتماعی رو به افزایش است. ابزارهای جدیدی جهت پرورش رشد اقتصادی، بخصوص ابزارهایی که به توزیع بهتر ثروت بی­انجامد، مورد نیاز می ­باشد. نستا، به­ کمک مطالعات و پژوهش هایی که در این زمینه انجام می­ دهد، به درک و تشویق الگوهای اقتصادی و ظرفیت­ های موجود پرداخته و مستقیماً بر شکل­دهی و تأثیر بر آینده اثر خواهد داشت.

فرصت ­هایی برای جوانان (شعار: می خواهیم نسل بعدی را با دانش و مهارت تجهیز کنیم): فناوری­ دیجیتالی به ­سرعت درحال تغییر جهان است و باید از داشتن دانش و مهارت­ های موردنیازِ روزِ فرزندان جهت کام­یابی در محیط جدید و مدرن اطمینان حاصل شود. درک و اداره چنین فناوری دیگر مهارت یک متخصص نیست. این امر، راه ­حل تجلی خلاقیت، انسجام اجتماعی و اشتغال­ زایی و مهارتی است که در بازار بسیار مورد تقاضا واقع می­ شود. نستا، با تأثیر بر نظام آموزشی، کمک می ­کند تا نحوه­ استفاده و تدریس فناوری دیجیتالی را در خود ارتقا دهد. نستا، همچنین، با سازمان های پشتیبانی که به دانش­ آموزان نحوه­ استفاده از فناوری ­های دیجیتالی را خارج از کلاس درس می ­آموزند همکاری دارد.

نستا برنامه ­هایی عملی جهت یافتن راه­ های مبتکرانه برای خدمات عمومی مؤثرتر و ارزان­تر و نیز بیان چگونگی افزایش  این راه­ ها  در سرتاسر بریتانیا به اجرا می­ گذارد. همچنین، نستا در انجام پژوهش ­های ابتکاری در زمینه­ صنایع خلاق بریتانیا فعالیت دارد و برنامه ­های عملی خود را جهت تقویت و ارتقای این بخش به کار می­ گیرد.

تیم سیاست و پژوهش نستا، پیوسته  مقالات پژوهشی و گزارشاتی  در مورد چگونگی تقویت رشد اقتصادی با خلاقیت و نوآوری منتشر می­ نماید. در ادامه چند نمونه از تألیفاتی  که در زمینه اقتصاد خلاق و صنایع خلاق در سال­ های اخیر صورت گرفته ­اند به­ صورت خلاصه معرفی می ­نماییم.

خلاقیت در برابر روبات­‌ها: این گزارش که در آوریل سال جاری (2015) منتشر شده است، به کنکاش و بررسی در آینده­ ماشینی شدن و خلاقیت میان نیروی انسانی بریتانیا و ایالات متحده­ آمریکا پرداخته است و آنچه در پایان بدان دست یافته این بوده که مشاغل خلاق نسبت به سایر مشاغل دیگر در برابر ماشینی شدن بسیار مقاوم ­تر خواهند بود. مهم­ترین یافته­ های این گزارش عبارت‌­اند از:

21 درصد از اشتغال در ایالات متحده آمریکا در مشاغل با خلاقیت بالا می­ باشد، یعنی بیش از 70 درصد احتمال دارد که مشاغل خلاق باشند. مشاغل خلاق شامل هنرمندان، معماران، طراحان وِب، متخصصین فناوری اطلاعات و کارشناسان روابط عمومی می­ باشند.

بریتانیا ­نسبت به ایالات متحده درصد بالاتری (برابر با 24 درصد از کل نیروی انسانی) از مشاغل خلاق را به خود اختصاص داده است.

با در نظر گرفتن مفهوم گسترده‌­ای که از خلاقیت در این گزارش ارائه می­ شود، همان­گونه که انتظار می ­رود آمار و ارقامی که ما از مشاغل خلاق ارائه می­ دهیم بالاتر از ارزیابی ­های رسمی می باشد.

نتایج نشان می دهد مشاغل خلاق دربرابر تکنولوژی­ هایی همچون یادگیری ماشینی و روباتیک در آینده مقاوم­ تر هستند. 86 درصد از مشاغل بسیار خلاقِ آمریکا را خطر ماشینی شدن تهدید نمی کند یا میزان این خطر برایشان بسیار کم است. این میزان برای بریتانیا به 87 درصد می ­رسد.

