مراسم اختتامییه نخستین همایش هماندیشی دانشمندان‌برتر کشور با حضور استاندار فارس در شیراز برگزار شد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، مراسم اختتامییه «نشست دانشمندان‌برتر کشور» با حضور معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، رئیس بنیاد نخبگان فارس، مسؤولان استانی و جمعی از نخبگان، سرآمدان و دانشگاهیان کشور در شیراز برگزار شد.
در این مراسم، وحید احمدی؛ معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، با تأکید بر لزوم حمایت از حوزه پژوهش، گفت: علاوه بر اختصاص سهم یک‌درصدی از بودجه دستگاه‌ها و سازمان‌ها به امر پژوهش، گسترش تعامل سازنده با دانشگاه و مراکز علمی نیز یک ضرورت است.
وی افزود: برنامه‌ریزی‌ها باید بگونه‌ای باشد که علم و پژوهش به بدنۀ جامعه رسوخ کند چراکه آشنایی با مفاهیم پژوهشی علاوه بر بروز خلاقیت، به شناخت و ایجاد ظرفیت منتج شده و زمینه برای ایجاد اکوسیستم پژوهشی فراهم می‌شود.
احمدی با تأکید بر لزوم برون‌نگری در علم، به اهمیت عرضۀ تولیدات علمی بومی به کشورهای دیگر اشاره کرد و اظهار داشت: دید شبکه‌ای باید در جامعه علمی کشور نهادینه شود تا با ایجاد حلقه‌های پژوهشی اثرگذار، فکر و اندیشه بدیع و به تبع آن علم تولید شود. امروزه نمی‌توان با نگرش جزیره‌ای به دستاورد علمی قابل اعتنایی رسید.
معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم خاطرنشان کرد: امروزه برتر بودن یک دانشمند به تحقیق و پژوهش و کلاس درس محدود نمی‌شود بلکه میزان اثرگذاری او در تولید و اقفتصاد نیز ملاک مهمی است.
وی اضافه کرد: رشد تولید علم (مقاله) در کشور 8/1درصد بوده و 2/2 مقالات‌برتر دنیا سهم دانشمندان ایرانی است؛ همین فعالیت‌ها باعث شده حداقل 14 دانشگاه کشور در زمرۀ مراکز علمی برتر دنیا قرار بگیرند و 200 دانشمند ایرانی نیز در جمع دانشمندان برتر دنیا باشند.
احمدی با بیان اینکه ایران امروز در حال بازیافتن جایگاه واقعی خود در علم است، یادآور شد: در گذشته و بنا بر ضرورت آن زمان، تعداد مقالات ملاک ارزش‌گذاری‌های علمی بود اما امروزه با توجه به رشد ظرفیت و توانمندی‌های بومی نیاز است شاخص‌های ارزش‌گذاری همگام با نظام نوآوری اصلاح شود.
محمدجواد دهقانی؛ رئیس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم‌وفناوری و سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان‌اسلام نیز گفت: دانشگاه های شیراز، صنعتی و علوم پزشکی شیراز در زمرۀ دانشگاه‌های تأثیرگذار ایران در مبادلات و دستاوردهای علمی جهان محسوب می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه معیار انتخاب پژوهشگران برتر، تعداد استنادهای صورت گرفته به تولیدات این افراد است، افزود: محققانی که توانسته‌اند بر اساس فعالیت‌های خود به بالاترین سطح اعتبار بین‌المللی دست یابند، در دسته دانشمندان یک‌درصد و 20درصد برتر دنیا قرار می‌گیرند.
دهقانی ادامه داد: دوازده نفر از دانشمندان یک‌درصد برتر دنیا در استان فارس و دانشگاه‌های شیراز، صنعتی و علوم‌پزشکی شیراز حضور دارند.
در بخش دیگری از این نشست، ابراهیم گشتاسبی‌راد؛ سرپرست دانشگاه شیراز نیز با اشاره به اهمیت خودباوری، گفت: زمانی که دوره دکتری در بخش شیمی دانشگاه شیراز به عنوان اولین مرکز علمی کشور در حال راه‌اندازی بود، عده‌ای می‌گفتند این ممکن نیست اما بعدها همه متوجه شدند که بخش شیمی چه کمکی به ارتقاء سطح دانش کشور کرده و نیمی از دانشمندان جهان اسلام ایران را همین بخش شیمی به جامعه عرضه کرد.
وی افزود: بخش شیمی دانشگاه شیراز تعداد قابل‌توجهی از دانشمندان یک‌درصد برترISI را داراست و در طول سال‌های گذشته نیز به‌حدی تأثیرگذار بوده که نقش مهمی را در راه‌اندازی سایر راه‌سایر دوره‌های دکتری در کشور داشته است.
گشتاسبی‌راد ادامه داد: تولید صرف مقاله هر چند ممکن است آمار کمّی را ارتقاء می‌دهد اما به‌تنهایی نتیجه‌ای ندارد؛ محصولات علمی باید به پیشرفت کشور بی‌انجامد.
سرپرست دانشگاه شیراز تصریح کرد: اطمینان و اعتماد به دانشمندان و بزرگان اهمیت بسزایی دارد چراکه این افراد می‌توانند کشور را به نقطۀمطلوب برسانند.
حبیب شریف، رئیس بنیاد نخبگان فارس نیز گفت: دور روز گذشته شیراز میزبان جمعی از دانشمندان‌برتر کشور بود و با توجه به اهداف برنامه‌ریزی شده که همان اهدافی مندرج در سند راهبردی کشور در امور نخبگان است، بنیاد نخبگان استان فارس توانست این همایش را با کیفیتی مطلوب برگزار کند.
