دنیای ریزابعاد و پر از رمز و راز فناوری نانو، تحولی جدی را در زمینه توسعه محصولات و خدمات فناورانه به وجود آورده است. با برخی از این نوآوری‌ها آشنا می‌شویم.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، بر اساس تحقیقات و بازارها، بازار جهانی فناوری نانو تا سال 2025 می تواند ارزش تقریبی 174 میلیارد دلار داشته باشد، این موضوع پس از توسعه با رشد 18درصدی ترکیبی از سالانه بین 2016 تا سال 2025 به واقعیت نزدیک‌تر شد.
یاری رساندن نانو به 3 حوزه فناوری پرکاربرد
نانوفناوری مرزهای خود را به بخش‌های مختلفی از زندگی جامعه توسعه داده است اما کاربردهای نوظهور آن در 3 صنعت پیشرو و دارای ظرفیت، با سرمایه‌گذاری‌های قابل توجه در این حوزه متحول می‌شود. به کمک این فناوری، صنایع وابسته رونق می‌گیرد و ضمن خلق ارزش افزوده، مشاغل متعدد در این راه ایجاد خواهد شد.
«نانو» یکی از جذاب‌ترین و تحول‌آفرین‌ترین در پزشکی، انرژی‌های تجدیدپذیر و کشاورزی است و در ادامه، بخش کوچکی از کارایی این فناوری در حوزه‌های یادشده را مرور می‌کنیم.
1. درمان ها و داروهای سرطان
3 درمان اصلی سرطان یعنی شیمی درمانی، پرتودرمانی و جراحی اگرچه در نجات میلیون‌ها بیمار سرطان بسیار اثربخش بوده است ، اما همه این روش‌ها، دارای محدودیت‌های مشخصی هستند، به ویژه زمانی‌که سخن از دقت آن‌ها در هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی باشد؛ به عبارت دیگر، روش‌های یادشده اغلب به بافت‌های سالم آسیب می رسانند ضمن آن‌که که نمی‌توانند بافت‌های سرطانی را به طور کامل ریشه‌کن کنند.
برای تحول شیمی درمانی نانوذرات به میدان درمان وارد شده‌اند. شرکت‌های دانش‌بنیان دارویی و درمانی، پژوهشگران و محققان دانشگاهی از این ذرات برای توسعه و تولید داروهای مبتنی بر نانوفناوری استفاده می‌کنند.
استفاده از فناوری نانو همچنین برای تشخیص و تشخیص زودهنگام سرطان مفید واقع شده است. به عنوان مثال ، تجهیزات نانویی می‌توانند به شناسایی پروتئین های مرتبط با سرطان کمک کنند. تشخیص کارآمدتر و استفاده از درمان مناسب در زمان درست، می تواند شانس زنده ماندن را بسیار افزایش دهد.
2. زیرساخت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر
بحران انرژی یکی از چالش‌های این روزهای جهان توسعه یافته و صنعتی است. راه‌کارهای متعددی برای حفظ و صیانت از انرژی‌ها ارائه شده است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به سلول‌های خورشیدی به عنوان یکی از راه‌کارهای حفظ و توسعه انرژی، با استفاده از منابع تجدیدپذیر یادکرد.
اگرچه با توسعه فناوری‌ها هزینه سلول‌های خورشیدی، در سال‌های اخیر هزینه‌ها کم‌تر شده و با استقبال از این فناوری،زیرساخت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر توسعه یافته، اما پیوند نانوفناوری با حوزه انرژی می‌تواند بستری برای تحول در حفظ محیط زیست و منابع گران‌بهای انرژی شود.
با وجود توسعه فناوری پانل‌های خورشیدی مرسوم، این فناوری همچنان تنها یک درصد از تولید برق در کشورهای توسعه‌یافته‌ای مانند ایالات متحده و کشورهای اروپایی را به خود اختصاص داده است، موضوعی که نشان می‌دهد همچنان دست جامعه از فناوری انرژی‌های تجدیدپذیر کوتاه است و راه زیادی تا همه‌گیری آن وجود دارد.
فناوری نانو با ظرفیت‌های منحصربه‌فردی‌که دارد می‌تواند در توسعه این فناوری اثرگذار باشد و در مواردی چون افزایش کارایی پانل‌های خورشیدی با جذب نور بهتر، تبدیل کارآمدتر نور به برق، بهبود ذخیره سازی و انتقال انرژی خورشیدی به سامانه‌های مصرف، تاثیر شگرفی داشته باشد.
3. تولید محصولات کشاورزی و فرآوری مواد غذایی
تقاضا برای مواد غذایی به طور مداوم با افزایش جمعیت جهانی رو به فزونی است. جمعیت انسانی زمین بین سال‌های 1915 تا 2015 چهار برابر شد و از 7 میلیارد نفر عبور کرد. این احتمال وجود دارد که 2.4 میلیارد نفر دیگر تا سال 2050 به جمعیت جهان افزوده شود. چالشی که بر اساس یک پژوهش در اقتصاد کشاورزی، افزایش تقاضای مواد غذایی بین 59 تا 98 درصد را به دنبال خواهد داشت.
کشاورزی برای سازگار کردن و متناسب‌سازی خود با این تغییرات و اطمینان از دسترسی مداوم به غذاهای سالم و ایمن، باید تحولی ایجاد کند و خوشبختانه ، فناوری نانو در بخش‌های گوناگونی می‌تواند این تحول را بیافریند، از کاشت بذر گرفته تا بسته بندی مواد غذایی.
به طور مثال، نانوکپسول ها می‌توانند باعث بهبود انتقال کودها و سموم دفع آفات شوند. همچنین می‌توان با استفاده از حسگرهای نانو تشخیص عارضه‌های گیاهی و حیوانی را آسان کرد. همچنین در صنعت بسته‌بندی محصولات می‌توان نانوذرات را برای مقاومت در برابر فساد ناشی از گرما و نور و جلوگیری از آلودگی ها استفاده کرد. نانوذرات پیچیده حتی می توانند برای افزایش جذب مواد مغذی بدون تأثیر بر رنگ و طعم ، در غذاها گنجانده شوند.
این تنها بخشی از ظرفیت‌های ناوفناوری است که در پیوند با دیگر فناوری‌ها می‌تواند تحول‌آفرین شود. شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور فعال در کشور، به شناخت و رصد روزآمدترین تحولات این حوزه می‌پردازند و محصولاتی را با هدف زندگی بهتر ضمن حفاظت از سلامت و محیط زیست عرضه می‌کنند.
این شرکت‌ها در قالب قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، توسعه زیست‌بوم شرکت‌های خلاق و حمایت از طرح‌های پژوهشی و فناورانه در ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری حمایت می‌شوند تا راه برای توسعه محصولات نانویی ایران‌ساخت هموار شود.
