در سال های اخیر پیشرفت هوش مصنوعی در سراسر جهان توجهات را به خود جلب کرده است و اکنون این سیستمها در صنایع مختلف از پزشکی و نظامی گرفته تا خانههای هوشمند و رباتیک به کار گرفته میشوند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، هوش مصنوعی در حقیقت شبیه سازی فرایندهای هوش انسان به وسیله ماشین ها و به خصوص سیستم های رایانشی است. این فرایندها شامل یادگیری (دستیابی به اطلاعات و قوانین استفاده از آنها)، استدلال( استفاده از قوانین برای تعریف نتایج) و اصلاح خود است.
موارد استفاده اصلی سیستم های هوش مصنوعی در شناسایی صوت، یادگیری ماشینی و سیستم های کارشناسی است. اما امروز موارد استفاده از هوش مصنوعی چنان گسترده شده که حد و مرزی نمی توان برای آن قائل شد. این فناوری در تمام صنایع و در سطوح مختلف نفوذ کرده است.
محققان بدین وسیله سیستم هایی را ابداع کرده اند که می تواند دارو بسازد، صورت افراد را شناسایی کند، اسلحه های نظامی را کنترل کند یا حتی دستور غذا تهیه کند. این آغاز راه است چراکه پیش بینی می شود هوش مصنوعی درسال های آینده بیشتر پیشرفت کند و حجم وسیعی از بازارهای مختلف را به خود اختصاص دهد. به نوشته وب سایت Statica و طبق پژوهش های شرکت Tractica بازار جهانی نرم افزارهای هوش مصنوعی طی سال های آتی به شدت رشد می کند، به طوریکه درآمد حاصل از آن از ۹.۵ میلیارد دلار در ۲۰۱۸ میلادی به ۱۱۸.۶ میلیارد دلار تا ۲۰۲۵ میلادی می رسد.
آنچه در زیر می خوانید برخی از مهمترین دستاوردهای هوش مصنوعی در بخش ها و صنایع مختلف است:
خانه هایی که هوشمندانه امنیت خود را حفظ می کنند
به نوشته ecommercetime، موسسه Park Associates پیش بینی می کند فروش سالانه دستگاه های خانگی متصل به اینترنت تا ۲۰۲۲ میلادی از ۵۲۰ میلیون دستگاه فراتر رود. موارد استفاده خاص از هوش مصنوعی در خانه ها سبب می شود دستگاه ها و خدمات جدیدتری عرضه شوند و در نتیجه ارزش محصولات افزایش یابد.
هوش مصنوعی با استفاده از اطلاعات به دست آمده از دستگاه های خودکار خانگی می تواد به حفظ امنیت و ایمنی خانه ها کمک کند علاوه بر استفاده از هوش مصنوعی در موارد امنیتی، بخش وسیعی از خانه های هوشمند شامل دستگاه های خودکار و سیستم های هوشمندی است که کنترل نورپردازی خانه، قفل ها، ترموستات ها، دستگاه های سرگرمی و دیگر سیستم های زیر مجموعه را شامل می شود. هوش مصنوعی با استفاده از اطلاعات به دست آمده از دستگاه های خودکار خانگی یا سیستم ها می تواند الگوها را پیش بینی کند یا به حفظ امنیت کمک کند.
این فناوری به طور مکرر الگوهای زندگی روزمره را تحلیل می کند و اپلیکیشن های خانه هوشمند می توانند درباره روتین زندگی ساکنان بیاموزند و با توجه به آن توصیه هایی خودکار ارائه کنند که زندگی روزمره را امن تر و راحت تر کند.
به عنوان مثال هوش مصنوعی پس از آموختن درباره الگوهای رفتاری باز کردن قفل در، روشن کردن یک چراغ و راه رفتن در بخش های مختلف خانه می تواند تمام این فعالیت ها را هماهنگ کند و هنگامیکه موبایل کاربر در فاصله خاصی از خانه قرار می گیرد، محیط برای ورود او به خانه فراهم کند.
در کنار این موارد هوش مصنوعی می تواند مشکلات مربوط به نگهداری دستگاه های مختلف را شناسایی و کاربر را راهنمایی کند. در کنار این موارد هوش مصنوعی وسایل آشپزخانه را باهم متصل می کند.