وی افزود: انتخاب مخاطبان این همایش در اولین سال برگزاری، بر اساس اولویتبندی پایگاه استنادی علوم جهان‌اسلام به‌عنوان یکی از مراکز استراتژیک کشور در سطح منطقه بود و دانشمندان‌برتر جزء یک‌درصد دانشمندان‌برتر جهان هستند البته انتخاب‌ها در سال‌های آتی توسط کمیته‌های تخصصی بهینه خواهد شد.
شریف با اشاره به اینکه همایش امسال در توسعه و ترویج فرهنگ تکریم به اهدف خود رسید، ادامه داد: به‌منظور زمینهسازی حضور هر چه بیشتر نخبگان در جامعه، سه محور «تبیین جایگاه پایگاه استنادی علم جهان اسلام»، «فرصتها و چالشهای آموزش عالی» و «معرفی و ترویج دانشگاه نسل‌سوم» که چالشهای فراروی کشور است به صورت سخنرانی‌های کلیدی از افراد باسابقه اجرایی و علمی از جمله آقایان دکتر رضا ملکزاده، دکتر جعفر توفیقی، دکتر رضا منصوری، دکتر احمد شعبانی، دکتر علی‌اکبر صبوری، دکتر حبیبالله رعنائی، دکتر زلفی‌گل، دکتر دومیری گنجی، دکتر فریدون مهبودی، دکتر طاهرزاده (استاد مشترک دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه سوئد) دنبال شد.
رئیس بنیاد نخبگان استان فارس یادآور شد: در مراسم اختتامیه از 6 نفر از دانشمندان یک‌صدم درصد جهان (براساس گزارش موسسه ESI) نیز تکریم و تقدیر به عمل آمد.
شریف در پایان تصریح کرد: تشکیل دبیرخانه دائمی هماندیشی دانشمندان‌برتر جهان‌اسلام در شیراز، متشکل از مراکز ISC و بنیاد نخبگان استان فارس یکی دیگر از نتایج برگزاری این همایش ملی بودکه با نظر موافق تمام شرکت‌کنندگان، تشکیل، پیگیری و راهبری موارد مطرح شده در همایش و برنامه‌ریزی گردهمایی‌هایی بعدی نیز به بنیاد نخبگان فارس واگذار شد.
لازم به ذکر است، تشکیل دبیرخانه دائمی هماندیشی دانشمندان‌برتر جهان‌اسلام؛ اعلام آمادگی دانشمندان حاضر در همایش برای ارائه مشاوره‌های تخصصی به ISC و تأکید بر حمایت مادی و معنوی و مرجعیت آن به عنوان مرکز رسمی رصدخانه علم در راستای پویش، پالایش و پیرایش علمی کشور و جهان اسلام و جلوگیری از موازی کاری، تأکید بر استمرار حرکت مطلوب ISC در ساماندهی، نظام‌بخشی و اعتبارسنجی همایش‌های علمی-پژوهشی و مجلات معتبر کشورهای جهان اسلام و تهیه چارچوب‌های لازم برای توسعه مجلات غیر دانشگاهی، هدایت تولید علم در دانشگاه‌ها، مراکز علمی و تحقیقاتی کشور به سمت رفع نیازهای ملی، تأکید بر بین‌المللی‌سازی دانشگاه‌ها با هدف تأثیرگذاری بیشتر در صحنه علم بین‌الملل، بکارگیری، ایجاد و تکامل نظام‌های رتبه‌بندی جدید در جهت هدایت هوشمندانه و هدفمند، به‌منظور ارتقاء جایگاه بین‌المللی دانشگاه‌های کشور از محورهای ذکر شده در قطع‌نامه نخستین همایش هماندیشی دانشمندان‌برتر کشور در شیراز بود.
از دگر محورهای مهم این همایش می توان به تشکیل و مدیریت هسته‌های هماندیشی تخصصی در حوزه‌های موضوعی علوم از میان دانشمندان‌برتر همراه با تهیه بانک‌اطلاعاتی و دسته‌بندی پژوهشگران با توجه نوع تخصص آنان جهت تسهیل دستیابی صنایع، تدوین و برنامه‌ریزی تکریم و حمایت دانشمندان‌برتر جهان‌اسلام با استفاده از ابزارهایی نظیر اعطای جوایز بین‌المللی توسط مرکز ISC، بنیاد ملی نخبگان و معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری، نمایه‌سازی نیازهای جامعه، اولویت‌های تحقیقاتی نهادهای دولتی و خصوصی، بانک ایده‌ها و مسائل علمی حل نشده توسط ISC، امکان‌سنجی وزن‌دهی به ارجاعات علمی با توجه به نوع اثربخشی آنها در تولید علم، نوآوری و فناوری، تسریع در حرکت دانشگاه‌های کشور به سمت دانشگاه‌های نسل‌سوم (کارآفرین و ارزش‌آفرین) با تأکید بر نقش معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری، تأکید بر تقویت زیرساخت‌های لازم برای توسعه پژوهش همراه با بازنگری ساختاری پژوهش‌های بنیادی با هدف کیفی‌سازی آنها در جهت حرکت به سمت دانشگاه‌های نوآور و فناور، تأکید بر سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر در حوزه علم و فناوری و ایجاد زیرساخت‌های لازم و استفاده از پتانسیل بازنشر علمی به عنوان ابزاری برای تایید فعالیت‌های فناورانه اشاره کرد.
