گزارش مرور سیاست‌های علم و فناوری توسط سازمان کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل روز گذشته در محل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و با حضور نمایندگانی از «آنکتاد» رونمایی شد.

به گزارش پاگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، مهدی الیاسی معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در نشست خبری گزارش مرور سیاست‌های علم فناوری و نوآوری ایران بیان کرد: یکی از موضوعاتی که همیشه پیگیر آن بودیم معرفی توانمندی های کشور به صورت واقعی در مجامع بین المللی است که با این کار برای اولین بار در سال 2005 در ایران توسط آنکتاد انجام شد و امسال پس از 10سال برای بار دوم تکرار و روزآمد شد.

وی افزود: بسیاری از کشورها برای ارائه توانمندی های خود هر سال چنین گزارش هایی ارائه می کنند اما در ایران چنین اتفاقی نمی افتاد و توانمندی ها و پیشرفت های علمی و فناورانه کشور به دنیا ارائه نمی شد که روزآمدی گزارش آنکتاد کمک موثری برای ارائه این توانمندی ها است.

به گفته الیاسی، پیگیری ها برای تهیه گزارش آنکتاد از سال گذشته آغاز شد که اسم این برنامه مطالعه سیاست های علم، فناوری و نوآوری کشور است که تمامی دستاوردهای ایران در آن منعکس شده و دو نتیجه مهم در پی داشته است. اعلام توانمندی ها، چالش ها، ضعف ها و نقاط قوت ایران در حوزه علم و فناوری و دیگری فراهم شدن شرایط برای استفاده از مشورت های سازمان های بین المللی و تجربیات آنها است.

وی تصریح کرد: نقش معاونت علمی و فناوری در تهیه این گزارش تسهیل‌گر بوده و انکتاد به صورت مستقل و پس از جلسات متعدد با 50 سازمان ذینفع در حوزه علم و فناوری این گزارش را تهیه و ارائه کرده تا تصویری شفاف و واقعی از وضعیت علم و فناوری در ایران نشان دهد.

معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی بیان کرد: در این گزارش تاکید شده است که ایران سه موج توسعه آموزش عالی و موج پژوهش و فناوری را پشت سر گذاشته و در ابتدای موج سوم یعنی نوآوری قرار دارد.

وی اظهار کرد: در گزارش ارائه شده تصریح شده که روند توسعه علم و فناوری در ایران خوب بوده و لی در حوزه نوآوری هنوز راه زیادی دارد که باید طی کند ولی با توجه به پتانسیل های خوبی که در کشور وجود دارد قطعا این هدف نیز در دسترس خواهد بود.

الیاسی در خصوص نقش ایران در تهیه این گزارش، گفت: 10 سال پیش که این گزارش برای اولین بار تهیه شده سازمان پژوهش ها این همکاری را با آنکتاد داشت؛ ولی برای گزارش امسال معاونت علمی و فناوری درخواست انجام این گزارش را به سازمان آنکتاد ارائه کرد.

معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی افزود: در این گزارش ایران با کشورهای با اقتصادهای نوظهور مقایسه شده است که در زمینه پتاسنیل نیروی انسانی تحصیل کرده در علوم پایه، ریاضیات و مهندسی شرایط بسیار خوبی دارد ولی در حوزه حمایت از بخش خصوصی، ارتباط دانشگاه و صنعت، برخی زیرساخت های تکنولوژیک و سرمایه گذاری های خارجی وضعیت مطلوب نیست که باید در این حوزه ها تلاش بیشتری کند.

وی با بیان اینکه تمام آمار مورد استفاده در این گزارش از سازمان های متولی حوزه علم و فناوری استخراج شده است، گفت: همه دستگاه های ذینفع در این حوزه درگیر تهیه گزارش مذکور بودند و در بهمن ماه سال جاری نیز نشستی انتقادی و دو جانبه با انکتاد خواهیم داشت تا ذینفعان موضوع را درک کرده و برنامه ریزی های لازم برای رفع چالش ها و افزایش همکاری ها در این حوزه را صورت دهند.

الیاسی اظهار کرد: برخی توصیه هایی که در این گزارش ارائه شده است بسیار کارساز و قابل استفاده است. در این گزارش تاکید شده که باید اقتصاد دانش بنیان را در بخش سنتی نیز ببینیم و تقویت کنیم.

به گفته معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی از حوزه های خوبی که بر اساس گزارش ارائه شده پیشرفت های مناسبی در آن داشته ایم حوزه نانو و بیوتکنولوژی است که باید از این ظرفیت های خوب بهره بیشتری ببریم. 

توجه به نقش معاونت علمی در رشد وتوسعه علم وفناوری

شیمیکا سیمینانه معاون تجاری و لجستیک آنکتاد نیز در این نشست خبری گفت: آنکتاد مجموعه تجارت و سرمایه گذاری سازمان ملل است و به عنوان مرکز اصلی بررسی سیاست های تکنولوژیک در دنیا فعالیت می کند و تجربیات خوبی در حوزه گزارش های فناورانه دارد.

وی افزود: گزارش حاضر برای دومین بار در ایران تهیه شده و روند توسعه فناوری در ایران را طی 10 سال بررسی کرده ایم یعنی اولین گزارش را سال 2005 تهیه کرده و گزارش نهایی را امسال آماده کرده ایم و یک گزارش دقیق، منصفانه و بی طرفانه ارائه شده است.

