دفتر ششم از مجموعه ی شب های فرهنگ که به دیدار با انقلاب اختصاص داشت، شامگاه بیست و هفتم بهمن برگزار شد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری؛ در این نشست، دکتر علیرضا شجاعی زند (استاد دانشگاه و جامعه شناس) شرح و تفسیری از ماهیت انقلاب (به مفهوم کلی) ارائه کرد و گفت: نمی توان انقلاب را یک پدیده ی دفعی و یا حتی قابل برنامه ریزی دانست. هر انقلابی، جلوه ای از جبر اجتماعی را با خود دارد و از این منظر، هیچ انقلابی قابل پیش بینی، به معنای حتمیت وقوع و پیروزی نیست. انقلاب یک فرآیند است. این فرآیند باید همه ی مراحل زیستی و تکوینی خود را طی کند تا واقع (و نه حادث) شود و به پیروزی برسد.

وی در فرازی از تحلیل خود به مکانیزم مواجهه و تحلیل انقلاب اشاره نمود و اظهار داشت: سیاست ها، رویکردها و عملکرد نظام های برآمده از انقلاب را نباید به مبدا تحول و دگرگونی های بنیادین اجتماعی و فرهنگی و سیاسی که انقلاب است بازگردانیم و انقلاب را مورد پرسش قرار دهیم. چرا که هر انقلابی پس از پیروزی و شکل یابی نهادهای حکومتی، پایان می پذیرد و به یک امر تاریخی تبدیل می شود.

وی ادامه داد: از این مرحله به بعد، ما با نظام مستقر و دولت ها طرف هستیم. در نتیجه،  باید انگاره ها، تحلیل ها، پرسش ها و مطالبات خود را بر پایه ی واقعیت «نظام» و «دولت ها» منطبق کنیم تا بتوانیم هم درک درستی از شرایط عینی داشته باشیم و هم قادر شویم پرسش های خود را درست و بجا مطرح نماییم. در نتیجه، گاهی پرسش ها و نقدهای ما متوجه نظام می شود و گاهی متوجه دولت ها. بویژه در ارتباط با انقلابی همچون انقلاب اسلامی که فرآیندهای شکل گیری ساختار و چارچوب نظام و قدرت گرفتن دولت ها، هم سریع بود و هم از آغاز بر پایه ی انتخابات و دمکراسی استوار شده است.

پس از پایان کنفرانس استاد شجاعی زند، چند تن از حاضران، در قالب گفت و گو و مباحثه، دیدگاه ها، پرسش ها و نقدهای خود در باره ی فرازهایی از تحلیل و ره یافت های ایشان به موضوع انقلاب را مطرح کردند.

از آقای دکتر شجاعی زند تاکنون کتاب های زیر منتشر شده است:

1 ـ مشروعیت‌ دینی‌ دولت‌ و اقتدار سیاسی‌ دین‌ (در حوزه ی دین و دولت) تهران. نشر تبیان. 1376‌
2 ـ دین‌، جامعه‌ و عرفی‌شدن‌ (در حوزه ی جامعه شناسی دین) تهران. نشر مرکز. 1380
3 ـ عرفی‌شدن‌ در تجربة‌ مسیحی‌ و اسلامی (در حوزه ی جامعه شناسی دین)‌تهران. نشر باز. 1381
4 ـ برهة‌ انقلابی‌ در ایران‌(در حوزه ی جامعه شناسی سیاسی) تهران. نشر عروج. 1382‌
5 ـ تکاپوهای دین سیاسی (در حوزه ی جامعه شناسی سیاسی)  تهران. نشر باز. 1383
6 ـ جامعه شناسی دین (1) ـ (در حوزه ی جامعه شناسی دین) تهران. نشر نی. 1388
7 ـ الدین والمتغیرات الثقافیه المعاصره: الحداثه، العلمنه، العولمه (در حوزه ی جامعه شناسی دین) بیروت. مرکز الحضاره. 2012
8 ـ نقش دین در توسعه (در حوزه ی جامعه شناسی دین) مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت 1393
9 ـ دین در زمانه و زمینة مدرن (در حوزه ی جامعه شناسی دین) پژوهشگاه علوم انسانی 1394