کاوشگر خلیج فارس، فصل جدیدی از تحقیقات دریایی و اقیانوسی خود را،  برای نخستین بار در آب‌های خلیج‌فارس و تنگه هرمز به منظور تحقیقات دریایی کشور آغاز کرده است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، گشت جامع اقیانوس‌شناسی توسط شناور "کاوشگر خلیج‌فارس، با حضور 12 محقق و پژوهشگر به مدت 6 روز در آب‌های خلیج‌فارس و تنگه هرمز به‌منظور اندازه‌گیری‌های میدانی در حوزه علوم و فنون دریایی و اقیانوسی شروع شد و قرار است 24  نقطه از آب‌های خلیج‌فارس و تنگه هرمز توسط شناور "کاوشگر خلیج‌فارس"مورد تحقیقات میدانی قرار می‌گیرد.
ناصر حاجی‌زاده ذاکر رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و  علوم جوی با اشاره به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در راستای این گشت تحقیقاتی گفت: در این گشت تحقیقاتی نمونه‌برداری و اندازه‌گیری‌های میدانی با پیشرفته‌ترین دستگاه‌های اندازه‌گیری، توسط متخصصان زبده در حوزه‌های زیست دریا، فیزیک دریا، شیمی دریا، زمین‌شناسی دریا، علوم جوی، مهندسی دریا و سنجش‌ازدور، به‌منظور مطالعه بر روی فرآیندهای مختلف دریایی صورت می‌پذیرد.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و  علوم جوی هدف از برگزاری این گشت تحقیقاتی را بررسی اکولوژیکی کفزیان و پلانکتون‌های منطقه ، کالیبراسیون و اعتبار سنجی داده‌های ماهواره‌ای،  با استفاده از مشاهدات همزمان میدانی، بررسی میزان آلودگی و سایر ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی مربوط به آب و رسوبات تنگه هرمز، مطالعات تبادل آب خلیج‌فارس و دریای عمان عنوان کرد.
حاجی‌زاده ذاکر با تاکید بر اهمیت خواندن تحقیقات دریایی در محدوده تنگه هرمز مابین خلیج‌فارس و دریای عمان، اظهار داشت: شناخت منطقه دریایی تنگه هرمز که مرز بین خلیج‌فارس با دریاهای آزاد است، از اهمیت بسیار اساسی به لحاظ خود منطقه، تنگه هرمز و شناخت خلیج‌فارس و همچنین اثرگذاری متقابل بر دریای عمان و خلیج‌فارس برخوردار است.
وی بابیان این‌که کاوشگر خلیج‌فارس فصل جدیدی از تحقیقات دریایی و اقیانوسی در پژوهشگاه و همچنین بخش‌های جامعه تحقیقات دریایی کشور گشوده است، افزود: با کمک این شناور که مجهز به فناوری راهبری و تجهیزات میدانی پیشرفته و آزمایشگاه‌های مدرن است بدون شک شاهد تحقیقات دریایی گسترده‌ای در حوزه علوم و فنون دریایی، اقیانوسی و جوی خواهیم بود.
مشخصات بارز کاوشگر خلیج‌فارس
بر اساس این گزارش،  کشتی کاوشگر اقیانوس‌پیمای خلیج‌فارس با 50 متر طول، 10متر عرض و 12 متر ارتفاع و 5.3 متر آبخور و همچنین چهار  آزمایشگاه قادر است با آب و سوخت کامل به مدت 45 روز با ظرفیت 27 نفر (11خدمه و تکنسین کشتی و 16 نفر محقق) در آب‌های خلیج‌فارس، دریای عمان و شمال اقیانوس هند چیزی در حدود 3 هزار مایل دریایی، کارهای تحقیقاتی و میدانی خود را به انجام رساند.


پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی طرح ساخت این کشتی تحقیقاتی اقیانوس‌پیما را در سال 1388 به معاونت وقت علمی فناوری ریاست جمهوری ارائه داد و درنهایت عملیات ساخت آن طی موافقت‌نامه‌ای بین این معاونت و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از اردیبهشت سال 1390 آغاز و برای ساخت آن 20 میلیارد تومان اعتبار توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و معاونت نظارت راهبردی ریاست جمهوری تأمین شد.
ساخت این شناور به سازمان صنایع دریایی کشور واگذار و مقرر شد،  کار طراحی را یک شرکت ایتالیایی انجام دهد که به علت وجود تحریم و برخی مشکلات پیش‌آمده شرکت ایتالیایی از همکاری در این پروژه سرباز زد، ازاین‌رو کار طراحی و ساخت کشتی تحقیقاتی کاملاً بومی و توسط محققان داخلی انجام‌شده است که با 27 میلیارد تومان هزینه در چهار سال ساخته و 40 درصد صرفه‌جویی ارزی را برای کشور به ارمغان آورد. این شناور تحقیقاتی مجهز به چهار آزمایشگاه و انواع تجهیزات، امکانات و دستگاه‌های پیشرفته مطالعات دریایی و اقیانوسی بوده و با شروع بکار آن توانایی‌های تحقیقاتی دریایی ایران در آب‌های کشور، منطقه و جهان به نحو قابل‌ملاحظه‌ای افزایش می‌یابد. این کشتی تحقیقاتی در صنایع کشتی‌سازی شهید درویشی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ساخته‌شده است.