به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، نصرت
الله ضرغام رییس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی در نشست
منطقه ای شورای جهانی پژوهش با بیان اینکه برگزاری و ارمغان نشست هایی
اینچنینی چیزی نخواهد بود مگر صلح، سلامت و زیبایی در جهان اظهار کرد:
تبادل افکار، دسترسی تمام ملت ها به محصولات فکری را ممکن ساخته و بدین
ترتیب آنها را در مسیر رشد اقتصادی قرار داده و فرصت پیشرفت را در اختیار
تمام ملت ها می گذارد.
وی ادامه داد: ارتباط بین ملت ها و نخبگان کشورهای جهان، تاثیر
شگرفی روی صلح و زیبایی جهانی دارد؛ به ویژه زمانی که چنین ارتباط ها و
گردهمآیی هایی حول موضوع های مهمی چون علم، فناوری، نوآوری و خلاقیت باشد.
این موضوعات ستون های اصلی رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی کشورهای جهانند. علم
و فناوری سرمایه و میراث مشترک بشر هستند.
ضرغام درباره فعالیت شورای جهانی پژوهش گفت: هسته کاری شورای جهانی پژوهش
در تعامل و همکاری دانشمندان کشورهای مختلف است. این تلاش مشترک می تواند
دستاوردهای ارزشمندی برای تمام کشورهای جهان داشته باشد، فکر و محصول معنوی
را غنی ساخته و در نهایت منجر به اثربخشی بیشتر شود. تاثیر گران بهای دیگر
این فضای کاری تعاملی، دوستی و ارتباط عاطفی بین کشورهاست که در نهایت
امر، صلح جهانی را به همراه دارد.
رسیدن به قله های دانش و معرفت
وی با بیان اینکه شورای جهانی پژوهش، هر سال در نشست های سالانه و منطقه ای
خود، معمولا دو موضوع را برای بحث و کاوش بیشتر به عنوان دستور کاری نشست
ها معرفی می کند، ابراز کرد: خروجی های این نشست ها همیشه اهمیت ویژه ای
برای دنیای پژوهش داشته و دارند. البته، در کنار مسائل علمی، نباید از سه
بُعد وجودی انسان ها جسم، روح و روان غافل شد. این توجه مضاعف می تواند ما
را در رسیدن به قله های دانش و معرفت یاری سازد و این دو در کنار هم هستند
که می توانند ضامن خوشبختی و آرامش بشر باشند.
رییس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی به موضوع نشست منطقه
ای امسال اشاره کرد و گفت: اثربخشی علمی، اقتصادی و اجتماعی پژوهش: اثربخشی
پژوهش در حوزه های مورد اشاره، در کشورها به تناسب شرایط آنها تفاوت هایی
دارد و از یک حد و اندازه برخوردار نیست. برخی کشورها به دنبال ارتقا
اثربخشی هستند. برخی در حال ساختارسازی برای اثربخشی اند و برخی دیگر نیز
در ابتدای راه قرار دارند. اما همه آنها یک هدف را دنبال می کنند: افزایش
اثربخشی پژوهش.
راه تبادل ایده ها و تجربیات کشورها با برگزاری نشست های منطقه ای
وی در ادامه عنوان کرد: دولت ها، بخش های خصوصی و مردم باید به دنبال
عواملی باشند که منجر به تعادل بین عرضه و تقاضا می شود. افزایش در عرضه و
تقاضا می تواند افزایش اثربخشی را به همراه داشته باشد. در این راه،
مسئولیت اصلی بر دوش دولت ها است. آنها باید مهم ترین نقش را در افزایش
عرضه و تقاضا ایفا کنند. همچنان که اکنون نیز وضع در برخی کشورها به همین
منوال است.
