فنــاوری نانــو از چندیــن جنبــه می‌تواند چالش‌های اساســی موجـود در حـوزه کشـاورزی را حـل کنـد. یکـی از کاربردهـای فنــاوری نانــو در ایــن حــوزه، اصلاح محصولات کشــاورزی و بهره‌وری بالاتر از آنهاسـت.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، کاربـرد دیگر، اسـتفاده از نانو کودهایی اســت کــه باعــث رشــد بهتــر و سریع‌تر گیاهــان می‌شود کــه کاهـش مصـرف آب بـرای بـه ثمـر رسـیدن محصولات را نیـز بـه همـراه دارد. از دیگـر کاربردهـای فنـاوری نانـو در کشـاورزی می‌توان از گیاه‌پزشکی، بهبــود آفتکشهــا، نانوحســگرهای زیسـتی و بازیافـت ضایعـات و سـایر مـوارد کـه در ادامـه توضیـح داده می‌شوند، نــام بــرد.

کشاورزی دقیق

با استفاده از نانوحسگرها می‌توان متوجه شد که هر قسمتی از مزرعه به چه میزان مواد غذایی و سم نیاز دارد. با این کار بازده اقتصادی مزرعه بالاتر می‌رود، آلودگی‌های زیست‌محیطی کاهش می‌یابد و از آب و سایر مواد به صورت کمتر و هدفمند استفاده می‌شود. تمام این موارد با استفاده از نانوحسگرهایی که تغییرات عوامل مذکور را حتی در مقادیر کم و با دقت بالا اندازه‌گیری می‌کنند، میسر می‌شود.

تصفیه پساب

به کمک نانوفیلتراسیون با استفاده از سامانه‌های نانوفیلتراسیون می‌توان پساب‌ها را تصفیه کرد و آنها را به حد استاندارد کشاورزی رساند. از کاربردهای قابل‌توجه این سیستم‌ها تأمین آب موردنیاز کشاورزی در بسیاری از مناطق محروم است.

نانوکودها

بـا اسـتفاده از کودهـای نانویـی می‌توان رشـد گیـاه را سریع‌تر و بهتـر کـرد. محصـول موردنظر بـا کیفیـت بیشتـر و در زمـان کوتاه‌تری آمـاده می‌شود. ازآنجاکه محصـول زودتـر به ثمـر می‌رسد، آب کمتـری نیـز مصرف می‌گردد. همچنیـن کشـاورز محصولات بیشتـری را در مدت‌زمان مشـابه می‌تواند تولیـد کنـد کـه باعـث بهره‌وری اقتصـادی بالاتر می‌شود. 

نکتـه مهـم در مـورد ایـن نانوکودهـا ایـن اسـت کـه اسـتفاده از آنهـا نبایـد خطـری بـرای سلامتی انسـان و آلودگـی خاک و آب داشـته باشـد. از جمله‌ی ایـن کودهـا می‌توان نانـوذرات اکسـید آهـن و اکسـید روی را نـام بـرد که باعـث رسـاندن مواد مغـذی به ریشـه گیـاه و مزایـای مذکـور می‌شوند.

آفتکش‌ها و سموم نانویی

بـا اسـتفاده از نانـوذرات و نانو کپسول‌ها می‌توان سـمومی بـا قابلیـت رهایـش کنتـرل شـده یـا تاخیـری، بـا تاثیرگـذاری بیشتـر و سـازگار با محیط‌زیست را تولید کـرد. در نتیجـه با اسـتفاده از مقادیر کمتـری از این سـموم نسـبت به سـموم رایج می‌توان نتایـج بهتری را مشـاهده کرد. 

به علاوه اینکه اسـتفاده از این سـموم خطـرات کمتری را برای سلامت انسان‌ها و محیط‌زیست دارد. برای مثال با اسـتفاده از نانو امولسیون‌هایی کـه سـموم را کپسـوله کرده‌اند می‌توان سـموم را بـه صـورت هوشـمند بـه گیـاه رسـاند کـه موجـب کاهـش میـزان اسـتفاده از سـم و پایـداری بیشتـر آن می‌شود.

کاهش ضایعات محصولات کشاورزی

گاز اتیلن باعث رسیدن زودهنگام میوه‌ها و سبزی‌ها می‌شود. در صورت جذب و جداسازی اتیلن از انبار نگهداری میوه‌ها و سبزی‌ها می‌توان آنها را برای مدت بیشتر نگهداری کرد. نانو جاذب‌هایی مانند نانوزئولیتها گزینه‌ی کاربردی مناسبی برای جذب گاز اتیلن هستند.

بسته‌بندی هوشمند محصولات کشاورزی

مقادیر بسیار بالایی از محصولات کشاورزی قبل از رسیدن به‌دست مشتری کیفیت خود را از دست می‌دهند. یکی از عوامل مهم دخیل در این امر نفوذ اکسیژن به داخل بسته‌بندی آنهاست. در صورت استفاده از نانوذرات پرکنندهای مثل نانو رس‌ها می‌توان از نفوذ عوامل تسریع‌کننده کاهش کیفیت محصولات کشاورزی، جلوگیری کرد و عمر آنها را افزایش داد. 

همچنین با استفاده از نانوذرات ضد باکتری مثل نانوذرات اکسید روی در بسته‌بندی نیز می‌توان از خراب شدن مواد برای مدت طوالنی‌تری جلوگیری کرد.