محققان با فناوری DeWave توانستند امواج مغزی را به متن ترجمه کنند. این فناوری در بیماران فلج مغزی و کنترل بازوهای بیونیک کاربرد دارد.
محققان استرالیایی یک فناوری جدید بهنام DeWave را توسعه دادهاند که برای اولینبار با هوش مصنوعی و بدون استفاده از هیچ ایمپلنی و تنها به کمک یک کلاه خاص، میتوان افکار ذهنی را خواند و آنها را به کلمات ترجمه کرد. این کلاه امواج مغزی را از طریق نوار مغزی (EEG) ضبط و آنها را به متن رمزگشایی میکند.
براساس مقاله منتشرشده در ArXiv ، فناوری DeWave قادر است امواج خام EEG را مستقیماً به کلام ترجمه کند. این فناوری برای کمک به بیماران فلج مغزی طراحی شده است تا بتوانند با دیگران ارتباط برقرار کنند. همچنین این فناوری در هدایت ابزارهایی مانند بازوهای بیونیک یا رباتها میتواند کاربردهای بسیاری داشته باشد.
درحالحاضر این تکنولوژی تنها حدود 40 درصد دقت دارد که این رقم یک بهبود 3 درصدی نسبت به استاندارد قبلی برای ترجمه افکار از روی EEG است. هدف محققان بهبود دقت به حدود 90 درصد است تا با روشهای مرسوم ترجمه زبان یا نرمافزارهای تشخیص گفتار برابری کند.
سایر روشهای ترجمه سیگنالهای مغزی به کلام، نیاز به جراحی برای کاشت الکترودها یا دستگاههای بزرگ و گرانقیمت MRI دارد؛ چنین روشی برای استفاده روزانه غیرعملی است و اغلب به استفاده از ردیابی چشم برای تبدیل سیگنالهای مغزی به کلمات نیاز دارد.
وقتی چشم یک نفر از یک کلمه به کلمه دیگر میرود، مغز او بین پردازش هر کلمه استراحت کوتاهی میکند. ترجمه امواج EEG خام به کلمات، بدون ردیابی چشم، کار را سختتر میکند. همچنین مغز افراد گوناگون، فاصله بین کلمات را به یک نحو پردازش نمیکند؛ اینجاست که هوش مصنوعی نقش خود را در فناوری DeWave ایفا میکند. محققان هوش مصنوعی خود را با دادههای مدلهای زبانی بزرگ مثل مدل پشت ChatGPT آموزش دادند تا بتواند فاصله بین کلمات را تشخیص دهد و امواج مغز را به کلمات موردنظر ترجمه کند.
لازم به ذکر است که این تکنولوژی هنوز این فناوری در تشخیص برخی کلمات مشکل دارد.