مستند انتقال و جابجایی انتقال هواپیمای ایلوشن 62 که برای نخستین بار در کشور و با هدف تحقیقات علمی، آموزش و فرهنگسازی و با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به پارک فناوری پردیس انجام شد، در قالب یک فیلم مستند ساخته و آماده نمایش شد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، همه چیز مثل همیشه بود. مردمی که روزانه برای کار از پردیس حرکت کرده به تهران می‌آیند و بالعکس، مانند همیشه در حرکت بودند. اما این بار با ترافیک سنگین‌تری همراه شدند که دلیل آن را نمی‌دانستند.


در میانه راه هواپیمایی دیده شد که بزرگ، اما بدون دم و بال بود. این صحنه برای همه کسانی آن را دیده‌اند، کنجکاوی و جذابیت خاصی داشت. نمی‌دانستند آیا این یک مانور است؟ یا بی‌اطلاع آنها در منطقه رودهن فرودگاهی تأسیس شده است؟  در غیر این صورت وجود چنین هواپیمایی کنار جاده جاجرود منطقی به نظر نمی‌رسید.

در همان دقایق نخست، شایعاتی در این زمینه ایجاد شد و هرکسی چیزی می‌گفت. عکس‌های آن به سرعت در جامعه مجازی دست به دست شد. هواپیمایی برای یک مانور!، هواپیمای سقوط کرده!، هواپیمایی قرار است از پردیس پرواز کند، پردیس دارای فرودگاه اختصاصی شده است و غیره. اینها شایعاتی بود که گمان‌های ایجاد شده شبکه های مجازی در رابطه با هواپیمایی که متوقف در جاده جاجرود بود ایجاد کرد.



اما در حقیقت هیچ‌کدام این مسائل در کار نبود. این یک هواپیما بود که حتی قادر به پرواز نبوده و برای ایجاد مرکز کاربردی علمی، تحقیقاتی و آموزشی و ایجاد یک کریدور مخصوص برای آموزش هوایی و هوانوردی ویژه دانش آموزان و دانشجویان به پارک فناوری پردیس معاونت علمی در حال انتقال بود. در حالی که بالها و دم آن پیش از این در قطعه‌های مختلف جدا و منتقل شده بودند.

ماجرا از چه قرار بود؟

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری، سال گذشته (1394) از چند مرکز هوایی بازدید کرد. در این بازدیدها با هواپیماهایی مواجه شد که به دلایل مختلف زمان پروازی آنها پایان یافته و دیگر اجازه پرواز نداشتند و گوشه‌ای بدون استفاده جا خوش کرده‌اند. این در حالی است که این هواپیماها یا گوشه‌ای خواهند پوسید یا برای اسقاط و بازیافت منتقل می‌شوند و چون انتقال آن راه ساده‌ای نیست همچنان در جای خود باقی مانده‌اند.



معاون علمی رییس جمهوری در یکی از این بازدیدها ایده‌ای به ذهنش رسید که آن را پرورش داده و عملی کرد. او پیشنهاد داد تا یک مرکز علمی، کاربردی و آموزشی در حوزه هوایی و هوانوردی برای دانشجویان و دانش آموزان در راستای فرهنگسازی وترویج در پارک فناوری پردیس ایجاد شود. سپس هواپیمایی که قادر به پرواز نیست را به آنجا منتقل کنند.
البته این مکان می‌تواند مانند یک موزه علم و فناوری هم باشد که دانش آموزان و علاقه‌مندان حوزه هوایی نیز از آن بازدید به عمل بیاورند.

 
اولین جابجایی در نوع خود !

هواپیمای ایلوشن 62 انتخاب و مراحل خرید و آزادسازی آن از ایرلاین مربوطه آغاز شد و سپس انتقال هواپیمایی بزرگ از غربی‌ترین نقطه تهران (فرودگاه مهرآباد) به شرقی‌ترین نقطه تهران که جاده پرپیچ و خم جاجرود را شامل می شد کار ساده‌ای نبود و در نوع خود در ایران هم اولین بود .


