دکتر محمدتقی جغتایی در گفتگویی با بیان اینکه ما توانستیم اولین بانک مغزی کشور را با هدف مطالعه بیماریهای دستگاه عصبی در سال ۹۴ راه اندازی کنیم، گفت: تاکنون محققان روی مدل های حیوانی به مطالعات ژنتیکی، سلولی و ... می پرداختند اما باید توجه داشت که هیچ وقت مدل های حیوانی نمی توانند شبیه مدل انسانی باشند.
دبیر کمیسیون علوم اعصاب ستاد سلول های بنیادی خاطر نشان کرد: همچنین از آنجایی که نمی توان روی انسان زنده چنین مطالعاتی انجام داد، بنابراین انجام تحقیقات روی مغز انسان می تواند موثر واقع شود تا راهی برای پیشگیری از بیماریهای مربوط به مغز، درمان و ... ارائه شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر نزدیک به ۴۰ مغز در بانک مغز نگهداری می شود، عنوان کرد: هر یک از این مغزها دارای شناسنامه هستند و ویژگی هایی همچون نوع، سابقه بیماری، سن بیمار و ... در آن درج شده است.
وی با بیان اینکه در ابتدا به صورت پیشنهاد به افراد ارائه شده ولی اکنون متقاضیانی برای اهدا وجود دارند، افراد سالم و بیماران مبتلا به بیماری های مرتبط با مغز می توانند مغز خود را بعد از مرگ اهدا کنند.
جغتایی با تاکید بر اینکه این بانک مغزی بر اساس شبکه بانک مغزی اروپا راه اندازی شده است، گفت: قبل از اینکه مغز انسانی در این بانک قرار گیرد، پاتولوژیست آن را تایید کرده و در شناسنامه، مشخصات مغز را عنوان می کند.
وی با بیان اینکه بانک مغزی می تواند دو منبع داشته باشد، عنوان کرد: استفاده از مغز بیمارانی که مبتلا به بیماریهای عصبی بوده و اکنون دچار مرگ شده اند می تواند یک منبع این بانک مغزی باشد.
جغتایی ادامه داد: با توجه به اینکه در برخی بیماریهای عصبی همچون تومور مغزی، با جراحی بیمار، بخش هایی از مغز جدا می شود، از این بخش ها می توان به عنوان منبع دوم در بانک مغزی برای مطالعه استفاده کرد.
رئیس بانک مغزی ایران با بیان اینکه افراد می توانند برای اهدای مغز خود بعد از مرگ ثبت نام کنند، خاطر نشان کرد: تا کنون ۴۰۰ نفر ثبت نام کرده اند که بعد از مرگ، مغز خود را اهدا کنند؛ ضروری است این بانک تعداد زیادی مغز برای مطالعه داشته باشد؛ اعطای کل یا بخشی از مغز بیماران به بانک مغزی با رضایت کامل خانواده صورت می گیرد.
وی با بیان اینکه بعد از مرگ افراد مبتلا به بیماری های عصبی، مغز باید کمتر از ۶ ساعت از بدن فرد جدا و به بانک سپرده شود، گفت: این مغز باید در دمای منفی ۸۰ درجه و شرایط ویژه ای به بانک منتقل شود و به تدریج در اختیار محققان قرار می گیرد.
مشاور دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری شناختی با بیان اینکه از این مغزها می توان سالها در شرایط ویژه و خاص نگهداری کرد، گفت: مغز انسان حدود یک و نیم کیلوگرم است؛ معمولا برای مطالعات مولکولی، سلول ۲ الی ۳ میلی متری را از مغز جدا می کنند از این رو یک مغز می تواند مورد مطالعه چندین محقق قرار بگیرد.
وی با بیان اینکه این تنها بانک مغز ایران است که توسط دانشگاه علوم پزشکی ایران با مجوز وزارت بهداشت راه اندازی شده است، گفت: قرار نیست بانک دیگری در کشور راه اندازی شود زیرا با محققان سراسر کشور ارتباط داریم و می توانیم برای ارائه خدمات به آنها نمونه را ارسال کنیم.
به گفته وی، افراد می توانند از طریق دانشگاه علوم پزشکی ایران با شماره ۸۶۷۰۱ برای اهدای مغز تماس بگیرند.
