به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان؛ روستاها در پارادایم زیست بوم کارآفرینی و اقتصاد دانش بنیان چه نقشی دارند؟ کجای کارند؟ شاید در نخستین نگاه، جای بلند و والایی برای این نهاد در عرصه نوآوری نتوانیم متصور شویم. روستا همواره با موضوع سنت گرهی محکم خورده است. اما انگار اقتصاد دانش بنیان و فرهنگ نوآوری بر روی نقش آفرینی روستاها حساب ویژه ای باز کرده است. در چهل و یکمین شماره ماهنامه خبری، علمی، آموزشی و تحلیلی «سرآمد» نگاهی به نقش و تاثیر شرکت ها و استارتاپ ها در پیش گیری از خالی شدن روستاها انداخته و گزارشی مفصل در این باره در مقابل چشم خوانندگان قرار داده است.
اتفاق تازه
چندی پیش دومین دوره جایزه «مصطفی(ص)» در تهران دو برگزیده خود را شناخت و دو جایزه 500هزار دلاری را تقدیم آنان کرد. این جایزه در حقیقت نشان عالی علم و فناوری جهان اسلام است و به دانشمندان و فعالان علمی مسلمانان یا تابعین کشورهای اسلامی تعلق می گیرد و همانطور که از نام و عنوان اش پیداست، مهم و راهگشاست. پرویز کرمی سردبیر «سرآمد» در سرمقاله شماره جدید این ماهنامه در باب اهمیت شکوفایی علمی در جوامع اسلامی دست به قلم برده و نکته هایی را در این باب، یادآور شده است: «حضرت محمد مصطفی)ص( به پیروانش آموخته بود که «هر چیزى راهى دارد و راه بهشت دانش است». هزاران کتاب و پژوهش و دستاورد و اختراع و یافته بی نظیر علمی حاصل این دوره بود و آنان که مومنانه در مسیر دانش قدم نهاده بودند، محیط
زندگی انسان ها را نورانی تر و خواستنی تر کردند؛ اما بزرگترین آسیب همین جاست که داشته هایمان را مدت های مدید فراموش کردیم و یادآوری اش را درمان دردهایمان نمی دانستیم. اینها را گفتم تا بگویم اکنون حواسمان جمع تر شده است. اتفاقات تازه ای افتاده.
جذب نخبگان
مدتی است که بیش از گذشته، موضوع تنور آمار جعلی و غلو شده «فرار مغزها» و «مهاجرت نخبگان» برای پخت و پزهای تازه، گرم شده است. آمار و ارقام عجیب و غریب و کذب از پیوستن دانشجویان و متخصصان ایرانی به کشورهای پیشرفته، دل همه دغدغه مندان را به لرزه انداخته است. آما این آمار و ادعاها، درست است؟ با نگاهی به آمارهایی که موسسات معتبر بین المللی ارائه کرده اند، واقعیت چیز دیگری است. خوشبختانه جمهوری اسلامی ایران در میان مهاجرت نخبگان(!) جایگاه بالایی ندارد. در گزارشی که شماره جدید «سرآمد» در این باره ارائه کرده، افزایش جذب نخبگان ایرانی غیرمقیم در کشور براساس اسناد به چشم می خورد. این گزارش را در شماره چهل و یکم «سرآمد» می توانید بخوانید.
نگاه به نیازها
جوان ها در این کشور، همیشه منشاء اتفاقات شورانگیز و دلنشین بوده اند. از دفاع و مقاومت در مقابل دشمنان گرفته تا ساختن و آبادانی. تحریریه «سرآمد» در شماره ویژه آذرماه خود به سراغ مریم ستار مدیرعامل جوان یک شرکت دادنش بنیان رفته و تجربیات ارزشمند او را در اختیار خوانندگان قرار داده است. این کارآفرین می گوید: «نگاه مان به نیازها و شرایط جامعه است». این گفته، همانی است که اقتصاد دانش بنیان به شدت آن را دنبال می کند. این کارآفرین مقیم شیراز اظهار می کند: «اول که به دانشگاه های تهران مراجعه کردیم به ما گفتند چه لزومی دارد از خدمات شما استفاده کنیم وقتی شرکت های مشابه در تهران مشغول به کار هستند؟ اما ناامید نشدیم، برایشان نمونه کار بردیم و بسیار پیگیر شدیم. وقتی آنها کیفیت کارمان را دیدند و دریافتند هم کارمان خوب است و هم دستمزد پایین تری از تهرانی ها می گیریم، بالاخره قبول مان کردند و به ما کار دادند.»
