خاتم کاری، عبارت است از کنده کاری یک طرح به وسیله اجزا چوبی و مواد دیگری که بعداً بر زمینه چوبی نصب می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، مواد و مصالح خاتم سازی عبارتند از:
چوب:چوب فوفل، آبنوس، عناب، شاه چوب، آزاد، بقم، نارنج و چوب شمشاد.
فلز:مفتول های طلایی یا نقره ای، مس، برنج، آلومینیوم.
استخوان:استخوان ساق پا و دست شتر یا اسب، عاج فیل، استخوان مصنوعی

مهمترین مرکز خاتم سازی جهان امروز، ایران است. هر چند در کشورهای هندوستان، سوریه، عراق و فلسطین نیز هنر خاتم کاری وجود دارد، اما به قدمت و ظرافتی که در ایران انجام می شود نیست، در حقیقت این هنر ویژه ایران است. خاتم های ایران در نمایشگاههای جهانی و بین المللی، همواره در رده اول و ممتاز بوده است.خاتم سازان ایران چوب یکرنگ استفاده می کردند و این شیوه تا چند قرن بعداز اسلام متداول بوده است.

نمونه این نوع خاتم کاری منبر مسجد جامع عتیق شیراز است که بیش از هزار سال از قدمت آن می گذرد. رنگهایی که در چین با آن کار می کردند دو رنگ و سیاه و سفید بوده است ولی زمانی که خاتم به ایران آمد ایرانیان رنگ های سیاه، قرمز، سبز، زرد را نیز به کار بردند.

بعلاوه از نظر شکل هندسی هم از خود ابتکاراتی به خرج دادند. مثلا بیشتر کارهای چینی یا به شکل مربع یا شش ضلعی بود. ولی ایرانیان اشکال سه، پنج، هشت، ده و دوازده را نیز به آن افزودند . در چین نوع مفتولی که به کار می رفت از جنس روی و قلع بود ولی ایرانیان به جای آن از مفتول برنجی استفاده کردند.