به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، به نقل از وزارت علوم، بر اساس کنوانسیون میراث جهانی یونسکو (۱۹۷۲) پدیدههای فرهنگی و طبیعی که دارای ارزشهای جهانی ویژه هستند نه تنها برای یک نسل بلکه برای کلیه نسلها باید حفظ شوند و همچنین آنقدر دارای ارزش هستند که نه تنها برای یک ملت بلکه باید برای کل جهان مورد حمایت و حفاظت قرار گرفته و تمهیدات ویژهای برای نگهداری از آنها اتخاذ شود.
با تکمیل پرونده ثبت جهانی بیابان لوت و ارسال آن به یونسکو و ارزیابی پرونده توسط کارشناسان اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و همچنین مراحل پیچیدهای که در این مختصر امکان بیان آن وجود ندارد. این پرونده در چهلمین اجلاس کمیته میراث جهانی که در سال ۲۰۱۶ در شهر استانبول برگزار شد.
در همین راستا طرح پژوهشی «تهیه پرونده ثبت جهانی بیابان لوت» که از سوی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ارائه شده، موفق به ثبت بیابان لوت در فهرست میراث جهانی یونسکو به عنوان اولین اثر طبیعی ثبت شده ایران شد و به عنوان یکی از طرحهای صنعتی برتر دانشگاهها و پژوهشگاههای کشور معرفی شد.
بیابان لوت از برجستهترین عوارض طبیعی ایران و جهان است که دارای ارزشهای جهانی مانند وجود بلندترین و طویلترین کلوتهای جهان (یاردانگها)، وجود بلندترین نبکاهای جهان (تل گز یا گلدان صحرا)، وجود بلندترین تپههای ماسهای جهان، قرار گرفتن گرمترین نقطه جهان در داخل محدوده عرصه اثر، یکی از غنیترین مناطق شهاب سنگی جهان و منطقه آتشفشانی گندمبریان میباشد.
تدوین پرونده ثبت جهانی بیابان لوت بر اساس شناسایی ارزشهای ویژه اثر، مقایسه جهانی، تطبیق معیارهای ثبت با ویژگیها اثر و با توجه به دستورالعملهای سازمانی علمی فرهنگی ملل متحد (UNESCO) و اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) انجام شد.
در این طرح پژوهشی که به سفارش سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری توسط دکتر مهران مقصودی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران انجام شد، اطلاعاتی در خصوص ویژگیهای ژئومورفولوژیک، زمینشناسی، اقلیمشناسی، گیاهشناسی، جانورشناسی، تاریخی و باستانشناسی، ویژگیهای اقتصادی اجتماعی محدوده اثر، آموزش و پژوهش مرتبط با اثر، گردشگری و همچنین پدیدههای مختلف بیابان لوت ارائه شد.
برنامه آتی بعد از ثبت بیابان لوت در فهرست میراث جهانی یونسکو، توسعه صنعت گردشگری در منطقه با حفظ ارزشهای ویژه اثر با رویکرد توسعه پایدار است که در حال حاضر نیز در حال انجام بوده و با مشارکت همه جانبه جامعه محلی انجام میشود.
اصولاً مکانهایی که در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار میگیرند به مقاصد عمده گردشگران جهان تبدیل میشوند و تعداد گردشگران خارجی از زمان ثبت تا به حال در منطقه بیابان لوت به بیش از دو برابر در سال افزایش پیدا کرده و مهاجرت معکوس (جهت خدماترسانی مردم به گردشگران) از شهر کرمان به روستاهای حاشیه بیابان لوت شکل گرفته است.
از سال ۱۹۷۵ که ایران به کنوانسیون میراث جهانی یونسکو پیوست تا سال ۱۳۹۵، نوزده اثر فرهنگی ایران در فهرست میراث جهانی ثبت شده بود و با وجود تلاشهایی که هر از چند گاهی صورت می گرفت، هیچ اثر طبیعی ایران در این فهرست قرار نداشت.
عرصه این اثر حدود ۲ میلیون و سیصد هزار هکتار (۷۸۰ ,۲۲ کیلومتر مربع ) به تنهایی از کشور اسلونی که نزدیک به ۲میلیون هکتار وسعت دارد وسیعتر است و عرصه و حریم اثر نزدیک به ۴میلیون هکتار وسعت دارد.