صنایع فرهنگی یکی از پرسودترین حوزه‌های تولید ملی است، چرا که با سرمایه کم و زمان کوتاه بازگشت سرمایه، ثروت بیشتری تولید می‌کند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، یکی از مسائل مهم در حمایت از تولید ملی، اولویت‌گذاری و انتخاب صنایعی است که باید در تولید ملی به آنها پرداخت. با توجه به فرصت‌ها و تهدیدها و منابع محدود مالی، نیروی انسانی، تجهیزاتی و...، امکانات کشور را باید در برخی از صنایع استراتژیک متمرکز کرد. در این راستا هنگامی که صحبت از تولید ملی، ثروت‌آفرینی ملی، اشتغال‌زایی و... می‌شود، ابتدا نگاه‌ها به سمت صنایعی چون نفت، گاز، پتروشیمی، خودروسازی، فولاد، سیمان و... می‌رود و دیگر صنایع چندان مورد توجه قرار نمیگیرند. در حالی‌که صنایع فرهنگی از جمله صنایعی است که می‌تواند در افزایش شاخص‌های ثروت‌آفرینی، اشتغال‌زایی، رشد اقتصادی و... نقش مهمی ایفا کند.
نقش صنایع فرهنگی در ثروت‌آفرینی ملی
میزان فروش محصولات فرهنگی نظیر برخی از فیلم‌های سینمایی، سریال‌های شبکه خانگی، رمان‌ها، انیمیشن‌ها و بازی‌های کامپیوتری بسیار بالاست. صنایع فرهنگی یکی از پرسودترین حوزه‌های تولید ملی است، چرا که با سرمایه کم و زمان کوتاه بازگشت سرمایه، ثروت بیشتری تولید می‌کند. در صنایع فرهنگی می‌توان از قابلیت‌های شبکه‌های اجتماعی و تجارت الکترونیک استفاده کرد و بازار این صنایع را بدون محدودیت‌های زمانی، مکانی و جغرافیایی در ابعاد جهانی تعریف کرد. به این ترتیب با تسهیل عرضه و گسترده شدن بازار، میزان فروش محصولات فرهنگی افزایش چشمگیری می‌یابد که در نهایت به افزایش ثروت‌آفرینی ملی منجر می‌شود.
نقش صنایع فرهنگی در اشتغال‌زایی
میزان سرمایه‌گذاری لازم برای ایجاد یک شغل مستقیم در سایر صنایع بسیار زیاد است، در حالی‌که در صنایع فرهنگی میزان سرمایه‌گذاری مورد نیاز کمتر است. همچنین تنوع شغل در صنایع فرهنگی بسیار زیاد است و زنجیره صنایع فرهنگی دامنه گسترده‌ای از خدمات را در بر‌می‌گیرد. از طرفی نخبه‌ها و متخصصین این حوزه، جذب صنایع فرهنگی می‌شوند. این در حالی است که در سال‌های اخیر با مسئله اشتغال دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها و نخبگان رو‌به‌رو بوده‌ایم.
ملزومات رشد و توسعه صنایع فرهنگی در کشور
ملزومات رشد و توسعه صنایع فرهنگی در کشور را می توان در ابعاد مدیریتی، نیروی انسانی و زیر‌ساختی بررسی کرد.
- ملزومات مدیریتی رشد و توسعه صنایع فرهنگی: در حال حاضر سازمان‌های متولی صنایع فرهنگی در کشور از یکدیگر جدا هستند و سیاست‌گذاری‌ها و مدیریت صنایع فرهنگی بین نهادهای مختلف پراکنده شده است. در حالی‌که باید با نگاه جامع و یکپارچه به صنایع فرهنگی نگریست و مدیریت کلان صنایع فرهنگی را در اختیار یک سازمان قرار داد.
- ملزومات نیروی انسانی توسعه صنایع فرهنگی: صنایع فرهنگی به استعدادهای فرهنگی و نیروهای متخصص و توانمند نیاز دارد. در صنایع فرهنگی سه دسته از نیروهای انسانی مورد نیاز است: کار‌آفرینان و مدیران فرهنگی، مهندسان توسعه‌دهنده فناوری‌های فرهنگی و تولید‌کنندگان محتوای فرهنگی.
- ملزومات زیر‌ساختی رشد و توسعه صنایع فرهنگی: گسترش فضاهای فرهنگی نظیر سالن تئاتر، سینما، کتابخانه و... از ملزومات مهم رشد صنایع فرهنگی است. علاوه بر آن فناوری‌های مورد نیاز از زیرساخت‌های توسعه این صنایع است.
آمار اقتصادی صنایع فرهنگی و خلاق
یکی از چالش‌های پیش‌رو برای توسعه اقتصاد صنایع فرهنگی و خلاق، فقدان آمار یکپارچه و به‌‌روز است. سیاست‌گذاران فرهنگی و اقتصادی با دسترسی به آمار دقیق قادر خواهند بود تا تصمیمات آگاهانه برای توسعه صنایع خلاق و فرهنگی اتخاذ کنند. بنابراین یکی از وظایف اصلی نهادهای فعال ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی، جمع‌آوری و انتشار آمار مستند در این خصوص است. سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) به عنوان رکن فرهنگی سازمان ملل، با گردآوری آمار از منابع مختلف، مجموعه‌ای غنی در این زمینه را در دسترس علاقمندان قرار داده است.
بر اساس آمارهای انکتاد (کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل)، چین در بین کشورهای در حال توسعه، بزرگ‌ترین صادر‌کننده صنایع خلاق بوده است. صادرات کالاهای خلاق چین با سه برابر افزایش از 32 میلیارد دلار در سال 2002 به بیش از 125 میلیارد دلار در سال 2015 رسیده است که معادل رشد 14.7 درصدی در سال است. حجم صادرات چین نشانگر توانایی این کشور در تولید و آمیختن محصولات سنتی با فناوری پیشرفته است و این واقعیت را نشان می‌دهد که طراحی و تولید بسیاری از این کالاها ویژه کشورهای هدف صادرات است.