معاون تجاری و لجستیک آنکتاد تصریح کرد: در این گزارش چالش ها، موانع و ظرفیت های علمی، فناوری و نوآوری ایران مورد بررسی قرار گرفته و پیشنهادات، سیاست ها، قوانین و محیط توانمندساز بخش خصوصی در این گزارش آمده است.

وی بیان کرد: سال 2015 درخواست انجام این گزارش به آنکتاد ارائه شد و متخصصان این سازمان اقدام به جمع آوری و تدوین این گزارش کردند که در این حوزه باید از حمایت های معاون علمی و فناوری رییس جمهوری تشکر کنیم که قدم های خوبی برای رشد و توسعه علم و فناوری در ایران برداشته اند.

سیمینانه با اشاره به اینکه این گزارش برای آنکتاد نیز بسیار خاص است گفت: تنها کشوری که برای دومین بار متوالی گزارش آنکتاد را درخواست داده ایران است که گزارش اول پایه ای برای تهیه گزارش نهایی بود.

وی افزود: در گزارش دوم به این نتیجه رسیدیم که ایران طی 10 سال پیشرفت قابل توجهی در زمینه علم، فناوری و نوآوری داشته است و با وجود داشتن منابع نفرین شده و غنی نفت و گاز سعی دارد از آن دوری کرده و تنوع اقتصادی در کشور خود ایجاد کند.

به گفته معاون تجاری و لجستیک آنکتاد ایران توانمندی خوبی در زمینه سرمایه های انسانی دارد اما باید تلاش مضاعفی برای استفاده از بخش خصوصی داشته باشد.

سیمینانه اظهار کرد: یکی دیگر از تفاقات خوبی که در حوزه علم و فناوری در ایران رخ داده، تشکیل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است که حامی علم و فناوری کشور است؛ البته معاونت علمی برای فعالیت خود نیاز به همکاری دیگر سازمان های ذیربط نیز دارد.

وی بیان کرد: ایران در حوزه تامین مالی شرکت های کوچک و متوسط، تامین زیرساخت های بخشICT ، حمل و نقل، تجارت الکترونیک، ایجاد اینترنت پر سرعت و غیره نیاز به تلاش مضاعفی دارد.

معاون تجاری و لجستیک آنکتاد تصریح کرد: ایران در آستانه جهش و حرکت به سمت اقتصاد دانش بنیان است که برای این اقتصاد باید زیرساخت های مورد نیاز را تقویت کند.

وی افزود: معاونت علمی با در اختیار گذاشتن منابع مورد نیاز گزارش و ارتباط آنکتاد با سازمان های ذیربط حوزه علم و فناوری به ما کمک شایانی کرد

تعهد و مدیریت توسعه فناوری در ایران توسعه یافته است

در ادامه این نشست خبری، مایکل لین مسوول پروژه گزارش مرور سیاست‌های علم فناوری و نوآوری ایران در آنکتاد نیز گفت: از سال 2005 تاکنون در ایران پیشرفت های خوبی در حوزه علم و فناوری صورت گرفته است و چند محور توسعه در این گزارش مورد توجه است.

وی افزود: اولین محور توسعه در ایران، وجود تعهد رهبری و مدیریت برای توسعه فناوری کشور است که این تعهد در مقام معظم رهبری، ریاست جمهوری و معاونت علمی و فناوری رییس جمهوری کاملا مشهود است.

به گفته لین، دومین محور توسعه تمرکز بر موضوع نواوری و تقویت این بخش در ایران است به گونه ای که ایران در آستانه موج نوآوری قرار گرفته و نهادهای مختلفی در این زمینه شکل گرفته است که می توان به صندوق نوآوری و شکوفایی و پارک های علم و فناوری و مراکز رشد اشاره کرد.

مسوول پروژه گزارش مرور سیاست‌های علم فناوری و نوآوری ایران در آنکتاد تصریح کرد: تامین مالی نوآوری در ایران در حال رشد است و خوشبختانه در کشور ایران سیاست هایی برای تقویت علم و فناوری به تصویب رسیده است.

وی بیان کرد: نقشه جامع علمی کشور، سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، سیاست های کلی علم و فناوری، قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان، قانون حمایت حداکثری از توان داخلی و قانون پیوست تکنولوژی از جمله این سیاست های اتخاذ شده است.

لین گفت: ظهور تعداد زیادی از شرکت های دانش بنیان در ایران همزمان با توسعه صادرات کالاها و خدمات دانش بنیان و تقویت و بهبود پژوهش و آموزش عالی را می توان برای توسعه علم و فناوری در ایران مثال زد.

وی در خصوص مهم ترین چالش موجود در حوزه علم و فناوری ایران، گفت: نبود همراستایی مورد نیاز برای سرمایه گذاری خارجی است که این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد.

مسوول پروژه گزارش مرور سیاست‌های علم فناوری و نوآوری ایران بیان کرد: فضای کسب و کار در ایران رو به بهبود است ولی توجه بیشتری را می طلبد.

وی اظهار کرد: افزایش همراستایی بین سیاست های توسعه بخش های مختلف، عملکرد محور کردن بودجه های پژوهشی، اتخاذ سیاست های مناسب برای سرمایه گذاری های خارجی، مدیریت درست علم و فناوری اتخاذ تدابیری برای یادگیری سیاست ها و ارزیابی آنها، اتخاذ استراتژی جامع برای مشتاق کردن سرمایه گذاران خارجی، بهبود کار برای نظام مالکیت فکری و بهبود پیشرفت اقتصاد دانش بنیان در سطح سنتی مهم ترین پیشنهادات ما به ایران است.