پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری

معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور در این اجلاس ابتدا به ارائه گزارشی از پیشرفتهای اخیر کشور در حوزه علمی و فناوری پرداخت. اشاره به بهبود چشمگیر جایگاه کشورمان در شاخص‌های جهانی نوآوری در سالهای اخیر و نیز نرخ توسعه علمی کشور، محور بخشی از سخنان ستاری بود. 

وی با اشاره به ظرفیت عظیم ایجاد شده در حوزه شرکت‌های استارتاپی در کمتر از چهار سال گذشته حمایت از اکوسیستم نوآوری و کارآفرینی را مهمترین وظیفه دولت دانست. 

ستاری در ادامه به شاخص‌های اشتغال عمومی، اشتغال متخصصین و حل معضلات اجتماعی و ظرفیت‌های ایجاد شده توسط برخی از استارتاپ‌ها اشاره کرد و تداوم حمایت دستگاه‌های اجرایی و بخصوص وزارت امور خارجه در راستای کمک به توان صادراتی این شرکتها را خواستار شد.

 وی تاکید کرد که عدم توجه به این ساختارها باعث تداوم مشکلات ناشی از اقتصاد منبع‌محور و مبتنی بر نفت خواهد بود که نتیجه آن مواجهه بخش خصوصی ضعیف با بخش دولتی بزرگ و ناکارآمد است. 

معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور با تاکید بر ظرفیت صادراتی شرکت‌های دانش‌بنیان گفت: تنها راه‌حل نجات کشور از اقتصاد مبتنی بر نفت  توسعه شرکتهای دانش‌بنیان و تقویت ظرفیت صادراتی آنها است. 

وی افزود: برنامه معاونت علمی در خصوص حمایت از صادرات شرکتهای دانش‌بنیان، مبتنی بر ظرفیت‌سازی با محوریت بخش خصوصی و پرهیز از گسترش ساختارهای دولتی است. 

ستاری به کریدور توسعه صادرات و تبادل فناوری، کارگزاران صادراتی و بخشی دیگر از اقدامات توانمندساز مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری معاونت علمی برای تقویت شرکتهای دانش‌بنیان برای ورود به عرصه بین‌المللی اشاره کرد.

رییس بنیاد ملی نخبگان همچنین به ظرفیت ایرانیان متخصص خارج از کشور اشاره کرد و افزود: در این خصوص، لازم است تاکید شود که بسیاری از آمار و اطلاعات ارائه شده در خصوص مهاجرت متخصصین از کشور، نادرست و غیرواقعی است. میزان دانشجویان ایرانی مشغول به تحصیل در خارج از کشور در مقایسه با سالهای آغازین انقلاب اسلامی کاهش چشمگیر یافته و به نصف رسیده است. این در حالی است که با ظرفیت ایجاد شده در حوزه تحصیلات عالی در داخل کشور، در حال حاضر تنها 1 درصد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور تحصیل می‌کنند که در مقایسه با شاخص میانگین بین‌المللی 3 برابر کمتر است. 

ستاری با تاکید بر اینکه واقعیت این است که علیرغم کاهش کمی تعداد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور، شاهد ارتقای سطح کیفی آنها هستیم عنوان کرد: برنامه معاونت علمی و فناوری در این خصوص، ایجاد فضایی برای استفاده از ظرفیت این متخصصین در داخل است که این مهم از طریق مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری در حال انجام است و در قالب سامانه همکاری با متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور، تاکنون زمینه برای استفاده از ظرفیت بیش از یکهزار نفر از این متخصصین فراهم آمده است.

تمهیدات معاونت علمی برای بازگشت کارآفرینان خارج از کشور

در ادامه اجلاس، علی مرتضی بی‌رنگ، قائم‌مقام معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور در امور بین الملل با تشریح برنامه همکاری با متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور افزود: نگاه معاونت علمی به موضوع خروج متخصصین از کشور برای کسب تجربه و فعالیت در کشورهای دیگر، منفی نیست، اما به دنبال آن هستیم که با ایجاد یک چرخه در کنار پدیده طبیعی خروج متخصصین، زمینه را برای بازگشت آنان به کشور فراهم کنیم. 

وی ادامه داد: در این خصوص، مهمترین برنامه معاونت علمی و فناوری، کاهش ریسک و هزینه فرصت متقاضیان همکاری با داخل در یکسال اول بازگشت به کشور از طریق ایجاد راه حل برای چالش‌هایی مانند یافتن سازمان متقاضی استفاده از ظرفیت آنها، حل مشکل سربازی، کمک به تاسیس شرکت و ... در حداقل زمان ممکن است.

در بخش سوم برنامه، سعید سرکار دبیر ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی به بیان پیشرفت‌های کشور در حوزه نانو و ظرفیت‌های موجود برای تقویت تعاملات بین‌المللی برمبنای سند راهبرد ده‌ساله دوم ستاد پرداخت.

سهم 6 درصدی ایران از شاخص تولید علم در  دنیا

 وی با بیان اینکه ستاد نانو کار خود را از سال 82 شروع کرده است، با استناد به آمارهای بین‌المللی به نرخ چشمگیر توسعه علمی کشور در حوزه نانو ظرف 15 سال اشاره کرد و افزود: در حال حاضر در رتبه چهارم بین‌المللی به لحاظ تولید علم قرار داریم و سهم ایران در این شاخص، 6 درصد کل دنیا است. وی در ادامه به ظرفیت عظیم ایجاد شده در زمینه نیروی انسانی متخصص در حوزه نانو اشاره کرد و افزود: در موقعیتی قرار داریم که می‌توانیم دستاوردهای خود را در مقیاس وسیع در عرصه بین‌المللی عرضه کنیم و این کار از سالهای پیش با صادرات محصولات نانویی و خدمات فنی و مهندسی در کشورهای مختلف از جمله چین، کوبا و ... آغاز شده است و خوشبختانه سابقه خوبی از ورود محصولات و تجهیزات نانویی ایرانی به این کشورها بر جای مانده است. 

سرکار در ادامه با تشکر از ظرفیت وزارت امور خارجه برای ارائه برنامه‌های بین‌المللی این ستاد در سطح کشورهای متعدد، پیشنهادات اجرایی خود را برای توسعه همکاری‌های بین‌المللی به روسای نمایندگی‌های ایران ارائه داد.

پایان بخش برنامه 2 ساعته مذکور، طرح پرسش از سوی 14 تن از سفرای محترم و ارائه پاسخ از سوی نمایندگان معاونت علمی و فناوری بود.