هرگاه صحبت از آمار مهاجرت نخبگان و افراد تحصیل کرده به میان میآید باید مهاجران ماهر و متخصص و تحصیل کرده و مهاجران تحصیلی و دانشجویی را در نظر بگیریم که مجموعه هر دو گروه به عنوان «مهاجرت افراد ماهر و تحصیلکرده» خواهد بود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری؛ کشورهای دنیا هر کدام با شرایط و ارائه امکانات و خدمات گوناگون به دنبال جذب نیروهای ماهر و تحصیل کرده هستند؛ بنابراین رقابت در این عرصه بسیار شدید است.
متاسفانه در کشورمان ادعاهای غیر کارشناسی و فاقد مستندات درست و علمی چشم انداز نادرستی را از وضعیت مهاجرت کشورمان ترسیم کرده است.
در یکی از این ادعاها گفته شده است " سالانه 180 هزار نفر از افراد با تحصیلات عالی از ایران مهاجرت میکنند".
حال یک سوال اساسی در خصوص این ادعا به وجود میآید که این رقم چگونه به دست آمده و در کدام منبع معتبر جهان و نیز سازمان رسمی که متولی این موضوع است، ثبت و انتشار یافته است؟ آیا چنین چیزی صحت دارد؟ این ادعا دارای مستندات علمی است؟
براساس آخرین آمار یونسکو (UNESCO)، تعداد دانشجویان خروجی از ایران در سال 1998 میلادی چیزی حدود 18 هزار نفر بوده است که این میزان در سال 2017 به عدد 50 هزار نفر رسیده است. این در حالی است که بیشترین میزان خروج دانشجویان از ایران در سال 2016 با عدد 52 هزار و 307 نفر به ثبت رسیده است.
از سویی دیگر، بیان این ادعا بدون در نظر گرفتن تعداد دانشجویان کشور طی این سالها یا نشان از غیرحرفهای بودن این افراد دارد و یا میتواند فکر و قصد سوئی در این قضایا نهفته باشد.
در طول این سالها ( از سال 1998 تا 2017 میلادی) تعداد دانشجویان کشور از حدود یک میلیون و 300 هزار نفر به حدود 4 میلیون و 350 هزار نفر رسیده است. بنابراین اگر نسبت دانشجویان خروجی به کل جمعیت دانشجویان کشور را در نظر بگیریم این میزان نه تنها افزایش نیافته است، بلکه روندی نزولی را شاهد بوده است.
براساس آمار مهاجرانی که در کشورهای OECD به ثبت رسیده، در سالهای 2011-2010 میلادی، 471 هزار نفر از کل جمعیت 932 هزار نفری مهاجران ایرانی در کشورهای OECD «ماهر و تحصیلکرده» بودهاند. این آمار نشان میدهد ایران برخلاف آنچه که در جامعه القا شده است دارای نرخ بالای خروج افراد «ماهر و تحصیلکرده» نیست.
بنابراین در سالهای مورد اشاره ایران جایگاه چهارم را در مهاجرت افراد «ماهر و تحصیلکرده» بعد از کشورهای هند، فیلیپین و آمریکا به خود اختصاص داده است.
نکته جالب توجه در این است، کشورهایی همچون آمریکا، کانادا، کره جنوبی، فرانسه، چین، بریتانیا و اوکراین در این فهرست دیده میشوند که تعدادی از این کشورها جزو کشورهای پیشرفته و توسعه یافته محسوب میشوند، بنابراین موضوع خروج افراد ماهر و تحصیلکرده مختص کشور ایران و یا دیگر کشورهای در حال توسعه نیست و پدیدهای رایج در میان همهی کشورهای دنیاست.