نشست خبری سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر به دبیری محمدمهدی عسگرپور همراه با پاسخ‌های صریح او با منتقدان برگزاری این رویداد برگزار شد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری اولین نشست خبری سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر با حضور محمدمهدی عسگرپور دبیر این دوره از جشنواره به صورت مجازی امروز یکشنبه ۱۹ اردیبهشت ماه در حال برگزاری است.
در ابتدای این نشست محمدمهدی عسگرپور با اشاره به اینکه شیوع ویروس کرونا باعث به وجود آمدن شرایط متفاوت در کسب و کار شده است، گفت: برگزاری جشنواره‌های سینمایی نیز به دلیل همین مساله با تغییرات بسیاری مواجه هستند. طی یک سال گذشته جشنواره‌های جهانی زیادی بودند که دستخوش تغییرات شدند و برخی برگزار و بعضی دیگر برگزار نشدند و بخشی نیز به صورت دوگانه و به صورت مجازی و فیزیکی برگزار شدند. فکر می‌کنم نبض سینمای جهان و اساساً جشنواره‌ها با همین چند جشنواره بزرگ می‌زند.
وی ادامه داد: جشنواره جهانی فیلم فجر در واقع اولین رویداد سینمایی بود که با کرونا مواجه شد. وقتی کرونا شیوع پیدا کرد، بحث تعویق جشنواره مطرح شد که در مرحله اول قرار شد در خردادماه سال گذشته جشنواره برگزار شود اما در آن سال در همه جای دنیا برای برگزاری جشنواره‌های بین المللی مجوز صادر نشد و ما نیز در ادامه به این نتیجه رسیدیم که با یک بیماری ناشناخته مواجه شده‌ایم بنابراین اولین جشنواره‌ای بودیم که برگزاری رویدادمان را لغو کردیم.
برپایی جشنواره جهانی فیلم در نیمه اول خرداد
وی یادآور شد: در همین راستا به دنبال روش‌های مختلف از برگزاری جشنواره بودیم که یکی از این روش‌ها استفاده از پلتفرم‌های مختلف بود. در یک سال گذشته بسیاری از جشنواره‌های بین المللی برگزار شدند که برخی کاملاً فیزیکی و برخی فیزیکی و مجازی و تعدادی نیز تنها به صورت مجازی برگزار شد. ما نیز با توجه به شرایط فعلی تصمیم گرفتیم که این دوره از جشنواره طبق تاریخ همیشگی یعنی نیمه اول خردادماه برگزار شود. یکی از موضوعاتی که امسال به دلیل شرایط کرونا قرار است، اتفاق بیفتد، استفاده از سالن‌های روباز است. پردیس چارسو در طبقه بالای خود یک سالن روباز را ایجاد می‌کند و همچنین در سینماکانون نیز یک سالن روباز وجود دارد که از آن استفاده می‌شود و فیلم‌های جشنواره در این سالن‌ها نمایش داده می‌شوند
عسگرپور درباره ویژگی‌های این دوره از جشنواره توضیح داد: انتخاب فیلم‌های جشنواره و کارهای دیگر در قالب دبیرخانه دایمی انجام می‌شود. چون انتخاب فیلم از کشورهای مختلف پارامتر یک مجهولی نیست و همه جشنواره‌ها در طول سال، جریان کلی رویدادها و جشنواره‌های دیگر را رصد می‌کنند. از حدود ۲ سال و اندی پیش به این طرف، همکاران ما نیز در ستاد جشنواره کار انتخاب فیلم را انجام می‌دادند اما برخی از فیلم‌هایی که برای سال گذشته انتخاب شده بود عملاً دیگر غیرقابل استفاده بودند چون یا اکران شده بودند یا در جشنواره‌های دیگر حضور پیدا کردند، به همین دلیل سیکل دیگری را پیگیری کردیم و در قالب آن بیش از هزار فیلم رصد شد.
وی متذکر شد: همچنین نمایش فیلم‌های کلاسیک مرمت شده جزو بخش‌های مورد توجه جشنواره جهانی بود که با همکاری فیلمخانه ملی انجام می‌شود و امسال ۱۰ فیلم خارجی و ۴ فیلم ایرانی را مرمت کرده‌ایم که در جشنواره جهانی نمایش داده می‌شود. در بخش سینمای ژانر هم که روی فیلم‌هایی در ژانرهای خاص تمرکز می‌کند، ۵ فیلم خارجی و یک فیلم ایرانی خواهیم داشت. موضوع کارگاه‌ها نیز شامل حوزه کارگردانی، موسیقی فیلم و تدوین می‌شود. همچنین محل برگزاری جشنواره نیز پردیس سینمایی چارسو، بدون برگزاری بازار و به صورت غیرفیزیکال خواهد بود. در محوطه پردیس چارسو نیز نمایشگاه پوسترهای سینمای ایران و پوستر فیلم‌هایی که در کشور کوبا به نمایش در آمده‌اند، برگزار می‌شود.
