خلاقیت یعنی مواجهه با یک وضعیت، مسئله، مشکل یا چالش به شیوهای جدید. کسانی که از تفکر خلاق استفاده میکنند، از محدودیتهایی که استانداردهای روتین برایشان ایجاد کرده، عبور میکنند و به دنبال راهحلهای تازه و نو میروند.
رئیستان از شما انتظار دارد که توانایی بالایی برای مشارکت در کار گروهی داشته باشید، اما دقیقا چه مهارتهای زیربنایی برای موفقیت در جریان و فرایند یک کار گروهی نیاز است؟ ما در این مقاله به برخی از این مهارتها که توانایی هر فرد را به‌عنوان یک عضو کار تیمی میتواند بالا ببرد، اشاره میکنیم.
شنونده فعال: فراموش نکنید که شما در هر لحظه از حواس پنج‌گانه خود استفاده میکنید، اما منظور ما در این قسمت استفاده آگاهانه از این حواس است. تکنیک شنوندگی فعال ترکیبی از گوش دادن آگاهانه و نشان دادن توجه به کمک زبان بدن به فرد گوینده است. استفاده از این مهارت سبب بالا رفتن اعتماد بین اعضا می‌شود و سطح تمرکز آن‌ها را روی موضوعات خاص افزایش میدهد. برای تقویت این مهارت باید روی حرفهای فرد مقابل خود تمرکز کنید. حتی میتوانید از بازخوردهای کلامی نظیر میفهمم، میدانم و حتما، برای نشان دادن توجهتان به طرف مقابل استفاده کنید.
همکاری: امروزه توانایی همکاری میتواند سطح کارکرد سازنده افراد را در گروه افزایش دهد. البته همکاری نیازمند داشتن روح مشارکت و احترام دوجانبه اعضا به یکدیگر خواهد بود.
نکاتی که شما را به سوی همکاری موفق سوق خواهند داد، عبارت‌اند از: شرح آشکار و شفاف مسئولیت و توافق بر سر نقش هر فرد در جریان همکاری، ارتباط پذیرا و صریح با همتیمیها برای درمیان گذاشتن اطلاعات ضروری برای موفقیت کار، مشخص کردن موانع پیشرفت کار و مشارکت با همکارانتان برای فرایند حل مسئله، قرار دادن اهداف تیمی در جایگاه بالاتر از رضایت شخصی و آمادگی برای عذرخواهی هنگام ارتکاب اشتباه و بخشیدن دیگران هنگامی که از شما معذرت‌خواهی میکنند.
تفکر خلاق: خلاقیت یعنی مواجهه با یک وضعیت، مسئله، مشکل یا چالش به شیوهای جدید. کسانی که از تفکر خلاق استفاده میکنند، از محدودیتهایی که استانداردهای روتین برایشان ایجاد کرده، عبور میکنند و به دنبال راهحلهای تازه و نو میروند. به‌عنوان مثال برای افزایش خلاقیت در محیط کار میتوان جلسات گروهی توفان ذهن را راه انداخت تا تک‌تک اعضا شروع به ایدهپردازی در مورد چالش یا موضوعی خاص کنند. این ایدهپردازیها شما را به‌عنوان عضوی از تیم به سوی انتخاب راه و روشی خلاقانه سوق میدهد و سبب تاثیرگذاری بیشتر کار تیمی در کنار جلوگیری از صرف انرژی بیهوده می‌شود.
تفکر انتقادی: جالب است بدانید که تفکر انتقادی یکی از مهم‌ترین مهارتهای یک فرد در فرایند کار تیمی از دیدگاه مدیران شرکت ارزیابی می‌شود. تفکر انتقادی به ارزیابی اطلاعات، دادهها، پدیدههای قابل مشاهده و یافتههای تحقیقاتی گفته می‌شود. فردی که از مهارت تفکر انتقادی برخوردار است، میتواند با در نظر گرفتن تمام اطلاعات موجود، منطقیترین نتیجهگیری را برای فرایند حل مسئله داشته باشد. جمعآوری اطلاعات یک بخش عمده از وظایف کار تیمی را به خود اختصاص میدهد. بنابراین میتوانید اهمیت مهارت تفکر انتقادی را در فرایند صرفهجویی و انرژی به‌خوبی ببینید.