برتر از خارجی
باور به برتر بودن، رمز پیشرفت یک کارآفرین و فناور است. امیرهومن وثیق مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان فعال در کشور، محصولی در حوزه نفت و گاز ارائه کرده است که با اعتقاد و اطمینان درباره اش می گوید: «محصول ما برتر از نمونه خارجی است». او درباره تلاش های فناورانه خود و همکارانش توضیح می دهد: «کسب دانش فنی یعنی ورود به حوزه هایی که در آن برداشتن یک گام از تولید نیمه صنعتی به صنعتی سبب چندین برابر شدن موضوعات مرتبط با تولید می شود، اما شرکت های دانش بنیان خالق دانش هستند و خلق دانش از ارزش و جایگاه بالایی برخوردار است. این بود که ما را مصمم کرد تا هدفی را که ما در ابتدای راه نقطه گذاری کردیم دنبال کنیم و آن را به نتیجه برسانیم. شرکت دانش بنیان دائما با موضوعات جدیدی روبه رو می شود و باید تلاش کند که این اتفاقات و مشکلات راه، او را از پا در نیاورد.»
بدون میانبر
همانطور که در بالا اشاره کردیم، روستاها نقشی مهم در موضوع توسعه و پیشرفت دارند. سیروس مالمیر مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان فعال در کشور، در این عرصه فعالیت های چشمگیری دارد. به اعتقاد او: «برای پیشرفت روستاها راه میانبری وجود ندارد». او که تجربیات زیادی در مواجهه با موضوع روستاها و توسعه آنها دارد، می گوید: «استفاده از ظرفیت روستا در همه مناطق کشور حیاتی است، اما توسعه روستا در برخی مناطق باید در اولویت قرار بگیرد. مثلا در مناطق مرزی، وجود مرزنشین ایرانی که وضع زندگی مطلوبی داشته باشد، می تواند او را از قاچاق به دور نگه دارد.»
تحول روستایی
فائزه درخشانی مدیر یک استارتاپ فعال در کشور هم در همین حوزه توسعه روستا و اقتصاد روستامحور پای گفت وگو با «سرآمد» نشسته و گفته است: «حضور نخبگان و کارآفرینان اقتصاد روستا را متحول می کند». او به کسانی که می خواهند در عرصه روستا کارآفرینی کنند، توصیه هایی دارد: «اگر در روستایی که ظرفیت گردشگری در آن منطقه وجود دارد، قصد آغاز کسب و کاری را داشته باشم، در صورتی که آگاهی کافی نداشته باشم، باعث می شود به اقلیم و محیط زیست آنجا آسیب برسد. این مساله بیش از اینکه به نفع یک روستا باشد به ضرر آن تمام خواهد شد. بنابراین وجود آگاهی و داشتن دغدغه اجتماعی، مهم ترین چیزی است که یک کارآفرین در روستا باید داشته باشد.»
اشباع شهرها
وقتی روستاها و اهمیت آنان در چرخه کارآفرینی را نادیده بگیریم، انباشت و اشباع شهرها از افرادی که به دنبال انجام کاری هستند، آزارنده خواهد بود. فرزاد خان یغما که مدیر یک استارتاپ فعال در کشور است، به این موضوع اشاره ای جدی دارد و در گفت وگو با «سرآمد» می گوید: «نقش نخبگان در گسترش صنعت گردشگری می تواند بسیار تاثیرگذار باشد. برنامه هایی همچون ایجاد پایگاههای دانشی به صورت اینترنتی، همکاری با سازمان صنایع دستی و گردشگری برای گسترش صنایع دستی و افزایش تولید محصولات ارگانیک می تواند از این قبیل باشد. از طرف دیگر، کمک به صنعت کشاورزی با بهره گیری از فناور یهای نوین در مواردی مثل سم زدایی مزارع، صرفه جویی در آب، تست کاشت محصولاتی به جز محصولات رایج در آن منطقه، کمک به ارتقای صنعتی ماشین آلات مورد استفاده و همچنین ایجاد نشاط و سرگرمی در روستاها و... نیز برنامه های دیگری است که نخبگان می توانند ورود کنند.»
در بخش های دیگر «سرآمد» چهل و یکم، گزارش ها، یادداشت ها و گفت وگوهای مختلف و متنوعی را می خوانید که با در اختیار داشتن نرم افزار کدخوان در موبایل های هوشمندتان می توانید از فیلم ها، عکس ها، صداها و متن های تعبیه شدن در آن، بهره ببرید.
چهل و یکمین شماره ماهنامه «سرآمد» به صاحب امتیازی بنیاد ملی نخبگان، مدیرمسوولی سورنا ستاری و سردبیری پرویز کرمی در 132 صفحه، ویژه آذرماه 1396 منتشر شده است.