بازار جشنواره مجازی شد
عسگرپور افزود: مهمترین تصمیم برای جشنواره امسال در بخش بازار بود، چون جشنواره جهانی فجر در منطقه جزو معدود محل‌هایی است که بقیه می‌توانند از آن استفاده کنند. مهمترین تصمیم ما این بود که این بخش به شکل مجازی در یک پلتفرم امن برگزار شود. بازار فیلم کن از پلتفرم «سیناندو» استفاده کرده است و برخی مشکلات آن در این مسیر برطرف شده و الان به یک پلتفرم امن تبدیل شده است به همین دلیل ما نیز با آن قرارداد بسته‌ایم. برای این بخش ۶۰ پکیج را در نظر گرفته‌ایم و ۴۰۰ ظرفیت استفاده‌کننده هم خواهد داشت. نحوه استفاده از این پلتفرم کاملاً تخصصی است و مخاطبان عادی نمی‌توانند به آن ورود کنند.
دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر ادامه داد: یکی از موضوعاتی که امسال به دلیل شرایط کرونا قرار است، اتفاق بیفتد، استفاده از سالن‌های روباز است. پردیس چارسو در طبقه بالای خود یک سالن روباز را ایجاد می‌کند و همچنین در سینماکانون نیز یک سالن روباز وجود دارد که از آن استفاده می‌شود و فیلم‌های جشنواره در این سالن‌ها نمایش داده می‌شوند.
عسگرپور در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه از سال ۹۹ تا امروز برخی از مدیران سینمایی تاکید به برگزاری فیزیکی جشنواره‌های فیلم در کشور دارند، درحالی است که جشنواره‌های معتبر جهانی به صورت آنلاین برگزار می‌شود، گفت: در مورد جشنواره‌هایی که کاملاً برگزار نمی‌شود باید بگویم اطلاعات شما در این زمینه کامل نیست، من فهرستی از جشنواره‌هایی دارم که قرار است برگزار شود و یا برگزار می‌شود که اکثر این جشنواره‌ها به صورت مجازی و فیزیکی خواهند بود. باید دید در کشورهایی که جشنواره‌ها به صورت فیزیکی و یا دوگانه برگزار شده، معترضانی هم داشته است یا خیر. این درخواست را دارم که اگر در این مورد حرفی است با آمار صحبت کنید.
وقتی بودجه جشنواره به اندازه نیم فیلم است
وی عنوان کرد: یکی از مشکلات تاریخی ما این است که اکوسیستم آن موضوع را متوجه نمی‌شویم. زمانی که می‌گوییم سینما چیست، برخی می‌گویند تولید، برخی تولید و عرضه و برخی می‌گویند خود سینما و هرکسی به دید خود این مساله را نگاه می‌کند، اکوسیستم سینما از نظر من این است که جشنواره‌ها برای چه چیز شکل گرفته است؟ برخی از رسانه‌های زرد معتقدند جشنواره‌ها یک مهمانی است، اما اکوسیستم یک جشنواره موارد مختلفی را در برمی گیرد. شما می‌گویید کرونا به سینما آسیب جدی زده است و من این را قبول دارم اما در همین شرایط چند فیلم سینمایی تولید شده است که یکی از راه‌های نمایش فیلم‌ها جشنواره‌های سینمایی هستند. ردیف بودجه سال گذشته جشنواره یک و نیم میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود که ما نیز تصمیم گرفتیم جلوی برخی از هزینه‌ها را بگیریم. امیدواریم بتوانیم این دوره از جشنواره را با بودجه نیم فیلم برگزار کنیم
عسگرپور در پاسخ به سوال خبرنگار مهر درباره تغییری که در بودجه جشنواره با توجه به شرایط کرونا به وجود آمده است، توضیح داد: جریانی در طول چند سال گذشته در زمینه شفاف سازی بودجه رخ داده که اتفاق خوبی است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این شفاف سازی رتبه اول را پیدا کرده است. گاهی بودجه یک جشنواره به اندازه تولید یک فیلم بلند است که کل بودجه جشنواره جهانی در زمانی که برگزار می‌شد تقریباً معادل بودجه یک و نیم تا دو فیلم متعارف بود اما در حال حاضر بودجه جشنواره جهانی با توجه به شرایط فعلی به اندازه بودجه نیم فیلم است که در نهایت بنیاد فارابی این بودجه‌ها را مشخص خواهد کرد. ردیف بودجه سال گذشته جشنواره یک و نیم میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود که ما نیز تصمیم گرفتیم جلوی برخی از هزینه‌ها را بگیریم. امیدواریم بتوانیم این دوره از جشنواره را با بودجه نیم فیلم برگزار کنیم.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود تاکید کرد: جشنواره جهانی سکوی خوبی برای معرفی فیملسازان جوان ایرانی به خصوص در بخش رقابتی و بازار است و خوشبختانه ما جزو کشورهایی هستیم که هرسال فیلمسازان جوان در آن فیلم جدید می‌سازند که مشابه آن بسیار کم است. حتی در کشورهای اروپایی چنین فضایی وجود ندارد به گونه‌ای که برخی از فیلمسازان اروپایی سینمای ایران را «بهشت فیلمسازان اول» دانسته‌اند، در همین راستا در این دوره از جشنواره نیز شاهد حضور فیلمسازان جوان ایرانی هستیم.