کار توسط گروه ویژه ای متشکل از مهندسین صها و یک شرکت حمل و نقل کننده آغاز شد.
مسیر پیش از آغاز انتقال توسط متخصصین محاسبه و به دقت بررسی شد. هواپیمای «ایلیوشین 62» را به قطعه‌های مختلف تقسیم کردند. بال‌ها هر کدام به صورت جداگانه، دم و دماغه هواپیما هم همینطور جدا از هم، آماده جابجایی شدند. پس این قطعه ها در مرحله نخست با ماشین‌های بزرگ و مخصوص به پارک فناوری پردیس انتقال داده شد.

مسئله اصلی در این میان بدنه اصلی هواپیما بود که اندازه‌ای بزرگ‌تر از معمول برای جا به جایی داشت. در این مسیر گروه انتقال دهنده با مسائل و مشکلات متفاوتی رو به رو بودند که باید آن را مدیریت می‌کردند. از جمله آنها این بود که در برخی از نقاط جاده مانند پل‌ها و ارتفاع‌هایی که ماشین حمل کننده نمی‌توانست از آن عبور کند، باید تمامی چرخ‌های تریلی از باد خالی می‌شدند تا ارتفاع کاهش یابد و سپس دوباره باد می‌شدند و مسیر ادامه می‌یافت و نیز عبور از پیچ های تند و تیز جاجرود مشکل آفرین بودند .



همه این مسائل پیش آمد تا در نهایت اتفاق خوبی در این زمینه بیافتد. اقدامی که اضافه شدن و همراهی یک تیم مستندساز از قدم‌های اولیه تا پایان آن را لحظه به لحظه دنبال و ثبت کردند.

چرا پارک فناوری پردیس
پارک فناوری پردیس از جمله زیرمجموعه های معاونت علمی و فناوری محسوب می شود و محلی است که به وسیله متخصصان حرفه‌ای در حوزه علم و فناوری و شرکت های دانش بنیان اداره می‌شود و هدف اصلی آن افزایش ثروت جامعه از علم و فناوری و نیز از طریق تشویق و ارتقاء فرهنگ نوآوری و افزایش توان رقابت در میان شرکتها و مؤسساتی است که بر بنیان علم و دانش در محیط پارک فعالیت می‌کنند. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری عمده ایده های خاص و اصلی خود را در مرحله اول دراین محل اجرایی و فرهنگسازی می کند.



ساخت مستندی از نخستین انتقال درون شهری هواپیما در ایران
با توجه به همه نکاتی که گفته شد، قابل توجه است که انتقال یک هواپیما در تهران امری عادی محسوب نمی‌شود. این اقدام همان‌طور که در روزهای اجرایی آن توجه مردم شهر را جلب کرده بود، اولین بود واز جذابیت‌های خاص خود برخوردار است.



هم انتقال اجسام بزرگ و نامتعارف در این مسیر طولانی و پر پیچ و خم و هم تفکیک یک هواپیما که قرار است جداسازی شده و دوباره از نو سر هم شود و روی هم قرار گیرد، سوژه جذابی برای ساخت یک مستند علمی است که با حمایت ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان، عملی شد.

از این رو گروهی مستندساز به کارگردانی کاوه مظاهری و تهیه کنندگی سعید کرمی ‌دست به ساخت فیلمی مستند در این رابطه زده اند. البته این گروه تنها به فیلم‌برداری از مراحل انجام چنین پروژه‌ای بسنده نکردند و بررسی های دیگری صورت دادند که به طور قطع تماشای این مستند را دیدنی خواهد کرد.


تولید این مستند مراحل نهایی را طی می کند و به زودی در یکی از شبکه‌های تلویزیونی جمهوری اسلامی ایران برای علاقه‌مندان پخش خواهد شد.