کودکان دنیای رنگارنگی دارند. پر هیاهو و شاد. تحرک بسیار آنها و عدم تمرکزشان برای والدین شاید عادی باشد اما امکان دارداین علائم نشانه از یک اختلال باشد. نقص توجه یا بیش فعالی اختلالی است که در بزرگسالی می تواند آسیبهای جدی را برای این افراد و اطرافیانش ایجاد کند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، بیش فعالی یا نقص توجه یک اختلال شایع رشدی میان کودکان است. شاید قبل از 7 سالگی به راحتی قابل تشخیص نباشد اما یک سری از علائم از 3 سالگی به بعد خود را نشان می دهد. پس زمان خوبی برای پیشگیری و توجه به آن وجود دارد. از این علائم می توان به نقص توجه، پر تحرکی و عدم کنترل تکانه اشاره کرد. باید توجه داشته باشیم که بیش فعالی اختلال یادگیری نیست اما حواس پرتی که در این کودکان وجود دارد سبب کاهش عملکرد آنها می شود. اخیرا مطالعه ای در کشور انجام شده است که نشان می دهد 40 درصد از زندانیان در یکی از شهرها علائم بیش فعالی را دارند. میزان شیوع این اختلال در دنیا 5 درصد است اما آمارها در ایران رقمی بیش از این و تا 8 درصد را نشان می دهد. پس باید نسبت به شناسایی کودکان اقدام کنیم تا از ایجاد آسیب ها در بزرگسالی و آینده جلوگیری شود.
تشخیص بیش فعالی از طریق نشانه های رفتاری
به طور کلی روش دقیقی برای تشخیص این اختلال وجود ندارد اما می توان از منابع و روش های مختلف جهت ارزیابی و تشخیص این اختلال استفاده کرد و از طرفی تفکیک زیر گروه های این اختلال برای ارائه روش های درمانی لازم و مفید یک ضرورت است. از سویی محققان در دانشگاه شهید بهشتی با حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی معاونت علمی در تلاش هستند تا با استفاده از مدل افزایشی، نشانه های رفتاری، و نشانه های شناختی امکان تفکیک این اختلال از کودکان سالم و همچنین تفکیک زیرگروه های آن با دقت بیشتری انجام دهند.
رضا خسرو شاهی مجری طرح پژوهشی که در این زمینه انجام می شود بیان کرد: همزمان با رشد 70 درصد از ارتباطات مغزی شکل می گیرد و تغییر آن در بزرگسالی کاری دشوار است. کودکانی که نقص توجه و بیش فعالی دارند اگر این اختلال در دوره کودکی تشخیص داده شود می توان از بروز بسیاری آسیب ها در بزرگسالی جلوگیری کرد.
خسروشاهی ادامه داد: این اختلال سه شاخه اصلی کم توجهی، بیش فعالی و ترکیبی از هر دو مورد را دارا است. روش های درمانی معمول با استفاده از نوروفیدبک در دنیا برای هر سه شاخه یکی است که از نظر منطقی درست نیست. یعنی در هر سه شاخه یک معیار مغزی را در نظر می گیرند. در این پژوهش سعی شد معیاری بدست آوریم تا سه گروه را از هم تفکیک کند و روش درمانی متفاوتی برای هر کدام ارائه شود.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی همچنین گفت: اساس سیستم های نوروفیدبک بازی های کامپیوتری است اما در این پژوهش سخت افزار را جایگیزین نرم افزار کردیم. یعنی از ربات های دارای قابلیت حرکت استفاده کردیم. این کار با جذابیت خود همکاری بیشتر کودکان و درمان بهتر را به دنبال داشت. پس شاخه جدیدی از رباتیک نوروفیدبک برای درمان اختلال کم توجهی و بیش فعالی را تعریف کردیم.