محققان
یک ارگانوئید تروفوبلاستی خالص بدون عروق خونی و اجزای بافت پیوندی را
تولید کردهاند که مدل ساختارهای جفتی خاص تروفوبلاست را در ظروف آزمایشگاه
شبیهسازی میکند. به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، جفت عضوی مسطح در بدن جانداران است که با بند ناف به
جنین متصل است. جفت، پیش از زایمان به دیواره رحم متصل است و در طی
زایمان، به همراه نوزاد و پردههای جنینی از کانال زایمانی خارج میشود.
عملکرد
اصلی این اندام تبادل مواد غذایی، گازها و محصولات متابولیکی و تولید
هورمونها و سایر مواد ضروری برای تکوین جنین است. عملکرد نامناسب جفت یکی
از دلایل اصلی مشکلات در طی بارداری است که عملکرد نامناسب آن میتواند
منجر به سقطجنین و سایر مشکلات برای مادر و جنین شود.
مکانیسمهای دخیل
در اختلالات مربوط به جفت به میزان بسیار زیادی ناشناخته باقیمانده است
که یکی از دلایل اصلی آن، فقدان مدل کشت سلولی قابل اتکایی است که بتواند
ساختار و فیزیولوژی جفت انسانی را تقلید کند. اما در تلاش برای حل این
مشکل، محققین دانشگاه وین، مدل سه بعدی آزمایشگاهی مناسبی را برای جفت
انسانی ایجاد کردهاند.
طی چند سال گذشته، مدلهای کشت بافت سه بعدی
موسوم به ارگانوئیدها رشد سریعی داشتهاند و توانستهاند بسیاری از
اندامهای انسانی مختلف را تداعی کنند. در اغلب موارد، این ارگانوئیدها
دارای انواع اندکی سلول بودهاند و ساختار سادهای اندام اصلی را نشان
دادهاند. اما بر همین اساس، محققین دانشگاه وین سعی داشتند که مدل مناسبی
از جفت را تولید کنند که بیشتر شامل نوع خاصی از سلولهای جفتی موسوم به
تروفوبلاست است.
محققان ادعا کردهاند که آنها یک ارگانوئید
تروفوبلاستی خالص بدون عروق خونی و اجزای بافت پیوندی را تولید کردهاند که
این مدل ساختارهای جفتی خاص تروفوبلاست را در ظروف آزمایشگاه شبیهسازی
میکند. این امر با بهینهسازی هر چه بهتر شرایط کشت صورت گرفت که
پیشازاین با موفقیت در مورد مدلهای ارگانوئیدی سایر بافتها نیز بکار
برده شده بود.
بزرگترین مزیت ارگانوئیدهای جفت، ظرفیت آنها برای
خودسازماندهی، خود نوزایی و رشد مداوم است. علاوه به راین، این ساختارهای
سه بعدی حاوی سه نوع اصلی سلول از جمعیت تروفوبلاستی انسانی نیز است.
در
ادامه محققین از مزیتهای این ارگانوئید جفتی نقش مسیر پیامرسانی WNT در
خودنوزایی و تمایز ارگانوئیدهای تروفوبلاستی را نشان دادند. این مدل
ارگانوئیدی قابل دستکاری به صورت ژنتیکی یا دارویی است و همین امر راه را
برای مطالعه فرایندهای فیزیولوژیک و پاتولوژیک مربوط به جفت انسانی هموار
میسازد.
در همین راستا ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بهمنظور رشد هرچه بیشتر سلولهای
بنیادی و پزشکی بازساختی در ایران فعالیت دارد.