به گفته ضرغام، ارتباط بین مراکز پژوهشی جهان و نیز مشارکت در مراکز پژوهشی
بین المللی مانند GRC ، می تواند راه رابرای تبادل ایده ها و تجربیات
کشورها هموار کند. البته یادمان باشد تجویز یک دارو برای همه ملت ها، بدون
در نظر گرفتن تفاوت هایشان، نمی تواند در ارتقای اثربخشی سودمند باشد
برابری و ارتقای جایگاه زنان
رییس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی به موضوع دوم این
اجلاس اشاره کرد و گفت: برابری و جایگاه زنان در پژوهش: باور و اعتقاد
اندیشمندان، صاحبنظران، دانشمندان و رهبران موضوع بعدی نشست است. کشورها در
دنیای کنونی به نقش توسعه علم، فناوری و نوآوری در رشد و توسعه اقتصادی و
رفاه اجتماعی کشورها دو منفعت دارد. از یک سو، زمینه ساز افزایش سرمایه
گذاری و به تبع آن، فراهم کردن امکانات بیشتر پژوهشی است؛ و از سوی دیگر،
شرایط بهتری را برای برابری و ارتقای جایگاه زنان فراهم می کند.
وی با بیان اینکه محوری ترین و اساسی ترین عامل موفقیت در رشد و توسعه علم و
فناوری، نیروی انسانی است گفت: زنان بالقوه نیمی از ظرفیت های انسانی را
در حوزه های مختلف فعالیتی، به ویژه در حوزه علم و فناوری تشکیل می دهند.
به عبارت دیگر، لازمه رشد و توسعه واقعی علم و فناوری در گرو مشارکت بیشتر
زنان در این بخش است. نسبت مشارکت زنان در حوزه های مختلف کاری و برابری
آنها با مردان در کشورها متاثر از عوامل متفاوت و متعددی است. بنابراین،
برای ارتقا برابری و مشارکت زنان در حوزه های مختلف، پیچیدن یک نسخه واحد
بدون توجه به ویژگی های کشورها، هدف ارتقای برابری را تامین نمی کند.
افزایش مشارکت زنان در پژوهش
ضرغام همچنین بیان کرد: شورای جهانی پژوهش بایستی اقدام به تدوین اصول و
چارچوب های کلی کرده و در صورت نیاز، کشورها را در شناسایی موانع و عوامل
سد راه برابری و ارتقای جایگاه زنان در پژوهش یاری کند. این اصول و چارچوب
های مدون و راهنمایی های شورا بایستی به شکلی جامعی و با نگاهی همه جانبه
به توسعه پژوهش و رسالت زنان در قبال آن باشد. البته افزایش مشارکت زنان در
بخشی نبایستی به کاهش نقش کلیدی آنان در بخش های دیگر، که خود پایه و اساس
رشد علمی آینده است، منجر شود. نقش زنان در مدیریت استعداد فرزندان، پرورش
جسم و روان آنها و شکل دهی به شخصیت کودکان کلیدی است.
وی با اشاره به اینکه با تربیت صحیح، این کودکان می توانند آینده علم را
رقم بزنند گفت: بنابراین، این نقش نباید تحت الشعاع ارتقای جایگاه در حوزه
های دیگر قرار گیرد، بلکه بایستی یک موازنه صحیح بین ایفای نقش ها مدنظر
باشد. به عبارت دیگر، زن و مرد می توانند با انجام رسالت ها خود، یکدیگر را
کامل کنند. به نظر می رسد تلاش برای رسیدن به برابری و ارتقای جایگاه زنان
در پژوهش باید از همان مرحله های ابتدایی، یعنی خانواده، مدرسه و دانشگاه،
مورد توجه باشد. بدین ترتیب، برابری مطلوب به طور طبیعی و پایدار تامین
خواهد شد؛ بر خلاف دیدگاه های سیاسی که شاید به طور مصنوعی به این برابری
دست یابند و پایداری و دوامی نیز در آنها وجود نداشته باشد.
ضرغام همچنین بیان کرد: ما این راه را از مدارس و دانشگاه های خود آغاز
کردیم. جمعیت زنان در مدرسه ها و دانشگاه های ایران اکنون بیش از پیش شده
است. فرهنگ، سنتها و باورهای ملت ها نیز در این راه بی تاثیر نیست.
بنابراین، برای رسیدن به جایگاهی برابر، تمرکز هم باید روی فرهنگسازی باشد و
هم روی ظرفیت سازی برای تسریع این روند، صندوق ملی حمایت از پژوهشگران و
فناوران کشور نیز از این هدف غافل نمانده و واحدی مجزا با تمرکز روی
ظرفیتسازی برای زنان در عرصه پژوهش راه اندازی کرده است.
ایشالا که این موانع از بین بره