درهمین راستا موسسه تحقیقاتی Alexa reports تخمین می زند ارزش بازار صنعت هوشمندسازی خانه ها تا ۲۰۲۵ میلادی به ۱۲۴.۵۷ میلیارد دلار برسد.
هوش مصنوعی در حوزه رباتیک
هوش مصنوعی یکی از هیجان انگیزترین حوزه های علم رباتیک است. همه کارشناسان متفق القولند یکی از مهمترین حوزه فعالیت ربات ها، کار در خطوط سرهم بندی کالاها در کارخانه ها است. البته تصور عموم آن است که ربات ها برای انجام چنین کاری به اندازه کافی هوشمند نیستند.
یک ربات مجهز به هوش مصنوعی می تواند از طریق حسگرها یا داده هایی که انسان وارد می کند، اطلاعات را جمع آوری کند
اما با ظهور هوش مصنوعی ربات ها دیگر ماشین های ساده ای نیستند که فقط برای انجام یک کار خاص و محدود برنامه ریزی شده باشند. اکنون هوش مصنوعی به رایانه ها و ربات ها کمک می کند تا مشکلات در حوزه های محدود را حل کنند. یک ربات مجهز به هوش مصنوعی می تواند از طریق حسگرها یا داده هایی که انسان وارد می کند، اطلاعات را جمع آوری کند. در مرحله بعد رایانه اطلاعات دریافتی را با آنچه ذخیره شده، مقایسه می کند و تصمیم می گیرد چه اطلاعاتی اهمیت دارند.
اکنون هوش مصنوعی مخصوص ربات ها بسیار پیشرفت کرده است. آنها قدرت و ظرفیت یادگیری را دارند. چنین ربات هایی اگر فعالیتی خاص را شناسایی کنند می توانند به نتیجه مطلوب آن نیز برسند. این ربات ها اطلاعات را ذخیره و تلاش می کنند در آینده در برخورد با چنین موقعیتی به نتیجه موفقیت آمیز دست یابند. برخی از ربات ها با تقلید از حرکات انسان می آموزند.
برخی از آنها می توانند به طور اجتماعی با افراد ارتباط برقرار کنند. یک ربات در آزمایشگاه MIT قادر به شناسایی زبان بدن انسان و فرمان های صوتی است. مبدعان این ربات که Kismet نام دارد به شیوه برخورد انسان و نوزادان توجه دارند.
به هرحال هوش مصنوعی ربات ها یا این ماشین های ساده را چنان هوشمند می کند که حتی بیم آن می رود در آینده از انسان هوشمندتر شوند و در بسیاری از مشاغل جایگزین انسان شوند.
وب سایت تحقیقاتی ReportsnReports.com در گزارشی تخمین می زند حجم بازار هوش مصنوعی در حوزه رباتیک تا ۲۰۲۳ میلادی به ۱۲.۳۶ میلیارد دلار برسد. دلیل اصلی این امر نیز استفاده گسترده از ربات ها برای مصارف شخصی مانند همنشینی یا سرگرمی است. از سوی دیگر دولت های سراسر جهان نیز از توسعه فناوری های مدرن پشتیبانی می کنند.
هدایت هواپیماها با هوش مصنوعی
به نوشته آرس تکنیکا، یکی از کاربردهای اصلی هوش مصنوعی در حوزه هوانوردی است. از این هوش مصنوعی چه در داخل کابین هواپیما و چه در شبیه سازهای هواپیماها به طور گسترده استفاده می شود. به عنوان مثال Air Operation Division از هوش مصنوعی برای سیستم های کارشناسی استفاده می کند. به طور خاص از هوش مصنوعی به عنوان اپراتورهایی برای شبیه ساز های جنگی و آموزشی، مدیریت کمک رسانی به ماموریت، سیستم های پشتیبانی برای تصمیم گیری و همچنین پردازش اطلاعات شبیه سازها استفاده می شود.
استفاده از هوش مصنوعی در شبیه سازها بسیار کارآمده بوده است. علاوه بر آن از هوش مصنوعی برای شبیه سازی هواپیماهای جنگی نیز استفاده می شود.