توانایی ارتباط بین فردی: این توانایی شامل مهارت ارتباطی شما با دیگران و تعامل با آن‌هاست. به‌خوبی میتوانید از این تعریف، اهمیت این مهارت را در روند پویایی گروه ببینید. پس اصلا جای تعجب نیست که مدیران شرکت شما و مهارتهای بین فردی‌تان را زیر ذرهبین بگیرند. البته فراموش نکنیم که همه ما سطح مشخصی از این مهارتها را به صورت طبیعی در زندگی روزمره مورد استفاده قرار میدهیم، اما استفاده هدفمند از آن‌ها - مثلا در جریان کار تیمی - میتواند تاثیرگذاری بسیار زیادی روی موقعیت شغلی ما بگذارد.
تفکر منطقی: تفکر منطقی قدرتمند به همراه مهارت بیان استدلال در اعضای تیم، همیشه سبب راحتی خیال رئیس آن تیم می‌شود، زیرا به این ترتیب مطمئن می‌شود که تصمیم‌های شما بر پایه اطلاعات حقیقی قرار دارد و از روی احساسات و واکنشهای هیجانی گرفته نشده است. افرادی که از تفکر منطقی بهره‌مند هستند، پدیدهها را مورد مشاهده و تحلیل قرار میدهند و رفتار، واکنش و تصمیمگیری خود را بر پایه نتایج استدلال‌هایشان قرار میدهند.
مهارتهای انگیزشی: آیا میتوانید به دیگران انگیزه بدهید؟ اگر جواب شما مثبت است، پس باید بدانید که در هر گروه و تیمی جایگاه ویژهای برای شما در نظر گرفته خواهد شد. مهارتهای انگیزشی در محیط کار به‌عنوان رفتار یا استراتژی ارزیابی می‌شود. ایجاد انگیزه در دیگران به معنای انرژی دادن به آن‌ها برای انجام هدفی خاص است، البته منظور ما از هدفی خاص همان نتیجه نهایی و کارکرد تیمی بالای فرد است. پس هر تیم با توجه به مشکلات و چالشهایی که با آن روبه‌رو می‌شود، نیاز دارد تا افراد با مهارتهای انگیزشی بالا در آن حضور داشته باشند.
توانایی انجام چند وظیفه خاص به‌طور هم‌زمان: امروزه در محیط کار از شما انتظار میرود که توانایی مدیریت و انجام چند کار و وظیفه را با هم داشته باشید. عملکرد چند وظیفهای را میتوان این‌گونه توصیف کرد؛ کار کردن روی چند فعالیت و داشتن توجه مشخص و منظم نسبت به هر کار. اما خطری که عملکرد چند وظیفهای ممکن است به همراه داشته باشد، کاهش سطح عمکرد مثبت فرد است که وقتی با چند جنبه مواجه می‌شود، کاهش مییابد.
مهارتهای غیرکلامی: نکته جالب در مورد حرکات غیرکلامی یا همان زبان بدن این است که در یک ارتباط، 55 درصد از پیام واقعی شما را به طرف مقابل انتقال میدهد. بنابراین استفاده مناسب از تکنیکهای زبان بدن میتواند در ارتباط میان اعضای یک تیم اهمیت بالایی داشته باشد. برای مثال زمانی که در جلسه قرار دارید و یکی از اعضای گروه مشغول ارائه پیشنهادهایی در مورد فرایند کار ارائه میدهد، بهتر است شما از زبان بدن بسته استفاده نکنید تا او احساس راحتی کند.
حل مسئله: و درنهایت مهارت حل مسئله که به نوعی آن را میتوانیم به‌عنوان مهم‌ترین مهارت در کار تیمی ارزیابی کنیم.
برای تقویت مهارت حل مسئله بهتر است از دستورالعمل زیر پیروی کنید:
عوامل و دلایل رویداد مشکل و چالش را به‌دقت مورد بررسی و تحلیل قرار دهید.
مجموعهای از راهحلهای مشکل که شما را به هدفتان نزدیکتر میکند، آماده کنید.
بهترین راهحل را با دقت ارزیابی کنید و برنامه مشخصی را برای حل مشکل طراحی کنید.
و درنهایت راهحل خود را مورد ارزیابی قرار دهید.