وی درباره امکان حضور فیلم «قهرمان» اصغر فرهادی در این دوره از جشنواره گفت: اگر اجازه دهید اطلاعات فیلم‌ها طی چند روز آینده اعلام می‌شود. درحال حاضر مشغول مذاکره با برخی از صاحبان فیلم‌ها هستیم البته متاسفانه تجربه نشان داده است که اعلام این اخبار در بود و نبود فیلم‌های مورد نظر تاثیر می‌گذارد، به عنوان مثال ما نام فیلم یک کارگردان معروف خارجی را اعلام می‌کنیم که در جشنواره حضور دارد، بعد تعدادی از ایرانیان چه در داخل و چه در خارج از کشور به صفحه مجازی آن هنرمند مراجعه می‌کنند و به او می‌گویند با ایران همکاری نکند که این اتفاق یک پدیده است که دلایل مختلفی دارد.
موقعیت جشنواره جهانی فیلم فجر در منطقه منحصر به فرد است
این سینماگر یادآور شد: واقعیت این است که گاهی ما قدر و اندازه خود را بی مقدار می‌بینیم، به عنوان عضو فیاپف و دبیر جشنواره می گویم که جشنواره جهانی فیلم فجر جزو بهترین جشنواره‌ها ارزیابی شده است و ما از بسیاری از جشنواره‌های جهان جلوتر هستیم اما عادت داریم که مرغ همسایه را غاز بدانیم. بسیاری از دوستان که جشنواره را نقد می‌کنند، هیچکدام جشنواره‌های جهانی خارج از کشور را ندیده‌اند و من خوشحال می‌شوم کسانی که جشنواره‌های خارجی را دیده‌اند هم در این زمینه نظر دهند. موقعیت جشنواره جهانی فیلم فجر در منطقه منحصر به فرد است و بسیاری از کشورهای حاشیه‌ای از بازار سینمای ایران برای حضور در جشنواره‌های دیگر استفاده می‌کنند که این مساله بسیار مهمی است.
دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر ادامه داد: گاهی به من می‌گفتند که این جشنواره و بازار آن چقدر خروجی داشته است در حالی که این سوال‌ها واقعاً طنز است. انتشار آمار بازار چندان مجاز نیست، گاهی برخی به بازار جشنواره سر می‌زنند و می‌گویند هیچ خرید فروشی صورت نمی‌گیرد اما مساله این است که حضور در یک بازار فیلم، قرار و برگزاری جلسات ممکن است ۲ سال بعد منجر به ایجاد یک تولید مشترک شود.
وی متذکر شد: به شکل طبیعی هر جشنواره‌ای با توجه به سیاست‌های خود، فیلم انتخاب می‌کند، معلوم است که محدودیت‌های ما در بسیاری از موضوعات چه چیز است و این مساله را بسیاری از کشورها می‌دانند. بنابراین تاجایی که امکان دارد فیلم‌هایی را انتخاب می‌کنیم که شرایط خاصی را داشته باشند که همین مساله کار را سخت می‌کند. البته گاهی شده است به فیلمی بربخوریم که تنها یک اصلاح کوچک نیاز داشته باشد که این موارد را با صاحب فیلم مطرح می‌کنیم تا اگر مایل بود این اصلاحات انجام شود و اگر مایل نبود فیلم به چرخه جشنواره وارد نمی‌شود.