برنامه های هوش مصنوعی می توانند اطلاعات را دسته بندی کنند و بهترین مانورها را به خلبان اطلاع رسانی کنند. همچنین دستیارهای هوش مصنوعی در کنترل هواپیما به خلبان کمک می کنند. اما این موارد تنها کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت هوانوردی نیستند. هوش مصنوعی کمک می کند طرح های اولیه هواپیما ساخته شوند. با استفاده از آن می توان پهپادها را نیز کنترل کرد. به این ترتیب نیازی نیست عملیات های نظامی یا شناسایی با حضور نیروهای انسانی انجام شود، هوش مصنوعی هواپیمای بی سرنشین را راهنمایی می کند تا ماموریت خود را انجام دهند. یکی از نمونه های آن پهپادی است که بدون اپراتور انسانی و فقط با کمک هوش مصنوعی هدایت می شود.
درهمین راستا شرکت تحقیقاتی CISION تخمین می زند بازار هوش مصنوعی در صنعت هوایی در ۲۰۲۵ میلادی به ۲۲۲۲.۵ میلیون دلار برسد.
پزشک ناشناسی که کار درمان و تشخیص را انجام می دهد
در حوزه پزشکی نیز این فناوری کارایی های بسیاری دارد. در خدمات درمانی با استفاده از الگوریتم های پیشرفته و نرم افزارها می توان اطلاعات پیچیده پزشکی را تحلیل کرد. همچنین هوش مصنوعی به دلیل وجود الگوریتم های رایانشی می تواند بدون دخالت انسانی تصمیم گیری کند.
از سیستم های هوش مصنوعی برای فرایند تشخیص بیماری های مختلف به خصوص انواع سرطان، تولید دارو یا شخصی سازی انواع درمان و همچنین رصد و مراقبت از بیماران استفاده کرد.
در بسیاری از مراکز بهداشتی از جمله «کلینیک مایو» و «بیمارستان ماساچوست جنرال» از هوش مصنوعی استفاده می شود. این موسسات الگوریتم های هوش مصنوعی را برای بخش های مختلفی ساخته اند.
به عنوان مثال سال گذشته کلینیک مایو با شرکت Eko(یک توسعه دهنده نرم افزار) همکاری کرد تا ابزاری بسازد که در ردیابی پمپاژ ضعیف قلب به پزشکان کمک می کند. این ابزار با استفاده از هوش مصنوعی اطلاعات یک گوشی پزشکی هوشمند را تحلیل می کند. این تحلیل طی چند ثانیه نشان می دهد پمپاژ قلب بیمار کند انجام می شود یا خیر.
آزمایشگاه نوآوری و هوش مصنوعی در جراحی این بیمارستان (SAIIL) در حقیقت یک گروه با چند زیر مجموعه است که جراحان، مهندسان و پژوهشگران اطلاعات در آن مشغول کار هستند و خدمات جراحی مختلفی مبتنی بر هوش مصنوعی برای مراقبت های حین جراحی ارائه می کنند.
به این ترتیب علاوه برآنکه به بدن بیمار آسیب کمتری می رسد و دوره بهبود او کاهش می یابد از اشتباهات پزشکی نیز کاسته می شود. به این ترتیب هزینه های بیمارستان نیز کمتر خواهد بود.
از سوی دیگر شرکت های بزرگ فناوری مانند آی بی ام و گوگل نیز در این زمینه خدماتی ارائه کرده اند. به عنوان مثال چندی پیش گوگل یک سیستم هوش مصنوعی برای شناسایی سرطان ریه در مراحل اولیه ابداع کرد.
با استفاده از این فناوری در سیستم های اداری بیمارستان کارمندان دیگر مجبور نیستند وقت زیادی صرف فعالیت های تکراری مانند تنظیم وقت ویزیت پزشکان کنند. به نوشته وب سایت هلث کر ویکلی پزشکان کمتر از یک سوم وقت خود (۲۷ درصد) را صرف درمان بیماران می کنند. بخش اعظم وقت آنها صرف فعالیت های اداری می شود. به عنوان مثال برخی پزشکان حدود یک ساعت از وقت خود را صرف وارد کردن شرح حال بیمار در سوابق درمانی الکترونیک می کنند اما استفاده از هوش مصنوعی این روند را تغییر می دهد.