همچنین، طبق این گزارش، در سطح منطقه‌­ای مکان­ هایی مانند لندن که نسبت بیشتری از نیروی انسانی شاغل در مشاغل خلاق را تحت پوشش قرار می­ دهند، در برابر خطر ماشینی شدن مصونیت بیشتر دارند.

اقتصاد مناطقی همچون بریتانیا و ایالات متحده را، که بخش عظیمی از نیروی انسانی آنها در مشاغل خلاق مشغول به فعالیت می­ باشند، در مقایسه با سایر اقتصادها بیشتر می­ توان در برابر پیامدهای منفی اشتغال در پیشرفت ­های آتی کامپیوتری شدن مقاوم نمود.

یافته ­ها نشان می­ دهند که ماشین­ ها زمانی می­ توانند بیشترین رقابت را با انسان داشته باشند که  مسئله‌­ای از پیش تعیین شده را جهت انجام به آنها بسپارند؛ یعنی، زمانی­که عملکرد و کارایی به­ طور مستقیم قابل اندازه ­گیری و ارزیابی باشد و نیز زمانی­که محیط کار محول شده به­ اندازه­ کافی جهت کنترل خودکار ساده و آسان باشد. زمانی که کار محول شده به آنها بسیار تفسیری بوده و یا با «محصولاتی که شکل نهایی آنها از پیش تعیین نشده باشد» سر و کار داشته باشند و نیز هنگامی­که محیطِ کاری­شان پیچیده باشد؛ یعنی، بهترین توصیفاتی که می ­توان از بیشتر مشاغل خلاق ارائه داد، این  ماشین ­ها شروع به تقلا و کشمکش می ­کنند.

نقشه­ دقیقی از صنایع خلاق بریتانیا: این گزارش که در پایان سال 2012 تهیه شد و در ژانویه 2013 نیز ویرایش دیگری از آن منتشر شد، شیوه جدیدی در طبقه­ بندی صنایع خلاق بریتانیا بیان نمود و به برخی از مشکلاتی که در تعریف فعلی دولت از این صنایع وجود دارد، اشاره می­ کند. طبق این پژوهش، تعریف وزارت فرهنگ، ورزش و رسانه بریتانیا از این صنایع، با وجود نقاط قوتی که دارد، یک سری تناقضات را در خود جای داده که برای دست­یابی کامل ­تر به هدف نیاز به شناخت و سپس رفع این تناقضات می­ باشد. از همین­رو در این مطالعه نقاط ضعف طبقه­ بندی صنایع خلاق وزارت فرهنگ، ورزش و رسانه بریتانیا، براساس روشی دقیق و تحلیلی که این صنایع را به ­عنوان یک تمامیت اقتصادی جامع و یکپارچه درنظر می­ گیرد، مورد خطاب واقع شده است و با ارائه­ یک متدولوژی پیشرفته، در عین­ حال که ایرادها و کاستی­ های تعریف مذکور را برمی­ شمارد، نقاط قوت آن را حفظ می­ کند. رویکرد ما بر میزان خلاقیت تکیه دارد، یعنی نسبت افراد شاغل در یک صنعت که در مشاغل خلاق مشغول به ­کار می­ باشند. مهمترین یافته ­های گزارش به­ شرح زیر است:

تعریفی که، درحال حاضر، دولت از صنایع خلاق ارائه نموده است بخش ­هایی را که بسیاری از مشاغل خلاق را، با توجه به نسبت بالای شاغلین، در خود جای داده­‌اند شامل نمی ­شود.

به ­عنوان مثال، این تعریف بخش بزرگ و در حال گسترش نرم­‌افزار را که میزان زیادی از مشاغل خلاق دیجیتالی جدید در آن جای گرفته‌­اند، جزء صنایع خلاق به ­حساب نمی ­آورد.

اشتغال در اقتصاد خلاق با دربرگیری 7/8 درصد از کل نیروی انسانی در سال 2010 درمقایسه با سهم 4/8 درصدی آن در سال 2004، بخش قابل ­ملاحظه و رو به رشدی در مجموع نیروی انسانی به ­شمار می ­آیند.

حدود 5/2 میلیون نفر در سال 2010 در اقتصاد خلاق بریتانیا مشغول به کار بوده‌­اند که از این میزان حدود 3/1 میلیون نفر در صنایع خلاق اشتغال داشته‌­اند.

