رونمایی از فیلم سینمایی «درخت گردو» به کارگردانی محمدحسین مهدویان با روایتی تکان‌دهنده از بمباران شیمیایی سردشت در سال ۶۶، فضای جشنواره فجر را در روز چهارم تحت‌تأثیر خود قرار داد.
چهره روز؛ جواد عزتی
با ایفای نقش در ۵ فیلم پرکارترین بازیگر مرد سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر است. بازیگر جوانی که با حضور موفق در مجموعه‌های طنز تلویزیونی به شهرت رسیده بود اما با یک نقش فرعی در «طلا و مس» همایون اسعدیان وارد دنیای سینما شد؛ جواد عزتی پس از یک دهه، حالا از ستاره‌های بی‌چون و چرای سینمای ایران است. بازیگری که هم حضورش در فیلم‌های طنز و گیشه‌پسند، فروش فیلم را تضمین می‌کند و هم ردای نقش‌آفرینی در فیلم‌های جدی و گاه تلخ اجتماعی، همچنان برتن‌اش خوش می‌نشیند.
به تعبیری می‌توان گفت، جواد عزتی فراتر از ژانر آثاری که در آن‌ها حضور داشته، توانسته جایگاه خود را به‌عنوان «یک بازیگر کاملاً جدی» در سینمای ایران تثبیت کند و این اتفاقی ویژه برای او به خصوص در سال‌های اخیر محسوب می‌شود. شاید به پشتوانه همین جایگاه هم فیلمسازان بسیاری روی حضور او حساب باز کرده‌اند و به رونمایی همزمان ۵ فیلم تازه از او در جشنواره فیلم فجر منتهی شده است.
تا به اینجا و در چهار روز ابتدایی جشنواره دو فیلم «شنای پروانه» و «دوزیست» با بازی جواد عزتی در پردیس سینمایی ملت به نمایش درآمده است. امروز نوبت به اکران «مغز استخوان» رسیده است و برای نیمه دوم جشنواره هم دو فیلم «آتابای» و «خورشید» در انتظار اکران دارد.
فارغ از درخشش عزتی در «شنای پروانه»، شباهت کاراکتر او در فیلم «دوزیست» با جنس حضورش در «شنای پروانه» و حتی «جان‌دار» که سال قبل در ویترین فجر به نمایش درآمده بود، این نگرانی را به‌وجود آورده است که این بازیگر توانمند در قالبی که پس از حضورش در فیلم «لاتاری» گویی به مذاق فیلمسازان خوش نشسته است، به تکرار بیفتد و از همین زاویه هم آسیب ببیند.
جواد عزتی هنوز از بازیگران محبوب مردم و منتقدان در سینمای ایران است و باید دید در ۳ فیلم دیگری که در ویترین جشنواره سی‌وهشتم دارد، می‌تواند از این قالب فاصله بگیرد یا باید بپذیریم که او خود نیز فعلاً به این تکرار تن داده است؟
فیلم روز؛ درخت گردو
فیلم تازه محمدحسین مهدویان تا اینجا تأثیرگذارترین و البته تلخ‌ترین فیلم جشنواره سی‌وهشتم فیلم فجر بوده است. فیلمی صریح با روایتی مستقیم و بدون رتوش از بمباران شیمیایی سردشت در سال ۶۶ که مهدویان با اتکا بر تجربیات سال‌های قبل خود در زمینه فضاسازی مستند در فیلم‌های داستانی، به بهترین شکل ممکن حال و هوای آن را با مخاطب خود به اشتراک گذاشته است.
هدف مهدویان در «درخت گردو» مشخصاً «روایت یک فاجعه» بوده است. فاجعه‌ای از دل تاریخ معاصر ایران که در طول سال‌ها غبار فراموشی روی آن را گرفته بود و گویی لازم بود تا فیلمسازی با ابزار سینما اقدام به بازخوانی و غبارزدایی از تلخ‌های فراموش‌شده آن کند.
هوشمندی مهدویان در روایت این داستان، ارائه روایتی جهانی‌شده از یک تراژدی ملی است. بمباران شیمیایی سردشت قطعاً قطعه‌ای تلخ از تاریخ معاصر ایران است که عوارض آن هنوز هم دامنگیر قربانیانش هست، اما مهدویان تلاش کرده است، با تصویری انسانی ازموقعیت قهرمانانش در این ماجرا، تصویری فرامرزی و با قابلیت نمایش در محافل جهانی ارائه کند.
نمی‌توان از تأثیرگذاری «درخت گردو» سخن گفت و اشاره‌ای به حضور درخشان پیمان معادی در نقش «قادر مولان‌پور» نکرد. معادی با تمام توان بازیگری خود، «درد یک مرد» را به تصویر درآورده است؛ مردمی که در بهت حادثه‌ای است که خود نقشی درآن نداشته اما در چند روز تمام زندگی و دارایی‌اش را به یغما برده است. «قادر» در روایت «درخت گردو» همانگونه که در سکانس دادگاه لاهه نیز به آن اشاره می‌شود، نه یک فرد که نماینده قربانیان یک جنایت است، جنایتی که هرچند سال‌ها از آن می‌گذرد اما زخم‌هایش گویی هنوز تازه است و حالا «سینما» تبدیل به ابزاری برای یادآوری آن در حافظه جمعی جهانیان شده است.