اما به واقع یکی از کاربردهای مهم هوش مصنوعی در صنعت درمان پزشکی از راه دور است. قابلیت رصد بیماران از راه دور به پزشکان کمک می کند آپدیت هایی از وضعیت سلامتی آنها داشته باشند. این در حالی است که انبوهی از گجت های سلامتی مجهز به هوش مصنوعی ابداع شده اند که هدف همه آنها رصد اطلاعات بهداشتی افراد و حفظ سلامتی شان است.
طبق گزارش HealthCare Weekly انتظار می رود ارزش بازار جهانی هوش مصنوعی در بخش مراقبت های درمانی تا سال ۲۰۲۵ میلادی به ۲۷.۶۰ میلیارد دلار برسد.
هویت شما را یک غریبه شناسایی می کند
محققان هوش مصنوعی ابزارهایی برای حل سخت ترین مشکلات در علوم رایانشی را ابداع کرده اند. بسیاری از اختراعات آنها در رایانه های معمول استفاده می شود و جالب آنکه دیگر بخشی از هوش مصنوعی به حساب نمی آید. اما شاید یکی از مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی در علوم رایانشی به توسعه ابررایانه ها مربوط باشد. ابررایانه با قدرت پردازش بسیار سریع خود در همه حوزه ها از علوم نظامی گرفته تا پزشکی و علوم فضایی و غیره کاربرد دارند. به نوشته MIT Newsبرترین ابررایانه جهان می تواند مدل های پیچیده ماشین یادگیری را برای تحقیقات درباره شرایط آب و هوایی با سرعتی خارق العاده توسعه دهد.
در کنار این موارد استفاده از هوش مصنوعی در سیستم های شناسایی صورت و همچنین روش های احراز هویت بسیار مشهور است. اکنون سیستم های هوش مصنوعی متنوعی توسط شرکت های بزرگ برای شناسایی صورت توسعه یافته اند. البته این سیستم ها خالی از اشکال نیستند و معایبی نیز دارند به طوریکه کارشناسان هشدار داده اند این سیستم ها در شناسایی افراد درصد خطای بالایی دارند.
در این اواخر محققان ابرارایانه های مختلفی ساخته اند که توانسته اند رقبای انسانی خود را شکست دهند. به عنوان مثال شرکت آی بی ام ابررایانه ای ساخت که در یک مناظره با رقیب انسانی بر او پیروز شد. همچنین در چین نیز ابر رایانه ای ابداع شد که در بازی باستانی Go توانست بر رقیب انسانی خود چیره شود.دلیل موفقیت این رایانه ها استفاده از توان یادگیری بوده است.
محققان تخمین می زنند حجم بازار هوش مصنوعی( سخت افزار، نرم افزار و خدمات) تا ۲۰۲۵ میلادی به ۱۹۰.۶۱ میلیارد دلار می رسد.
هوش مصنوعی جای راننده ها را می گیرد
اما مشهورترین مورد استفاده هوش مصنوعی پس از صنعت خدمات درمانی، به حوزه حمل ونقل مربوط است. در خودروهای امروزی قابلیت های مختلف کمک راننده مانند پارک خودکار و کنترل کروز با هوش مصنوعی فعال می شوند. همچنین از این فناوری برای ارتقای مدیریت ترافیک نیز استفاده می شود. به این ترتیب در مصرف انرژی و وقت افراد صرفه جویی می شود.
در آینده خودروهای خودران با کمک هوش مصنوعی توسعه می یابند. پیش بینی می شود هوش مصنوعی وسایل حمل نقلی ایمن و کارآمد و قابل اعتماد تولید کند.
در حال حاضر بیشتر خودروسازان بزرگ جهان از تسلا گرفته تا آئودی و پورشه و غیره از هوش مصنوعی برای افزایش امنیت سیستم خودرو و همچنین تسهیل تجربه رانندگی استفاده می کنند.
