پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری

با توجه به انگیزه ای که در راستای حمایت از رونق تولید ملی وجود دارد اما این مهم، به موفقیت نسبی مورد انتظار هم نرسیده است. شما چه موانعی را سد راه پیشرفت در حوزه شکوفایی تولید ملی می دانید؟

رسیدن به این موضوع نیاز به حمایت از تولیدکننده داخلی دارد تا شرایط امنی برای سرمایه گذاری ایجاد شود. چرا که تولیدکننده داخلی باید مطمئن باشد که در یک فضای رقابت سالم و یکسان با کالاهای خارجی کار می کند و شرایط اقتصادی تقاضاکننده نیز برای استفاده از آن متاع وجود دارد وقتی به لحاظ رسانه ای، تنگناهایی برای خریدار وجود دارد و کیفیت کالای ایرانی در قیاس با کالاهای حتی کم ارزش و کم کیفیت خارجی کمتر است، طبیعتا سرمایه گذاری روی محصولات وطنی اتفاق نمی افتد و وقتی این سرمایه گذاری در ابعاد داخلی صورت نگیرد، کارخانه دارهای ما اعلام ورشکستگی می کنند و فضای ورود کالاهای خارجی شتاب بیشتری می گیرد که در هر دو حالت، چیزی عاید منافع ملی و تولید داخلی نمی شود.

بنابراین همه چیز به همان حمایتی برمی گردد که در تمام این سال ها از آن صحبت می شود اما عملا آن اتفاق خوشایندی که همه ما انتظارش را داریم و سبب دلخوشی همه ما هست، به وقوع نمی پیوندد. به عنوان مثال شما به سیاست های کشورهایی مانند چین، کره و ژاپن در این حوزه نگاه کنید که برای چند دهه بعد خود برنامه ریزی دارند و از هم اکنون حمایت های خود را برای مستقل شدن در بحث واردات خارجی خود آغاز کرده اند با اینکه می دانیم این کشورها هم اکنون هم تراز بالایی در بخش خودکفایی ملی دارند و پا را از این حد فراتر نهاده و دنیا را به تسخیر خود درآورده اند اما با این حال ببینید که آنها به همین وضع هم قانع نیستند و در تلاش هستند تا با یک برنامه ریزی درست و اصولی، برای چند دهه بعدی شان، نه تنها این وضعیت را به نفع خود حفظ نمایند بلکه زمینه را برای آن میزان کالاهایی که از خارج وارد می کنند، بهبود بخشیده و آن را هم به تولید ملی برسانند.

اگر ما هم در بخش های بسیاری دست به این برنامه ریزی بزنیم، قطعا در کوتاه مدت، به بخشی از این هدف نائل آمده و تولید ملی ما یک تکانی خواهد خورد وگرنه اگر بخواهیم مثل قبل باز هم حرف بزنیم و شعار دهیم، مطمئن باشید وضعیت تولید ملی و صاحب کار وطنی، روز به روز وخیم تر و سخت تر خواهد شد چون نه حمایتی از او می شود و نه شرایط برابر و امنی برای فعالیت او وجود دارد.

در صحبت هایتان به بحث «حمایت» اشاره داشتید.این حمایت ها تا چه اندازه دولتی است؟

قطعا دولت، در ابتدا باید برادری را ثابت کند و با تزریق سرمایه و دیگر حمایت های غیرمادی، زمینه فعالیت، امن را ایجاد کند.  به طوری که چرخ کارخانجات در ابعاد وسیع تری به گردش درآید و رونق تولید ملی برای همه محسوس شود.  مسلم بدانید که آن سرمایه گذاران بخش خصوصی هم وارد گود خواهند شد و شتاب بیشتری به این رویه خواهند داد بنابراین دولت در ابتدا باید حمایت¬های لازم از امنیت بازار را به انجام برساند تا یک فضاسازی مثبت و فعال در حوزه تولید ملی صورت بگیرد و بدین ترتیب، جو به نفع اقتصاد داخلی تغییر کند.