اقتصاد خلاق و آینده­ی اشتغال: نستا در گزارش اقتصاد خلاق و آینده اشتغال، در ماه آوریل سال جاری (2015)، به بررسی این موضوع می ­پردازد که چرا بریتانیا تا سال 2030 به یک میلیون شغل خلاقِ جدید نیاز دارد. در این راستا، 5 پیشنهاد سیاستی را جهت نیل به این هدف به دولت ارائه می­ دهد که این پیشنهادها به شرح زیر می­ باشند:

جغرافیای اقتصادهای خلاق و فناوری‌­های پیشرفته بریتانیا:

طبق گزارش ژانویه امسال (2015)، نخستین تحلیل سیستماتیک درزمینه­ اشتغال در اقتصادهای خلاق و فناوری­ های پیشرفته می­ باشد و به ارزیابی اندازه، بخش­‌بندی، رشد و توزیع جغرافیایی آنها در منطقه پرداخته است. صنایع خلاق و فناوری ­های پیشرفته بخش­ هایی هستند که بریتانیا در آنها پیشتازی بین ­المللی شناخته می ­شود و آینده اقتصادی آن به عملکرد این صنایع بستگی دارد. این بخش ­ها هم مبتکر و نوآورند و هم به ­سرعت درحال رشد می ­باشند؛ ضمن اینکه مشاغلی را ایجاد می ­نمایند که کمتر احتمال ماشینی ­شدن­ دارند و بنابراین، مشاغلی با آینده­ پایدارتر می­ باشند. این گزارش نشان می ­دهد که این اقتصادهای خلاق و فناوری ­های پیشرفته، اقتصادهایی بزرگ و گسترده بوده و در بخش اشتغال، به ­ویژه درمورد اقتصاد خلاق، به­ سرعت درحال رشد می ­باشند. این پژوهش نشان می­ دهد که اقتصاد خلاق به­ صورت نابرابر و نامتعادل در منطقه پراکنده است و از این­رو، دولت را به تدوین سیاست­ هایی جهت حمایت هرچه بیشتر از خوشه ­های خلاق در سرتاسر بریتانیا فرامی ­خواند. مهمترین یافته ­های این گزارش عبارتند از:

اقتصاد خلاق بریتانیا در سال 2013، چیزی حدود 6/2 میلیون شغل را تحت پوشش قرار می­ داد که از این تعداد، 7/1 میلیون شغل در درون صنایع خلاق بوده (890 هزار شغل، مشاغل خلاق و 818 هزار شغل، دیگر مشاغلِ موجود در صنایع خلاق) و 907 هزار شغل، مشاغل خلاقِ خارج از صنایع خلاق را شامل می ­شدند.

اقتصاد فناوری­ های پیشرفته بریتانیا، 2/3 میلیون شغل را در سال 2013 دربر می­گرفت که از این میزان، 4/2 میلیون شغل در درون صنایع فناوری ­های پیشرفته بوده (825 هزار شغل، مشاغل حوزه علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات بوده، و 6/1 میلیون شغل، دیگر مشاغلِ موجود در صنایع فناوری ­های پیشرفته) و 806 هزار شغل، مشاغل حوزه علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات بوده که خارج از صنایع فناوری ­های پیشرفته قرار داشته­‌اند.

در بازه­ زمانی بین سال ­های 2011 تا 2013 اشتغال در اقتصاد خلاق به­ طور متوسط حدود 3 برابر سریع­ تر از کل نیروی انسانی رشد داشته است؛ یعنی میزان رشد 3/4 درصدی سالانه برای اقتصاد خلاق دربرابر میزان رشد 2/1 درصدی سالانه برای کل نیروی انسانی.

اشتغال در اقتصاد فناوری ­های پیشرفته نیز در بازه­ زمانی مذکور، رشد سریع­ تری را تجربه کرده است؛ یعنی، رشد 1/2 درصدی سالانه برای اقتصاد فناوری­ های پیشرفته دربرابر رشد 2/1 درصدی سالانه برای کل نیروی انسانی.

اقتصاد خلاق منطقه بیشتر در لندن و نواحی جنوب شرقی متمرکز شده است که، به­ طور کلی، 43 درصد از نیروی انسانیِ اقتصاد خلاق بریتانیا را تشکیل می­ دهند. درمقابل، 31 درصد از نیروی انسانی اقتصاد فناوری­ های پیشرفته و 28 درصد از نیروی انسانی بریتانیا در همین منطقه جای گرفته‌­اند.

