سریال شهرزاد بی‌شک پدیده‌ای نو در صنعت محصولات فرهنگی ایران به شمار می‌رود. آفریده‌ای فاخر که داستانی عاشقانه را در قالبی تاریخی و مزین به نقش و نگار ایرانی به مردم پیشکش کرد و بر دل خیلی‌ها نشست.


به گزارش پایگاه خبری تحلیل فناوری و نوآوری، نه روایت دلنشین شهرزاد و بازی‌های هنرمندانه بازیگرانِ آن، که موفقیت اقتصادیِ آن بر پایه نوآوری در مدلِ کسب‌وکار است. باور دارم که مدیران ایرانی در تمامی صنایع می‌توانند با نگاه به این عملکرد نوآورانه، با ظرفیت‌های بزرگ اما پنهان نوآوری در مدل کسب‌وکار در بازار ایران بیشتر آشنا شوند.

منظور من از مدل کسب‌وکار، منطق شرکت‌ها در خلق و ارائه ارزش به مشتریان و تصاحب بخشی از آن ارزش است. هر شرکت یا پروژه اقتصادی دارای یک مدل کسب‌وکار است، حتی اگر انتخاب آن آگاهانه نباشد. این مدل حاصل مجموعه‌ای از انتخاب‌های آگاهانه یا ناخودآگاه است که چارچوب اصلی عملکرد و شانس موفقیت اقتصادی شرکت‌ها را رقم می‌زند. مواردی همچون انتخاب مشتری اصلی، انتخاب ارزش پیشنهادی، انتخاب چگونگی و عمق ارتباط با مشتری، انتخاب کانال رساندن محصول یا خدمت به مشتری، انتخاب مدل درآمدی، انتخاب منابع و فعالیت‌های کلیدی، انتخاب ساختار هزینه و دست‌آخر، انتخابِ شریک کلیدی.

اگر چه شرکت‌ها می‌توانند در تک‌تک عناصر مدل کسب‌وکار دست به نوآوری بزنند، و از این راه فرصت‌های ارزش‌آفرینی و سودآوری نوینی برای خود خلق کنند، اما این امر در عمل کمتر اتفاق می‌افتد. گویی "مدل کسب‌وکار" پدیده‌ای واگیر دارد. وقتی مدل کسب‌وکاری موفق از آب درمی‌آید، فراگیر می‌شود و دیگران در همان صنعت چشم‌بسته از آن پیروی می‌کنند. بارها به عنوان مشاور نوآوری به بررسی مدل کسب‌وکار شرکت‌های رقیبِ ایرانی پرداخته و دیده‌ام که در صنایع مورد نظر، تقریبا تمام بازیگران اصلی بی‌کم‌وکاست و چشم‌بسته از مدلی مشابه پیروی می‌کنند که بعضاً سال‌هاست توجیه خود را از دست داده است. گویی آن مدلِ واگیر، همه بازیگران را به گونه‌‌ای مبتلا کرده که کسی جرات تغییر در عناصر آن را به خود نمی‌دهد. جالب اینجاست که معمولاً شدت ابتلا به مدل سنتی در همان شرکت نوآور که آن را به وجود آورده از دیگران بیشتر است. به عبارتی، موفقیت اولیه شرکت، آن را در دامِ مدلی خودساخته اسیر می‌کند.
 @sha_af
مدیران اقتصادی سریال شهرزاد، اما در دام مدل‌های واگیر سریال‌سازی ایرانی گرفتار نشدند و در بیشترِ عناصر مدل کسب‌وکار، دست به نوآوری زدند. از آنجا که مجال معرفی تک‌تک این نوآوری‌ها در این نوشته فراهم نیست، تنها به یکی از نوآوری‌ها در باب مدل درآمدی می‌پردازم.