البته در این بین نقش شهروندان به عنوان مصرف کننده نیز بسیار تعیین کننده خواهد بود.شما معتقدید در صورت حمایت های دولتی و خصوصی از بخش تولید ملی، زمینه برای مصرف داخلی محصولات، به خودی خود فراهم می شود؟

مردم امروز ما در سطح بالایی از آگاهی قرار دارند و باور کنید دیگر مانند دهه های گذشته نیست که بخواهیم با صرف هزینه های کلان و برنامه های متفاوت رسانه ای، توجه آنها را به فلان جنس باکیفیت داخلی جذب کنیم یا فرهنگ استفاده از کالای ایرانی را در آنها درونی کنیم. آنها خود به خود از کالای باکیفیت ایرانی استقبال خواهند کرد. البته قبول دارم که عقل بسیاری از ما به چشمشان است به این صورت که حاضریم کفش چینی خوش رنگ و لعابی که تنها چند ماه برای ما کار می کند را در مقایسه با فلان برند کفش داخلی که کمی گران تر از آن نمونه چینی است اما چند سال برایمان کار می کند را انتخاب کرده و اینگونه پشت تولید ملی را خالی کنیم.بله، قطعا به یک شکل جدیدی از فرهنگ سازی نیازمندیم که باز هم در وهله نخست محقق نمی شود.

در حال حاضر فرهنگ سازی بر اساس کدام کالای باکیفیت داخلی صورت بگیرد؟ قطعا قصدم تخطئه برخی محصولات باکیفیت داخلی نیست اما در جمیع جهات، تولید ملی ما هم اکنون آن آستانه لازم برای تبلیغات در سطح کلان را ندارد و باید علاوه بر حمایتی که در بالا به آن اشاره کردم، دیگر موانع پیش روی تولید هم مورد بررسی قرار گیرد. اینکه چرا فلان تولیدکننده ما ترجیح می دهد جنس بی کیفیت تولید کند یا چرا او که از دستگاه های لازم برای تولید جنس باکیفیت برخوردار است، هم اکنون به تولید کالای فاقد کیفیت روی آورده است. اینها باید دسته بندی و آسیب شناسی شوند تا بتوانیم با شناخت این معضلات، بازار را از اجناس باکیفیت داخلی اشباع کرده و آن وقت بخشی از مردم به صورت خودآگاه، اقبال گسترده ای از محصولات به عمل آورده و برای قشری دیگر نیز باید برنامه های درازمدت فرهنگ سازی در نظر گرفت کما اینکه تمام کشورهای متمدن دنیا در بحث تولید ملی نیز به صورت همیشگی، به تبلیغ استفاده از کالاهای تولید داخل می پردازند و نسل های خود را این چنین نسبت به این حقیقت حیات بخش حساس می کنند.

دی ماه امسال، جشنواره «ایران ساخت» با هدف معرفی و تشویق تولید ملی برگزار می شود. به نظر شما نقش جشنواره ای مانند «ایران ساخت» در پیاده کردن اهداف هم راستا با تولید ملی به چه نحو می تواند باشد؟

قطعا اگر رویکرد جشنواره، نگاه ابزاری و شعاری نباشد، می توان امیدهای بسیاری به آن داشت. جشنواره باید تریبونی باشد که خواست ها و نیازهای تولید ملی در آن منعکس شود آن هم از زاویه دید تمام طرف های بازی. نگاه دولتی در آن لحاظ شود. البته مصائب صاحبان مشاغل یا صاحبان برند هم مد نظر باشد و در طرف سوم که مردم به عنوان مصرف کننده حضور دارند. قطع به یقین بدانید اگر چنین نگاهی در «ایران ساخت» وجود داشته باشد، خود بلندگوی کارکردی برای معرفی موانع، امتیازها و ترسیم وضعیت تولید داخلی خواهد بود ضمن اینکه بخشی از آن فرهنگ سازی مطلوب که به آن اشاره کردم نیز در صورت عملکردی صحیح، عملیاتی شده و تمام اینها سبب می شود تا قدم  های رو به رشد قابل قبولی در بحث تولید ملی از زاویه حمایتی، انتظارات و فرهنگ سازی برداشته شود.

دومین جشنواره ملی فرهنگی، هنری «ایران ساخت» با اهداف «جریان سازی و تولید محتوا برای فضای مجازی مرتبط با چرخه تجاری سازی، کارآفرینی و اقتصاد دانش بنیان»، «حمایت از خدمات و تولیدات دانش بنیان ساخت ایران»، «ساماندهی واردات بی‌رویه و ارج نهادن به کالاها و محصولات ایرانی با کیفیت» و همچنین «کمک به برجسته سازی (نشان تجاری) کالاهای مرغوب ایرانی»، در بخش ادبیات، هنرهای تجسمی، رسانه های دیداری و شنیداری، رسانه‌های دیجیتال و ایده بازار و بخش دانش آموزی به همت ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی و به دبیر کلی پرویز کرمی و با شعار «فناوری ایرانی، کسب و کار ایرانی» در دی‌ماه سال جاری برپا می‌شود. مهلت ارسال آثار به جشنواره تا پایان آبان ماه سال جاری است.