جامعه
ایران شامل جمعیت بزرگی نزدیک به 13 میلیون دانش آموز، دانشجو، معلم و
والدین است که به نوعی درگیر آموزش هستند بنابراین علوم و فناوریهای
شناختی رسالت خود را بهبود کیفیت آموزش به عنوان یک اتفاق مهم میبیند. به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، ارتباط علوم و فناوری های شناختی و آموزش از اوایل شکل گیری علوم و فناوری
های شناختی دنیا در انجمن بین المللی علوم و فناوری های شناختی و دانشگاه
ها مطرح شد. آموزش و پرورش یکی از حوزه هایی است که از یافته های علوم و
فناوری های شناختی بهره گسترده می برد. زیرا مقولاتی همچون یادگیری، توجه،
حافظه، خلاقیت، هوش و مسائل پرورشی متاثر از این رویکرد است.
در آموزش و
پرورش، بسته به اینکه از چه رویکردی استفاده کنیم طبیعی است شیوه تهیه طرح
درس و روش تدریس و ارزیابی و سطح انتظارات ما از دانش آموزان و همچنین نحوه
برخورد ما با مسائل تربیتی متفاوت است. تاثیر علوم شناختی بر آموزش و
پرورش امری قطعی است. زیرا کودک از اولین روزهای حیات خود فعالانه به
یادگیری می پردازد و ذهن و مغز خود را توسعه می دهد و آموزه های شناختی می
تواند به ما در کمک به رشد قوای ذهنی دانش آموزان و نحوه استفاده آن ها از
ذهن و مغز خود یاری برساند.
بنابر تخمین شانژو، از دانشمندان برجسته
علوم اعصاب، نوزادان در هر دقیقه دو میلیون پیوند جدید میان سلول های عصبی
مغز خود می سازند، به طوری که نیمی از پیوندهایی که یک بزرگسال دارد در
دوران نوزادی و پس از تولد او شکل می گیرد. بنابراین آموزش و پرورش باید از
دوران نوزادی برای کودکان برنامه داشته باشد، زیرا اگر شبکه پیوندهای عصبی
مغز کودک به صورت بهینه تنظیم و تثبیت شود، در بزرگسالی از ذهن و مغز
تواناتری برخوردار است.
کشورهای پیشرفته از آموزه های علوم شناختی در
مدارس خود به نحو احسن استفاده می کنند. به عنوان مثال دانشگاه های برجسته
دنیا به ارائه دوره های تحصیلات تکمیلی در زمینه رویکرد شناختی به تعلیم و
تربیت همت گمارده اند و با تشکیل دوره های آموزشی، انجمن ها، مجلات و نشست
ها، تاسیس حوزه ای میان رشته ای را در زمینه ذهن، مغز و تعلیم و تربیت در
برنامه خود قرار داده اند.
در ایران نیز چندی است آموزش و پرورش شناختی
مورد توجه قرار گرفته است و تلاش هایی هرچند محدود، اما عمیق، برای تدوین
اصول و مبانی آموزش و پرورش شناختی، روش های طراحی دروس، روش های تدریس و
روش های ارزشیابی پیشرفت دانش آموزان و نهایتا تدوین منابع لازم برای
آشنایی مربیان با این رویکرد در دست انجام است. جامعه ایران شامل جمعیت
بزرگی نزدیک به 13 میلیون دانش آموز، دانشجو، معلم و والدین است که به نوعی
درگیر آموزش هستند بنابراین علوم و فناوری های شناختی رسالت خود را بهبود
کیفیت آموزش به عنوان یک اتفاق مهم می بیند.
از این رو یکی از اولویت
های ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی معاونت علمی، پرداختن به آموزش و
پرورش شناختی است. بسیاری از متخصصان این رشته علیرغم کارهای مختلف در حوزه
های دیگر برای آموزش قبل و بعد از دانشگاه اهمیت فراوانی قائل هستند و
آموزش را اولویت خود قرار داده اند. با توجه به کاربرد های علوم و فناوری
های شناختی در موضوعات آموزشی مانند بحث اثربخشی یادگیری، اعتقاد، انگیزه
فهم عملکرد یک شخص بسیار کمک کننده است که بتوانیم برای کمک به بهبود و رفع
مشکلات موجود در آموزش استفاده کنیم.
در این حوزه کارگروه تخصصی تربیت
شناختی در ستاد فعال است که برنامه هایی همچون تدوین مدل آموزش شناختی،
توسعه نیروی انسانی و آموزش معلم ها، برگزاری پنل های تخصصی در دانشگاه ها و
کنگره های معتبر، آشنا کردن اولیا با رویکرد شناختی و طراحی ساز و کار
تولید و اشاعه بسته های شناختی در دوره پیش دبستان را انجام می دهد. همچنین
انسجام بخشی به سیاست ها و برنامه های ستاد در توسعه آموزش و پرورش شناختی
یکی از رسالت های این کارگروه محسوب می شود. این کارگروه با برگزاری نشست،
جلسات و کارگاه های مختلف در این حوزه قصد دارد تا معلم ها، اولیا و دانش
آموزان را در مسیر توسعه آموزش و پرورش شناختی یاری رساند.