"جان هریسون" دانشمندی بود که با اختراع اولین ساعت فوق دقیق تاریخ به حل معمای طول جغرافیایی کمک کرد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، گوگل امروز، سیصد و بیست و پنجمین سالروز تولد جان هریسون ساعتساز را جشن گرفته است که تلاشهایش برای محاسبه طول جغرافیایی به مردم کمک کرد تا جای خود را در جهان پیدا کنند.
"جان هریسون"(John Harrison) که در تاریخ 3 آوریل 1693 میلادی متولد شد، یک نجار خود آموخته و ساعتساز انگلیسی بود که کرونومتر(زمانسنج) دریایی را اختراع کرد.
ابداع این دستگاه مشکل دیرینه محاسبه طول جغرافیایی در دریا را حل کرد.
اختراع وی، ناوبری را متحول کرد و موجب بالا رفتن امنیت سفرهای طولانی دریایی شد.
هریسون 325 سال پیش در یورکشایر انگلستان متولد و تبدیل به یک ساعتساز شد. وی یک سری از ساعتهای دقیق را توسعه داد که میتوانست برای تعیین موقعیت کشتی در محور شرق-غرب جهان یا همان طول جغرافیایی مورد استفاده قرار گیرد.
دریانوردان مدت زیادی برای موقعیتیابی از موقعیت خورشید یا ستاره قطبی در آسمان استفاده میکردند تا عرض جغرافیایی را دریابند. عرض جغرافیایی یعنی فاصله از استوا در جهت شمال-جنوب.
اما محاسبه طول جغرافیایی بسیار پیچیده بود و خطاهای بسیاری اتفاق میافتاد و موجب تلفات بسیاری میشد. برای مثال در سال 1707 به همین دلیل، 1400 سرنشین 5 کشتی کشته شدند.
بنابراین در سال 1714، هیئت عالیرتبه بریتانیا اعلام کرد جایزه 20 هزار پوندی (معادل 1.5 میلیون پوند امروز) در انتظار کسی خواهد بود که دقیقترین راه را برای محاسبه طول جغرافیایی در دریا ارائه دهد.
یکی از راههای انجام این کار، حداقل در تئوری، استفاده از زمان بود.
از آنجا که زمین در 24 ساعت 360 درجه میچرخد، به این معنی است که هر ساعت 15 درجه میچرخد. بنابراین، اگر زمانی که در آن هستید و زمان طول جغرافیایی صفر درجه(که به صورت قراردادی با گرینویچ انگلستان تنظیم میشود) را بدانید، باید بتوانید طول جغرافیایی خود را محاسبه کنید.
بنابراین هریسون با یک ساعت دستساز وارد رقابت شد، که میتوانست زمان دقیق را حتی در دریا نشان دهد و در طول 40 سال آینده، این فناوری را تکمیل کرد. اما او حداقل در ابتدا برنده آن 20 هزار پوند نشد.
پسرش "ویلیام هریسون" در سال 1765، نسل چهارم این ساعت موسوم به "H4" یا ساعت دریا را برای سفر آزمایشی به جامائیکا برد. طبق گفته موزه سلطنتی گرینویچ، این ساعت با موفقیت آزمایش را پشت سر گذاشت، اما هنوز هیئت عالیرتبه انگلیسی متقاعد نشد که وی را برنده اعلام کند و دستور آزمایش دیگری را داد.
این بار پسر هریسون همراه با دو تیم رقیب که از روشهای نجومی استفاده میکردند باید به باربادوس میرفتند.
ساعت دقیق بود و با موفقیت کار کرد، اما آنچه که هیئت عالیرتبه واقعا میخواست، "یک راه حل عملی" بود. ساعت هریسون به معنی افزایش تولید ساعت بود که تولید چنین وسیلهای با این دقت، چالش برانگیز بود.
بنابراین هیئت عالیرتبه موافقت کرد که نصف جایزه را به هریسون اعطا کند. اما با اصرار پادشاه جرج سوم، جایزه کامل را دریافت کرد.
هریسون در طول عمر خود 5 ساعت دقیق ساخت که هریسون 1 تا 5 نام گرفت و امروزه در موزه سلطنتی گرینویچ نگهداری میشود.
وی در 24 مارس 1776 میلادی چشم از جهان فروبست.
هریسون در میان 100 شخصیت بزرگ و تاثیرگذار بریتانیا، در جایگاه 39 قرار دارد.