باریکانی با بیان اینکه نخبه نمی‌تواند به تنهایی و بدون کمک دیگران به اثرگذاری برسد، گفت: هیچ موفقیتی حاصل نمی‌شود مگر در سایه کارگروهی.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، مهدی باریکانی؛ برگزیده جایزه علامه طباطبایی و عضو هیأت‌علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان با اشاره به لزوم تزریق توان نخبگان به جامعه، گفت: این افراد غالباً قدرت تحلیل و درک همه‌جانبۀ بالایی در برخورد با مسائل دارند و می‌توانند بهتر از دیگران ناشناخته‌ها را بشناسند.  

وی با بیان اهمیت حضور فعال نخبگان در جوامع تخصصی، افزود: تحت هیچ عنوانی نباید این افراد از هم‌قطاران خود جدا شوند. این جدایی هم به خود نخبه آسیب می‌زند و هم جامعه را از وجود او محروم می‌کند. شرایط باید به‌گونه‌ای باشد که نخبگان در جوامع تخصصی و در میان دیگر محققان و اساتید فعالیت کنند نه اینکه اطلاق صفت نخبگی سبب این شائبه شود که آنان به تنهایی و بدون کمک دیگران، حتی در محیطی ایزوله نیز می‌توانند اثرگذار باشند.

باریکانی ادامه داد: باید اقدامات فرهنگی در حوزه نخبگانی انجام شود تا هر فردی که در این دایره قرار می‌گیرد (چه نخبه و چه مستعدبرتر)، قابلیت و توان برتر را تعهد و مسؤلیت بیشتر بداند. این افراد باید به‌گونه‌ای تربیت شوند که سنگین‌ترین بارهای جامعه را به‌دوش بکشند و بیش از دیگران خود را در قبال جامعه مسؤل بدانند.

برگزیده جایزه علامه طباطبایی با اشاره به استعدادهای مختلف و متنوع افراد، تصریح کرد: هر شخصی در یک حوزه خاص تخصص و تبحر دارد. به عنوان نمونه همه نخبگان و مستعدان‌‌برتر قابلیت و توان موفقیت در عرصه کارآفرینی، تولید و یا شرکت‌های دانش‌بنیان را ندارند چراکه این حوزه مانند پژوهش، یک امر کاملاً تخصصی است که به مهارت‌های ویژه‌ای نیاز دارد که فقط عده‌ای می‌توانند در آن موفق شوند.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر برخی از نخبگان و مستعدان‌برتر افرادی در عرصه پژوهش و تحقیق بسیار توانمند هستند و می‌توانند در علوم مرز دانش جولان دهند. برخی دیگر در آموزش، افرادی با توانایی‌های خاص هستند. به هر حال استعداد هر فرد در هر حوزه باید به درستی شناخته شود، امکانات و ابزار مناسب در اختیار او قرار گیرد تا تحت نظارت دقیق و کارشناسانه بتواند اثرگذاری مطلوبی در جامعه داشته باشد.  

عضو هیأت‌علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران با بیان اینکه در کشور رقابت تولید وجود ندارد، اظهار داشت: پتانسیل بالایی در بین تحصیلکرده‌های کشور وجود دارد که می‌توان از آن برای ارتقاء کیفی و کمّی تولیدات مختلف بهره برد اما متأسفانه به دلیل عدم‌وجود رقابت در تولید، هیچ رغبتی برای تزریق نیروی جدید و متخصص وجود ندارد.

باریکانی اظهار داشت: یکی دیگر از مشکلات اساسی در کشور، فقدان‌تعامل بین دانشگاه و صنعت است. صاحبان صنایع در شرایطی برای رفع نیازها و چالش‌های خود چشم به واردات دوخته‌اند، که توان بالایی در کشور برای رفع آن وجود دارد. از سوی دیگر پژوهشگاه‌های خوبی در کشور وجود دارد که هم از نیروی‌انسانی متخصص بهره می‌برند و هم امکانات و تجهیزات مناسبی در آنها وجود دارد.

برگزیده جایزه علامه طباطبایی ادامه داد: امروزه گردونه ناصحیحی در نظام آموزشی کشور رایج شده است. همه مراکز علمی دانشجو می‌پذیرند، مقاله منتشر می‌کنند، کنگره برگزار می‌کنند و تلاش می‌کنند در ارزشیابی‌ها رتبه خود را ارتقاء دهند.

وی در ادامه به اهمیت کارگروهی و نقش آن در رشد علمی اشاره کرد و یادآور شد: هیچ کشف و پیشرفت قابل توجهی به صورت فردی انجام نمی‌شود. دنیای امروز مانند گذشته نیست که فرد به تنهایی بتواند به اکتشافات و یافته‌های سرشار دست یابد چراکه علم گستره و عمیق شده است. در چنین فضایی، جامعه‌ای برنده است که محققان آن به صورت گروهی فعالیت کنند.

عضو هیأت‌علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران در پایان خاطرنشان کرد: زمان آن رسیده است که کارگروهی در جامعه علمی نهادینه شود. یکی از ابزارهای تحقق این مهم، تشویق‌ گروه به جای فرد است. سیاست‌گذاری‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که پس از حصول موفقیت، گروه مورد تشویق و ارتقاء قرار بگیرد نه یک فرد خاص؛ چراکه هیچ موفقیتی در علم حاصل نمی‌شود مگر با کار گروهی.