نوآوری نرم: پال استونمن، اقتصاددان برجسته، در این اثر کوشیده است تا تصویری از تغییر فراوان و نوآورانه‌­ای که در ذات و طبیعت زیبایی ­شناسی رخ داده است، آنچه وی آن را نوآوری نرم می ­خواند، ارائه نماید. به بیان استونمن، سیاست کنونی دولت بریتانیا در حمایت از نوآوری با ماهیتی کاربردی و تکنولوژیکی و نادیده انگاشتن نوآوری با ماهیتی «نرم» و زیبایی شناسانه، حق مطلب اقتصاد را ادا نخواهد کرد. در این گزارش دو نوعِ عمده از نوآوری نرم از یکدیگر متمایز می ­گردند: نوع اول، تغییرات در محصولات صنایع خلاق را دربرمی ­گیرد که 4/6 درصد از ارزش افزوده ناخالص بریتانیا را به خود اختصاص داده و شامل کتاب­ ها و فیلم­ های جدید می­ شوند. نوع دوم نیز به نوآوری زیبایی ­شناسی در محصولات و خدماتی مربوط می ­شود که ذاتاً و در همه­ جا، اصولاً، کاربردی می ­باشند؛ همانند اسباب و اثاثیه­ نو و یا یک مدل ماشین جدید.

پروفسور استونمن با ارائه­ی آماری به میزان بالا و درحال رشد نوآوری نرم در صنایع خلاق اشاره می­کند. مهمترین یافته ­های این گزارش عبارتند از:

نوآوری نرم مفهومی است که تغییرات و تحولات زیبایی ­شناسی را منعکس می­‌نماید.

تمرکزِ صِرف روی نوآوری تکنولوژیک و نادیده گرفتن نوآوری نرم تنها بیانی محدود و جهت‌­دار از مفهوم کلی نوآوری را ارائه می ­دهد.

میزان بسیار زیادی از نوآوری نرم در صنایع خلاق وجود دارد، اگرچه، در خارج از این صنایع نیز مقدار زیادی از این مفهوم یافت می ­شود.

مزایای تجاری نوآوری نرم می ­تواند گسترده باشد؛ میانجی­گری دولت به ­ویژه زمانی­که از حقوق مالکیت فکری صحبت به­ میان می ­آید توجیه­ پذیر است.

سیاست دولت باید کل فعالیت نوآوری را دربرگیرد نه ­اینکه، صرفاً، به نوآوری علمی و یا تکنولوژیک بپردازد.

خوشه­‌های خلاق و نوآوری: این گزارش که در نوامبر سال 2010 منتشر شده، به ترسیم خوشه های خلاق در بریتانیا پرداخته و زمینه را جهت طرح رویکردی نو برای سیاست اقتصادی فراهم می­ سازد. شواهدی مبنی ­بر اینکه صنایع خلاق رشد و نوآوری در دیگر بخش ­های اقتصادی را نیز تأمین می ­کنند، وجود دارد. اهمیت چنین آثار خارجی به­ تازگی به مطالعه و بررسی جدی گذاشته شده است، بنابراین، می‌توان گفت درباره­ گستره­ این آثار اطلاعات زیادی وجود ندارد. این پژوهش با هدف پر کردن این خلأ و در یک همکاری دو ساله میان دانشگاه­ های بیرمنگام و کاردیف انجام شده است. در اینجا مفهوم خوشه‌های خلاق، به ­عنوان نقطه آغازین در بررسی نقش صنایع خلاق در سیستم­ های نوآوری محلی و منطقه­‌ای درنظر گرفته شده است. مهم­ترین یافته ­های این گزارش به­ شرح زیر می ­باشند:

اگرچه، لندن مهم­ترین مرکز صنایع خلاق در بریتانیا است، این پژوهش 9 مکان خلاق دیگر را نیز در این منطقه شناسایی کرده است.

صنایع خلاق خاصی تمایل­به قرار گرفتن در کنار یکدیگر دارند. چنین مجاورتی میان برخی بخش ­های خلاق و دیگر صنایع ابتکاری و نوآور نیز وجود دارد.

صنایع خلاق نسبت ­به بسیاری از بخش­ های نوآور دیگر مبتکر می ­باشند.

پیشنهادهای سیاسی به این ­شرح است: به­ جای نو سازی خوشه ­های جدید؛ قرار دادن خوشه­ های نهفته در مجاورت یکدیگر، تأمل و تعمق در اینکه کدام بخش ­ها با یکدیگر بهتر کار می­ کنند و کمک به رفع موانع همکاری آنها.