پتانسیل
سنجی انرژی جزر و مدی در دو منطقه یا پنج ایستگاه در خلیج فارس با حمایت
ستاد توسعه فناوری انرژی‌های تجدیدپذیر معاونت علمی انجام شد. به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، در دهه
های اخیر توجه ویژه ای به انرژی های تجدیدپذیر شده است و یکی از مهمترین
منابع عظیم این انرژی ها، منابع انرژی دریایی هستند. برای تبدیل این انرژی
به دیگر انرژی ها، از فناوری های گوناگونی استفاده می شود که یکی از
موفقترین آنها بهره گیری از توربین ها است. این فناوری، تا به امروز نقش
بسیار موفقی را در تبدیل انرژی ها داشته است. همچنان که در سطح وسیعی برای
تبدیل انرژی باد، بخار یا آب به الکتریسیته از آن استفاده می شود. پس
توربین ها میتوانند در تبدیل انرژی جریان آب به پتانسیل مکانیکی برای
چرخاندن یک ژنراتور یا پمپ بهتر عمل کنند چرا که آب دارای چگالی بیشتری
نسبت به هوا است؛ پس یک توربین آبی کوچک میتواند قدرتی بیشتر یا معادل یک
توربین بادی بزرگ ایجاد کند. این مسأله با توجه به برنامه پنجم توسعه
اقتصادی ایران، برای دستیابی به توسعه اقتصادی- اجتماعی و ارتقاء سطح رفاه و
زندگی مردم، مورد اهمیت، بحث و توجه مسئولین و سازمان ها قرار گرفته است.
در
واقع هدف از اجرای پروژه های پیشرو، حرکت در جهت دستیابی به راهکارهایی
برای بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر دریایی در کشور به عنوان منبعی
تجدیدپذیر در جهت تامین بخشی از انرژی مورد نیاز و جایگزینی برای کاهش مصرف
انرژی های فسیلی برای تولید برق است. همچنین ورود به این فناوری و ایجاد
حداقل اطلاعاتی مفید، شناخت استفاده از این فناوری را برای تصمیم گیران
کلان کشور فراهم خواهد کرد تا در این مسیر بهتر عمل کنند. در سال های اخیر
مطالعات گسترده ای توسط سازمان انرژی های نو ایران و موسسه ملی اقیانوس
شناسی و دیگر مراکز تحقیقاتی در زمینه پتانسیل سنجی منابع انرژی های دریایی
در آب های ایران صورت گرفته است. این مطالعات نیاز به مراحل تکمیلی با
اندازه گیری پتانسیل واقعی، شناخت سیستم های جاذب انرژی، شبیه سازی و
آنالیز این سیستم ها و تست های تجربی و نهایتا طراحی، ساخت و نصب آنها در
محیط های مناسب دارند.
همچنین، انرژی جریان های جزر و مدی به عنوان یکی
از مهمترین و مناسبترین منابع انرژی تجدیدپذیر در جهان پذیرفته شده است.
با مطالعه فعالیت های صورت گرفته در جهان و روش های مختلف استحصال انرژی
جزر و مدی، الگویی مناسب و سازگار با شرایط اقلیمی کشور انتخاب و در فاز
صفر طرح "پتانسیل سنجی، طراحی، ساخت و بهره برداری از توربین جریانی جزر و
مدی " انجام گرفت و در ادامه جهت مطالعه دقیق تر، به بررسی مبدل های موجود و
الویت دادن به این مبدل ها، دسته بندی شدند. فاز اول طرح، مواردی است که
بر حسب اعتبارات تخصیص داده شده در جهت اندازه گیری واقعی جریان برای طراحی
توربین در حال انجام است. در فاز دوم چنانچه در فاز اول به نتایج قابل
قبولی از پتانسیل موجود جزر و مدی آب های ایران رسیده شود، برای تهیه یا
ساخت این توربین، طراحی بر اساس الویت توربین های انتخاب شده، انجام می
گیرد. در فاز بهره برداری، کار تست میدانی یا عملکرد این سامانه را در نقاط
انتخاب شده مورد بررسی عملی قرار خواهد گرفت.
در این پروژه تا کنون از
دو منطقه مورد نظر در پنج ایستگاه پتانسیل انرژی جزر و مدی موجود اندازه
گیری شد. برای سه ایستگاه تجزیه و تحلیل ها انجام شده گرفته و برای دو
ایستگاه در آینده نزدیک نتایج آن پس از تجزیه و تحلیل داده های اندازه گیری
شده مشخص خواهد شد.
در نتیجه می توان گفت برای دستیابی به یک توربین
جریانی جزر و مدی این تحقیق به سه بخش تقسیم شد. نخست، بررسی فنی طراحی یک
توربین جریان (جزر و مدی) یعنی امکان سنجی که در غالب فاز صفر، انجام شد.
در فاز یک، با تامین اعتباری لازم از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست
جمهوری تحت نظارت ستاد انرژی های تجدیدپذیر، پتانسیل سنجی انرژی جزر و مدی
در دو منطقه یا پنج ایستگاه انجام شد و با تکمیل گزارش نهایی، این فاز به
پایان خواهد رسید. در فاز دو بر اساس نتایج فاز یک طراحی توربین انجام
خواهد شد. فاز سه نیز ساخت، نصب و بهره برداری از توربین خواهد بود.