عسگرپور درباره برگزاری بزرگداشت هنرمندان در این دوره جشنواره توضیح داد: امسال هیچ بزرگداشت و نکوداشتی نخواهیم داشت چرا که برگزاری این مراسم‌ها باید فیزیکی باشند پس به دلیل کرونا بخش‌هایی از این دست که نیاز به برگزاری فیزیکی دارند، حذف شدند. درباره ظرفیت سالن‌های سینمایی در حال حاضر نمی‌شود، صحبت کرد چرا که همه چیز بستگی به پروتکل‌های بهداشتی دارد، مخاطبان نیز با حضور در باشگاه هواداران می‌توانند سهمیه حضور داشته باشند و بخشی از بلیت‌ها نیز به صورت آنلاین فروخته می‌شود
وی ادامه داد: همه ما در دوره سختی به سر می‌بریم و باید به یکدیگر در جهت روحیه دادن کمک کنیم. واقعیت این است که زمینه افسردگی در همه جای دنیا بالا رفته است. در بسیاری از کشورها اعلام شده است که تولید دچار مشکل شده اما در ایران این مشکل را نداریم. به دلیل محدودیت‌های موجود افسردگی در جامعه به وجود آمده است اما امیدوارم شرایطی را فراهم کنیم تا اتفاقات خوبی رقم بخورد. البته این را شنیدم که حضور در جشنواره‌ها تاثیر چندانی در شیوع کرونا نداشته است.
این کارگردان سینما در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره حضور خریداران قدیمی در بخش بازار گفت: زمانی که خریدارانی تاکید دارند چند سال در یک بازار حضور داشته باشند یعنی از آن بازار جواب گرفته‌اند، ضمن اینکه بسیاری از حاضران با هزینه شخصی در بازارهای فیلم جشنواره حضور داشتند. همچنین در این دوره از جشنواره در قالب کارگاه‌های آموزشی ارتباط با سینماگران خارجی را به صورت مجازی خواهیم داشت.
وی درباره ظرفیت سالن‌های سینمایی و گروه‌هایی که می‌توانند در این جشنواره حضور داشته باشند، توضیح داد: درباره ظرفیت سالن‌های سینمایی در حال حاضر نمی‌شود، صحبت کرد چرا که همه چیز بستگی به پروتکل‌های بهداشتی دارد، مخاطبان نیز با حضور در باشگاه هواداران می‌توانند سهمیه حضور داشته باشند و بخشی از بلیت‌ها نیز به صورت آنلاین فروخته می‌شود.
عسگر پور درباره کمک جشنواره جهانی به مناطق محروم مانند دیگر رویدادهای سینمایی یک سال گذشته، توضیح داد: بودجه ما همان‌طور که عرض کردم به اندازه نیم فیلم است و امیدواری داریم که در همین محدوده جشنواره را برگزار کنیم. ما نه تهیه‌کننده ای هستیم که ده یازده فیلم داشته باشیم نه چیز بیشتری! پس در محدوده همان بودجه نیم فیلم جشنواره را برگزار می‌کنیم و تجربه خوبی است که بتوانند در همین محدوده جشنواره‌ای برگزار شود که نیمی از آن هم مجازی باشد. این تجربه ناخواسته، شاید باعث شود که بعضی از جشنواره‌ها بخواهند بعضی از بخش‌هایشان را مجازی برگزار کنند.
انتخاب فیلم‌هایی با مضامین هویت ملی
وی افزود: امسال محدودیت‌هایی وجود دارد، این را می دانم که یکی از رویکردهای جشنواره گفتگوها و حضور فیزیکی است اما نه ما بلکه بسیاری از جشنواره‌های خارجی نیز این وضعیت را داشته‌اند البته در وروک شاپ ها و بازارها به صورت آنلاین این اتفاق رخ می‌دهد. درحال حاضر بسیاری از هنرمندان ما با دیگر هنرمندان در خارج از کشور در ارتباط هستند اما این مساله هم وجود دارد که در یک زمان مشخص با تعدادی از استفاده کنندگان حرفه‌ای جشنواره به صورت مستقیم مرتبط می‌شوند که این ارتباط از طریق پلتفرم‌هایی که در نظر گرفته شده انجام می‌شود.
وی در پایان صحبت‌هایش در پاسخ به رویکرد انتخاب فیلم‌ها در این دوره از جشنواره بیان کرد: ما از موجودی مان در سینمای ایران برای جشنواره انتخاب می‌کنیم، بنابراین از ظرف موجود سینمای ایران برای انتخاب آثار بهره بردیم. از جمله پارامترهایی که دوستان برای انتخاب آثار مورد توجه قرار دادند، این است که فیلم‌ها قابل رقابت با مشابه خارجی خود از جهات مختلف باشند. البته پارامترهای اضافه‌تر هم داشتیم که از آن جمله معرفی فیلم و فیلمساز جدید بوده است. از جهت مضامین نیز به سمت مضامینی می‌رویم که بیشتر هویت ملی ما در آن دیده شود.
