نانوفناوری در ارتباط با فناوری‌های زیستی می‌تواند فرصت شناخت درون کوچک‌ترین بخش‌های موجودات زنده را به ما عرضه کند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، علوم و فناوری نانو به ما کمک می کنند تا درک و فهم بهتری از زیست شناسی و سامانه های زیستی داشته باشیم، زیرا تجهیزات مقیاس نانو این فرصت را برای ما فراهم می کنند که ببینیم درون یک سلول زنده و یا درون بخش های کوچکی از یک سلول چه اتفاقاتی می افتد. تجهیزات مقیاس نانو می توانند ساختارهای زیستی نانومتری را از لحاظ شیمیایی، الکتریکی و مکانیکی بررسی کنند.

سیستم های زیستی درون سلولی، با بازدهی بسیار بالایی وظیفه خود را انجام می دهند. آن ها مواد غذایی را تحویل می گیرند، آن ها را تا محل مصرف حمل می کنند، مواد هضم شده را بسته بندی می کنند و به خارج از سلول می فرستند. این اجزا اطلاعات را ذخیره سازی کرده و ساختارهای جدیدی می سازند. همه این بخش ها به طور دائم، تعمیر می شوند و اگر بی مصرف شده باشند، بازیافت می شوند.

در بدن موجودات زنده بیش از 10 هزار نانوماشین وجود دارد. این اجزا، واقعا نانوماشین هستند؛ چرا که هر یک با ویژگی ها و مشخصات نانومقیاس ساخته شده اند، هر اتم دقیقا جانمایی شده و به اتم مجاورش متصل شده است. بسیاری از این نانوماشین ها پس از جداسازی و تخلیص، همچنان به فعالیت های خود در اندازه های اتمی ادامه می دهند.

بعد از گذشت میلیون ها سال از تکامل، عملکرد و بازدهی «ماشین های زیستی» بسیار بالاتر از همتاهای صنعتی خود است. به همین دلیل فناوری نانو به دنبال آن است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم از سامانه های زیستی برای کاربردهای صنعتی استفاده کند. در مقابل، خصوصیات منحصر به فرد فناوری نانو، فرصت های جدیدی را برای فناوی زیستی و حوزه پزشکی ایجاد می کند. ابزارهای کوچک نانومقیاس، سلول ها و اجزای کوچک درون سلولی را در دسترس قرار می دهند.

به عنوان مثال، فناوری نانو می تواند آزمایشگاه کوچکی بسازد که با عنوان «آزمایشگاه روی تراشه» شناخته می شوند. این آزمایشگاه می تواند افراد را با سرعت معاینه کند و با وارد شدن به جریان خون، اطلاعات مربوط به بیماری های خاص را به صورت بی سیم و بدون نیاز به جراحی دریافت کند.

در همین راستا ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به‌منظور هرچه بیشتر فناوری‌های نانویی در ایران فعالیت دارد.