معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری که صبح امروز برای افتتاح چند پروژه دانش‌بنیان در حوزه پتروشیمی، به بندر ماهشهر سفر کرده بود، در آیین رونمایی از فاز دوم «پتروشیمی تخت جمشید» از ضرورت ترویج فرهنگ اقتصاد دانش‌بنیان برای گذار از اقتصاد منبع محور و خام فروش به سوی صنعتی مبتنی بر صنعت بومی و خودکفا گفت.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، سورنا ستاری در این مراسم با تسلیت ایام شهادت سردار شهید سپهبد سلیمانی و حادثه ناگوار درگذشت تعدادی از هم وطنان و اتباع غیر ایرانی در سانحه هواپیمای اوکراینی، از ورود صنعت پتروشیمی کشور به مرحله‌ای تازه گفت و ادامه داد: خوشبختانه صنعت پتروشیمی به یاری شرکت‌های دانش بنیان و فعالان زیست بوم نوآوری، پای به مرحله‌ای تازه قرار داده است.
ستاری با اشاره به اینکه بخش از نیازهای مهم پتروشیمیایی کشور امروز توسط شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی تأمین می‌شود، افزود: توانسته‌ایم مفهوم حقیقی صنعت در حوزه پتروشیمی را تجربه کنیم. مؤلفه‌های یک صنعت واقعی، پایدار و پویا از جمله لایسنس‌ها، فرمولاسیون، طراحی و بهینه سازی امروز به دست متخصصان داخلی انجام می شود و صنعت پتروشیمی کشور به پیشرفت‌های ارزشمندی دست یافته است. این مهم با گذار از فرهنگ خام فروش و توجهی دوباره به نوآوری ها و توانمندی های فناورانه سرمایه ارزشمند انسانی کشورمان ممکن شد.
معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری، با اشاره به ظرفیت فرآورده‌های پتروشیمی کشور با افتتاح فاز دوم پتروشیمی تخت جمشید و رونمایی از 10 گروه کاتالیست گفت: بخشی از افتتاح امروز مربوط به افزایش ظرفیت واحدهای تولید مواد پتروشیمی و افزایش 55هزار تن ظرفیت PBR اختصاص داشت. در بخش دیگر، قرارداد تولید 9 گروه از کاتالیست‌های صنعت پتروشیمی، همچنین یک کاتالیست مورد نیاز پتروشیمی کارون بود که به یاری سرمایه گذراران بخش خصوصی، شرکت‌های دانش بنیان و صنایع پتروشیمی کشور منعقد شد و در مرحله تولید قرار گرفت.
حمایت و توانمندسازی شرکت‌های دانش بنیان فعال حوزه پتروشیمی
وی حمایت جدی شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدکننده محصولات دانش‌بنیان راهبردی و تحریمی به عنوان یکی از اولویت‌های سال جاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت و افزود: با توجه به اهمیت کاتالیست‌ها، در معاونت علمی و فناوری به طور جدی پیگیر حمایت و توانمندسازی شرکت‌های دانش بنیان فعال در این حوزه مهم هستیم و بخش قابل توجهی از این نیازها به کمک شرکت‌های دانش بنیان، داخلی سازی شده است. خوشبختانه در صنعت فولاد به پیشرفت‌های قابل توجهی رسیده ایم و بخش اعظم نیازهای این صنعت به کاتالیست ها، با تولیدات «ایران ساخت» تامین شده است.
ستاری با بیان اینکه در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی نیز امروز گام مهمی در تأمین این نیازها برداشته شد، عنوان کرد: تلاشی که بخش خصوصی در این منطقه مهم و این صنعت راهبردی ارزشمند و شایسته قدردانی است. این موضوع نشان دهنده نقش اثرمند سرمایه گذار بخش خصوصی در پیشرفت صنعت و تجاری شدن نوآوری‌هاست.
رییس ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش بنیان تأکید کرد: باید فراهم کننده زیست بومی باشیم که پرورش دهنده صنعت و صنعتگر باشد. تفاوت میان کارخانه و صنعت در بهره‌مندی از توانمندی دانشی و خلاقیت نیروی انسانی است. صنعت محل بروز طراحی، نوآوری، بهینه سازی و تولید استانداردهای جدید و کامل سوار بر حرکت تولید و ارتقا است و با انعطافی که ناشی از نوآوری نیروی انسانی است، خود را بهبود می‌دهد و باید تلاش کنیم در صنعت پتروشیمی نیز آن را تحقق ببخشیم.
فناوری آموختنی است
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری همچنین بیان کرد: یکی از برداشت‌های ناصحیح این است که فناوری خریدنی است در حالی که باید فناوری را آموخت و نوآوری را سوخت حرکت آن قرار داد. به دلیلی همین تفکر است که علیرغم قراردادهای متعدد با وجود انتقال فناوری، همچنان در برخی از حوزه‌ها وابسته خارجی‌ها بودیم. از کارخانه محصول تولید می‌شود اما به صنعت و فناوری نمی‌رسد. اگر با این نگاه جدید به ایجاد صنایع بنگریم، نیروی انسانی جایگاه واقعی خود را خواهد یافت و صنعت، بر مدار این تفکر جدید که پایه و اساس اقتصاد دانش بنیان است به وقوع می‌پیوندد.