در حال حاضر بیشتر خودروسازان بزرگ جهان از تسلا گرفته تا آئودی و پورشه و غیره از هوش مصنوعی برای افزایش امنیت سیستم خودرو و همچنین تسهیل تجربه رانندگی استفاده می کنندموسسه تحقیقاتی CISION تخمین می زند حجم بازار هوش مصنوعی در خودروها تا ۲۰۲۵ میلادی به ۸.۸۸۹ میلیارددلار برسد.
هوش مصنوعی در تسلیحات نظامی
هوش مصنوعی به یکی از بخش های مهم جنگ افزارهای نوین تبدیل شده است. سیستم های مجهز به هوش مصنوعی در مقایسه با سیستم های قدیمی قادر به کنترل حجم بیشتری از اطلاعات با کارآمدی بیشتر هستند. علاوه بر آن هوش مصنوعی قابلیت های برای کنترل میدان جنگ از راه دور و همینطور حفاظت از جان سربازان را فراهم می کند. هوش مصنوعی تقریبا در تمام وجوه تسلیحات به کار می رود و در همین راستا بودجه های تحقیقاتی بیشتری برای توسعه سیستم های نظامی با هوش مصنوعی اختصاص می یابد.
به عنوان مثال سازمان دارپا در آمریکا مشغول ساخت سیستم های رباتیک زیر دریایی است. علاوه بر آن وزارت دفاع آمریکا از ۲۰۱۷ میلادی تاکنون ۷.۴ میلیون دلار در حوزه های هوش مصنوعی اطلاعات کلان و سرویس ابر سرمایه گذاری کرده است. از سوی دیگر چین نیز مشغول سرمایه گذاری در هوش مصنوعی است تا قابلیت های دفاعی خود را افزایش دهد و تخمین زده می شود تا ۲۰۳۰ میلادی به یک قدرت جهانی در این حوزه تبدیل شود.
در حال حاضر سیتم های سایبری نظامی مجهز به هوش مصنوعی هستند که می تواندبه طور خودکار از شبکه ها، رایانه ها و اطلاعات محافت کنددر این میان یکی از حوزه های مهم استفاده از هوش مصنوعی در تسلیحات به امنیت سایبری تعلق دارد. سیستم های نظامی همیشه در برابر حمله های سایبری قرار دارند. این روند احتمالا منجر به نشت اطلاعات محرمانه و خسارت به سیستم های دفاعی و نظامی می شود. اما در حال حاضر سیستم های سایبری نظامی مجهز به هوش مصنوعی هستند که می تواند به طور خودکار از شبکه ها، رایانه ها، برنامه و اطلاعات محافظت کند.
در کنار این موارد از شیوه های هوش مصنوعی برای شناسایی دقیق هدف در میدان جنگ نیز استفاده می شود. این تکنیک ها به نیروهای نظامی اجازه می دهد با تحلیل گزارش، اسناد ، اخبار و دیگر اطلاعات ساختار نیافته به درک بهتری از عملیات ها برسند. از سوی دیگر سیستم های شناسایی هدف با کمک هوش مصنوعی توانایی این سیستم ها برای شناسایی موقعیت اهدافشان را ارتقا می بخشند.
تخمین ها حاکی از آن است که حجم بازار هوش مصنوعی در حوزه نظامی تا ۲۰۲۵ میلادی به ۱۸.۸۲ میلیارد دلار برسد.
هوش مصنوعی احساسات شما را ردیابی می کند
در عصر دیجیتال حوزه امنیت یکی از نگرانی های اولیه سازمان ها است. تمام سازمان ها می دانند که اطلاعات منبع اصلی هستند. بنابرای سازمان ها با استفاده از مکانیسم های امنیتی پیشرفته از اطلاعات تجاری خود محافظت می کنند.
در این میان استفاده از روش های بیومتریک مانند اثر انگشت، اسکن قرنیه نیز برای احراز هویت کارمندان و کاربران موبایل استفاده شده است. چنین ابزارهای بیومتریکی را می توان در سازمان ها به کار برد. همچین می توان از ابزارهای بیومتریک همراه پسوردها یا کدهای پین برای فرایندهای احراز هویت چندمرحله ای استفاده کرد. علاوه برآن استفاده از هوش مصنوعی کمک می کند پروتکل های امنیتی مبتنی بر اطلاعات راحت تر به کار گرفته شوند. بنابراین ترکیب بیومتریک و هوش مصنوعی یک مدل امنیتی پویا می سازد.