از این منظر می‌توان «درخت گردو» را جهانی‌ترین فیلم کارنامه محمدحسین مهدویان دانست.
حاشیه روز؛ رقابت «سودا» ۲۳ تایی می‌شود!؟
دیروز و در شماره چهارم بسته خبری «مهر سیمرغ» به شرایط نامتعارف پذیرش فیلم سینمایی «خورشید» به کارگردانی مجید مجیدی و اطلاع‌رسانی دبیرخانه جشنواره درباره این فیلم نوشتیم. فیلمی که از زمان قرار گرفتن در فهرست فیلم‌های راه‌یافته به بخش «سودای سیمرغ» زمزمه طولانی‌شدن مراحل فنی به تعبیر ساده‌تر «آماده نبودن» آن برای حضور در جشنواره به گوش می‌رسید اما به دلایلی در فهرست این بخش و حتی جدول اکران‌ها قرار گرفت.
با صدور اطلاعیه دبیرخانه درباره افزوده شدن اولین فیلم رزروی به جدول اکران و تأیید «آماده نبودن» فیلم، «پسرکشی» به کارگردانی محمدهادی کریمی جایگزین «خورشید» در جدول اکران‌ها شد اما استمرار ملاحظات و تأکید مجدد دبیرخانه بر اینکه به محض آماده شدن، فیلم به چرخه اکران جشنواره بازمی‌گردد این ابهام را به‌وجود آورد که نه فقط در جدول‌های اکران، که تکلیف فیلم اضافه شده به چرخه داوری جشنواره با بازگشت فیلم «خورشید» چه خواهد شد؟
آخرین خبر درباره فیلم تازه مجید مجیدی که طبق شنیده‌ها می‌تواند از مهمترین و بهترین فیلم‌های جشنواره امسال نیز قلمداد شود، نهایی شدن نسخه آن برای اکران و نمایش آن در سینماهای مردمی از عصر امروز (چهارشنبه) است.
در این صورت، «خورشید» تنها فرصت شرکت در رقابت با دیگر فیلم‌ها برای کسب سیمرغ بهترین فیلم از نگاه مردم را از دست می‌دهد و در دیگر بخش‌ها مورد داوری قرار می‌گیرد. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که طبیعتاً «پسرکشی» نیز به چرخه داوری افزوده شده و مجموع فیلم‌های قضاوت شده در بخش «سودای سیمرغ» به ۲۳ فیلم می‌رسد. نکته جالب این است که این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که در فراخوان جشنواره سی‌وهشتم به صراحت «حداکثر» فیلم‌های راه‌یافته به بخش «سودای سیمرغ» ۲۲ فیلم اعلام شده و با تغییر و تحولات اخیر می‌توان گفت این بند قانونی به‌طور کامل زیر پا گذاشته خواهد شد.
دبیرخانه جشنواره هنوز تکلیف اکران دو فیلم «خورشید» و «پسرکشی» در سینماهای مردمی و پردیس «ملت» که پیش‌تر بدون سئانس آزاد، جدول اکران‌شان منتشرشده بود، روشن نکرده است.
پیشنهاد ویژه؛ خوب، بد، جلف ۲؛ ارتش سری
در میان حجم بالای فیلم‌های تلخ و دراماتیک، این یک فرصت تنفس برای مخاطبان جشنواره سی‌وهشتم است؛ «ارتش سری» به کارگردانی پیمان قاسم‌خانی امروز در پردیس سینمایی «ملت» روی پرده می‌رود.
تنها فیلم کمدی راه‌یافته به ویترین اصلی سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر «خوب، بد، جلف ۲؛ ارتش سری» است. فیلمی که به استناد نامش، دنباله‌ای بر فیلم اول کارگردانش یعنی پیمان قاسم‌خانی محسوب می‌شود.
زوج اصلی فیلم سینمایی «خوب، بد، جلف» با بازی پژمان جمشیدی و سام درخشانی، البته تنها عنصر مشترک در ترکیب بازیگران فیلم جدید محسوب می‌شوند. شخصیت‌هایی که البته ریشه در مجموعه تلویزیونی «پژمان» به کارگردانی سروش صحت دارند و قاسم‌خانی پیش‌تر در مقام فیلمنامه‌نویس آن سریال این زوج را خلق کرده بود.
فیلم سینمایی «ارتش سری» در حالی به تنهایی قرار است سینمای کمدی و سرگرم‌کننده را در ویترین جشنواره سی‌وهشتم فیلم فجر نمایندگی کند، که فرصت ویژه‌ای هم برای دیده شدن و حتی شکار سیمرغ مهم «بهترین فیلم از نگاه مخاطبان» به‌دست آورده است. به‌خصوص که پیمان قاسم‌خانی این بار به معنای واقعی یک فیلم «سینمایی» ساخته و تلاش کرده از بازتکرار عناصر مرسوم یک کمدی‌تلویزیونی در اثر سینمایی خودداری کند.
محسن چگینی همچون قسمت اول این فیلم سینمایی، در مقام تهیه‌کننده در کنار پیمان قاسم‌خانی حضور داشته و حامد کمیلی در کنار زوج جمشیدی و درخشانی، ترکیب سه کاراکتر اصلی فیلم را تکمیل کرده است.
