یک پژوهشگر حوزه موسیقی با انتقاد از تولید و پخش بیرویه موزیک ویدئوهای یک دقیقهای در فضای مجازی، درباره آسیبها و ضررهای این سبک عرضه اینترنتی موسیقی در روزهای کرونایی هشدار داد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، عطا نویدی پژوهشگر و مدیر روابط عمومی خانه موسیقی با انتشار یادداشتی به انتقاد از وضعیت تولید و عرضه آثار موسیقایی در شبکههای مجازی در زمان شیوع ویروس کرونا پرداخت.
در متن یادداشت نویدی آمده است:
«ظهور شبکههای اجتماعی فرصت خوبی را برای هنرمندان پدید آورده تا آثار خود را بدون واسطه به گوش علاقمندان برسانند. روزانه صدها ویدئوی کوتاه در فضای مجازی منتشر میشود که هنرمندان در سطوح مختلف سعی دارند آنچه را از شرایط روحیشان دریافتهاند در قالب نواختهها و آوازهایی با مخاطبان در میان بگذارند.
مثل هر پدیده دیگری این پدیده هم جنبههای منفی و مثبت دارد. افرادی که هنرمندان غیرحرفهای و حتی هنرجو هستند، بهواسطه در اختیار داشتن تکنولوژی سعی دارند از خود در فضای مجازی اثری به جای بگذارند و این میشود که تمرکزشان به جای اجرای رپرتواری کامل، روی تمرینهای یک دقیقهای خلاصه میشود. حال آنکه آثار این دسته از هنرمندان چه درخشان باشد و چه بدون جنبههای زیباییشناسی هنری، عموماً از سوی دوستان و مخاطبانشان مورد تشویق قرار میگیرد. در نتیجه هنرجو درجا میزند و فرصت آزمون و خطا در اجراهای کامل از او گرفته میشود.
البته روی سخن در این یادداشت با هنرمندان حرفهای به خصوص فعالان موسیقی ایرانی هم هست که شکلدهنده سلیقه شنیداری جامعه هستند. این دسته از هنرمندان نیز گاهی فیلمهای یک دقیقهای از آثارشان برای مخاطبان پست میکنند که این امر در روزهای شیوع کرونا و قرنطینه تشدید شد و به نظر میرسد به یک عادت در میان هنرمندان تبدیل شده باشد. از سوی دیگر شنوندگان حرفهای هم هیچگاه برای دیدن و شنیدن این آثار یک دقیقهای رغبتی نداشتهاند و دلیل آن را شاید بتوان در چند مورد خلاصه کرد.
نکته اول اینکه، متر و ریتم موسیقی ایرانی بسیار سنگینتر از آن است که بتوان حتی جملهای را تمام و کمال در یک دقیقه به سرانجام رساند چه برسد به اجرای چند جمله. در ردیف موسیقی ایرانی بسیار به ندرت گوشهای وجود دارد که از ابتدا تا انتهای آن یک دقیقه باشد. در گوشههای اصلی هم، زمان اجرا بسیار بالاتر از یک دقیقه است. ما باید این نکته را در نظر بگیریم که موسیقی ایرانی، زبانش، فلسفهاش و روحش به شکلی نیست که به صورت زودگذر و بیمقدمه و فرجام بدان گوش سپرد. اگر قطعهای بر اساس ردیف موسیقی ایرانی ساخته میشود نیز دارای همین ویژگیهاست. پس تقریباً محال است در یک دقیقه حق مطلب را ادا کرد.
جنبه دیگر این ویدئوها صدابرداری بی کیفیتشان است. هنرمندان هنگام خرید ساز بیشترین وسواس را به خرج میدهند تا سازی خوش صدا تهیه کنند. حتی هنگام ضبط آثار حتی نوع میکروفون در استودیو یا روی صحنه کنسرت برایشان مهم است، اما در ضبطهای یک دقیقهای شبکههای اجتماعی تمام این وسواسها از بین میرود و اثر را بدون کیفیت صوتی و بدون قاببندی صحیح دوربین منتشر میکنند.
قطعاً نوازندگان و خوانندگان حرفهای موسیقی ایرانی قصدشان از انتشار این ویدئوها، نشان دادن تکنیک و تسلطشان به موسیقی نیست و هدفی جز اشتراک حس و حالشان با مخاطبان را ندارند. این آثار در صفحات مجازی دائم دست به دست میشوند و سلیقه عموم جامعه از طریق آثار هنرمندان شکل میگیرد. پس بهتر است برای رسیدن به این هدف با صرف اندکی وقت با همان دستگاهها ضبط خانگی و استفاده از امکاناتی نظیر IGTV و انتشار نواختهها و آوازها با مدت زمان بیشتر بهره برد تا جانمایه موسیقی ایرانی در هیاهوی شتابزدگی و پیامهای تند و زود گذر گم نشود.