فناوری شناسایی صورت و شناسایی صوت نیز با کمک هوش مصنوعی فعال شده اند و می توانند هویت فرد را احزار کنند. جالب آنکه پیشرفت هوش مصنوعی در حوزه فناوری شناسایی صورت به همین جا ختم نمی شود. به تازگی شرکت آمازون سیستم شناسایی صورتی توسعه داده که قادر به شناسایی ترس در صورت افراد است. یک نمونه دیگر از هوش مصنوعی دروازه ردیابی است. دروازه ردیابی که با هوش مصنوعی و حسگرهایی فعال می شود که در کف ساختمان یا خیابان نصب می شوند. این فناوری فرد را با توجه به گام های او شناسایی می کند.
هوش مصنوعی در کشاورزی
تصور بسیاری از افراد از صنعت کشاورزی بسیار قدیمی است. اما این تصویر مدت ها است که تغییر کرده است. شواهد بسیاری وجود دارد که نشان می دهد کشاورزان به سرعت این صنعت را مدرن کرده اند. اکنون در همه فرایندهای کشاورزی از هوش مصنوعی استفاده می شود. کارشناسان با استفاده از هوش مصنوعی مدل های مختلف آب و هوایی و خاک را پیش بینی می کنند تا بهترین فرایند کشت را به کشاورزان توصیه کنند.
از سوی دیگر از تجهیزات رباتیک مجهز به هوش مصنوعی برای برداشت محصولات استفاده می شود. به عنوان مثال چندی پیش محققان دانشگاهی کمباینی خودران ابداع کردند که قادر به برداشت محصول کشاورزی بود.
پهپادها و حسگرها با کمک هوش مصنوعی رشد محصولات کشاورزی را رصد می کننددر کنار این موارد پهپادها و حسگرهای مختلفی ابداع شده اند تا با کمک این فناوری فرایند رشد محصول را رصد کنند. یکی دیگر از موارد استفاده هوش مصنوعی در کشاورزی در کنترل آفات و علف های هرز است. در همین راستا سیستم هوش مصنوعی ابداع شده که با استفاده از هوش مصنوعی و بینایی رایانشی به کشاورزان کمک می کند علف های هرز را ردیابی کنند و از بین ببرند
طبق گزارش موسسه تحقیقات Zion Market Research حجم بازار جهانی هوش مصنوعی در صنعت کشاورزی تا ۲۰۲۴ میلادی بیش از ۲۰۷۵ میلیون دلار خواهد بود.
هوش مصنوعی با شباهت بیشتر به مغز انسان
با وجود آنچه گفته شد به نظر می رسد طی سال های آینده هوش مصنوعی موتور پیشرانه گسترش فناوری های نوین باشد. با این وجود نمی توان درصد خطای این فناوری را نادیده گرفت. تحقیقات متعددی نشان داده سیستم های هوش مصنوعی در برخی موارد مانند سیستم های شناسایی صورت تبعیض آمیز عمل می کنند. از سوی دیگر اطلاعات همیشه در حال گسترش و افزایش است بنابراین باید در نظر گرفت که مخزن اطلاعاتی سیستم های هوش مصنوعی به طور مداوم در حال ارتقا باشد که این خود هزینه ای گزاف دارد. در کنار این موارد نمی توان این نکته را کتمان کرد که هوش مصنوعی با وجود پیشرفت بسیار زیاد اما به دلیل محدودیت اطلاعات، همیشه قادر به تصمیم گیری درست نیست.
در حال حاضر هوش مصنوعی در مراحل اولیه توسعه است و برای آموزش بهتر آن به مخازن اطلاعاتی وسیعی نیاز است. دانشمندان امیدوارند در آینده سیستم های هوش مصنوعی بسازند که شباهت بیشتری به مغز انسان دارند و خود قادر به پردازش اطلاعات مورد نیازشان هستند.