ستاری با بیان اینکه یک ویال چند گرمی از داروهای زیست فناوری به قیمتی چندین برابر بشکه‌های نفت به فروش می‌رسد گفت: این موضوع نشان دهنده اهمیت قرار گرفتن دانش روی ماده اولیه است و باید روی کمیت و کیفیت نیروی انساین خلاق تلاش جدی شود. در صنعت خام فروشی معنا ندارد و به ویژه در صنعت پتروشیمی که اساس آن بر نوآوری و ترکیب کردن مواد مختلف برای ایجاد ارزش افزوده است، اهمیت نوآوری چندین برابر معنا می‌یابد. همین افراد هستند که می‌توانند واحدهای با فناوری بالا را طاحی و تولید کنند و بخش‌های صنعت از جمله پتروشیمی را ارتقا دهند. در این راه باید ترس‌ها را کنار بگذاریم و راه را برای ورود نوآوری‌ها باز کنیم.
رییس بنیاد ملی نخبگان ادامه داد: نسبت به دور پیشین تحریم‌ها توانمندتر هستیم و صنایع دیگر واهمه و وابستگی ندارند. در حالی که چند سال گذشته کاتالیست یکی از نیازهای صنایع از جمله فولاد بود، امروز یکی از تولیدکنندگان این کاتالیت‌ها و برترین تولیدکنندگان علم این حوزه هستیم. همچنین در برخی از شاخص‌های نیروی انسانی جزو برترین‌های جهان بر اساس گزارش شاخص‌های جهانی نوآوری هستیم و باید قدر چنین سرمایه‌ای را بدانیم و در راه مشاین سازی، بهینه سازی، طراحی و در نهایت برخوردار شدن از صنعت بهره ببریم.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری با اشاره به اینکه هدف ما در اقتصاد دانش بنیان این است که نیروی انسانی محور حرکت صنعت قرار بگیرد گفت: با کمک این تفکر و توسعه زیست بوم نوآوری است که کشور از خام فروشی و نفت محوری فاصله می‌گیرد و به اقتصادی مبتنی بر نوآوری و خلق ارزش افزوده نزدیک می‌شود. ساختار مستحکم شده و سایه گسترده اقتصاد نفتی که واردات را بر صادرات و خام فروشی را بر نوآوری مستولی کرده است، با حرکت در این مسیر و کمک به رونق فرهنگ اقتصاد دانش بنیان کنار می‌رود و جای خود را به اقتصاد دانش بنیان و صنعتی شکوفا متکی به نوآوری نیروی انسانی می‌دهد.
ستاری با تأکید بر این که جوانان برای بروز نوآوری‌هایشان به محیطی مساعد و اعتماد مدیرانی دارند که زمینه را برای آموختن و نوآوری ها فراهم می‌کنند، ادامه داد: باید کار دانشی و فناورانه بخش‌هایی که راهبردی است و ارزش افزوده ایجاد می کند، به دست جوانان سپرده شود. در این راه نباید از آموختن بهراسیم، فناوری را بیاموزیم و به نوآوری هایمان ادامه دهیم.
وی افزود: از مهندس زنگنه و حمایت هایی که از نوآوری و شرکت های دانش بنیان دارند تشکر کنم و این نوع نگرش باید در تمامی بخش های صنعت تسری و ترویج پیدا کند.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری افزود: تفکر نفتی این باور را القا می‌کند که دانش، فناوری و صنعت و حتی نوآوری قابل خریداری است، اما اقتصاد دانش بنیان نشان می‌دهد این دیدگاه ها باید اصلاح شود و نوآوری نیروی انسانی، محور پیشرفت و توسعه پایدار قرار بگیرد، خوشبختانه امروز واحدی افتتاح شد که دانش فنی و استانداردهای آن متعلق به کشور و مصداقی از اندیشه اقتصاد دانش بنیان است.
آغاز به کار واحدهای تولید فرآورده های پتروشیمی و کاتالیستی
در این مراسم، واحد فرآورده تولید PBR با ظرفیت تولید 55000 تن در سال، لاتکس با ظرفیت 20000 تن در سال ، واحد تولید STP با ظرفیت 5000 تن در سال و واحد تولید PBR گرید HPS با ظرفیت 18000تن در سال به بهره برداری رسید. همچنین کاتالیست های پلیمری، بنزین سازی و گازوئیل سازی
57مین طرح صنعت پتروشیمی افتتاح شد. تا پیش از این 56 طرح با ظرفیت 66 میلیون تن افتتاح و به بهره برداری رسیده بود. امروز نخستین طرح از دور جدید طح های جهش دوم صنعت پتروشیمی شامل 27 طرح تا 1400 با استفاده از دانش فناوری ایرانی است که ظرفیت پتروشیمی را در کم تر از 2 سال و نیم آینده از 66 به 100 میلیون تن می‌رساند.
این طرح در سال 99 با سرمایه گذاری 550 میلیون دلار در حوزه فرآورده های متانول و پروپیلن در اسلام آباد غرب اجرا می شود و دروازه ای به مسیر توسعه پتروشیمی از مسیر گاز خواهد بود.
در بخش کاتالیست ها شرکت های مختلفی فعال هستند و در حالی که در دنیا 33.5 میلیارد دلار سهم جهانی صنعت کاتالیست و 18 میلیارد دلار سهم کاتالیست‌های حوزه پتروشیمی است.
سهم 400 میلیارد دلاری از بازار کاتالیست به کشورمان اختصاص دارد و 16 شرکت در حوزه تولید کاتالیست فعال هستند. 40 گروه کاتالیست در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد که 16 گروه از آن ها قبلا به دست متخصصان کشور بومی سازی شده بود.
امروز با حضور معاون علمی و فناوری رییس جمهوری، قراردادهای بومی سازی و تجاری سازی 9 گروه از این کاتالیست منعقد شد و در آینده نیز برای 15 گروه کاتالیستی باقی مانده کار تحقیق و توسعه ادامه خواهد داشت.
